Çeşitli turizm derneklerinden, Booking.com’un Türkiye’deki faaliyetleri durdurtan Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği’ne (TÜRSAB)’a yönelik “Çağa ayak uyduramadınız. Turizme zarar veriyorsunuz” eleştirileri gözleri birlik yetkilileri ve hukukçulara çevirdi.
Booking.com’un kapatılma kararının ardından gelen tepkileri Sputnik’e yaptığı açıklamada değerlendiren Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Genel Sekreteri Çetin Gürcün, seyahat acentelerinin faaliyet gösterebilmek için TÜRSAB’a üye olmak ve T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan işletme belgesi almak zorunluluğuna değindi.
Booking.com’un TÜRSAB üyesi kuruluşlardan farklı olarak vergi ödemediğini ifade eden Gürcün, “Booking şirketi, vergi ödememek suretiyle elde ettiği maliyet avantajını kullanarak üyelerimize karşı haksız bir rekabet oluşturmanın yanında pazardaki hakim rolünü de kullanarak otelleri en düşük fiyatı kendisine vermeleri noktasında baskı altına alıyordu” dedi. Sitenin daha önce 2,5 milyon liralık bir cezaya çarptırıldığını hatırlatan TÜRSAB yetkilisi, “11 Ocak 2017 tarihinde alınan bu karar; sadece seyahat acentelerinde değil, aynı zamanda Booking.com şirketinin fiyat baskısı altında olan otelciler tarafından da memnuniyet ile karşılandı” dedi.
Mahkeme kararının yurt dışından Türkiye’ye yönelik rezervasyonları kapsamadığını ifade eden Gürcün, “Dolayısıyla ülkemizin yurt dışında pazarlanması noktasında sorun oluşturacak bir durumun bulunmadığını özellikle ifade etmemiz gerekiyor” dedi.
GÜRCÜN: TÜRKİYE’NİN TEMSİLİNİ OLUMSUZ ETKİLEMEZ
Kararın eleştirilerin aksine turizm sektörüne olumsuz bir etkisi olmayacağını ifade eden Gürcün şunları söyledi:
“Zira Türkiye geneline yayılmış olan 10 bine yakın seyahat acentesi üyemiz bulunuyor ve bunlar tüketicilerin hizmetindeler. Keza TÜRSAB üyesi seyahat acentaları, online mecra üzerinden de etkin bir biçimde ve uygun fiyatlı olarak satış yapmaktalar. Dolayısıyla olumsuz bir etkiden bahsetmek doğru olmaz.”
Gürcün, “Bununla birlikte Türk tüketicilerin ucuz tatil satın almasını temin etmek amacıyla 2009 yılından bu yana Kültür ve Turizm Bakanlığı, TÜRSAB, TÜROFED ve TÜROB iş birliğinde hayata geçirilen “Erken rezervasyon” kampanyası da halihazırda devam etmektedir. Uygun fiyatlı tatil satın almak isteyen vatandaşlarımız için çok sayıda alternatif bulunmaktadır” diye ekledi.
TEVETOĞLU: TÜRSAB’INKİ HAKLI BİR ADIM
Sputnik’e açıklama yapan Avukat Dr. Mete Tevetoğlu, TÜRSAB’ın yaklaşımının, haksız rekabet elde etmenini önüne geçmek gibi bir gaye ile atılmış haklı bir adım olduğunu ifade etti.
Süreçle ilgili bilgi kirliliği olduğuna değinen Tevetoğlu, “Booking.com’un yaptığı faaliyet otel satış hizmetine aracılık faaliyeti; mevzuata göre turizm acentesi faaliyeti. Bu turizm acenteleri için TÜRSAB’a üye olmak, resmi kurumlar nezdinde faaliyetlerine güvence olarak bir miktar teminat yatırmak gibi yasal zorunluluklar var. Yerel turizm acenteleri bundan şikâyetçi üzerine TÜRSAB da bundan dolayı birkaç defa mevzuata uyum sağlaması konusunda talepte bulunmuş fakat netice alamadıkları için mahkemeye başvurmuş. Mahkeme de Booking.com’un haksız rekabette bulunduğu sonucuna varmış” diye konuştu.
Davanın devam ettiğini hatırlatan Tevetoğlu, “Mahkeme, TÜRSAB üyelerinin çok fazla zarar görüyor olduğu gerekçesiyle tedbire faaliyetlerini durduruyorum. Bunun doğru ve verilebilir bir karar olduğunu düşünüyorum” dedi.
Sitenin kısa bir süre önce rekabet kurulu soruşturmasının sonuçlanmasıyla birlikte yaklaşık 3 milyon civarında para cezasına çarptırılmış olduğunu söyleyen Tevetoğlu, “Kurul, Booking.com’un ‘en iyi fiyat’ uygulaması iddiasının rekabeti bozucu olduğu ve rekabeti kısıtladığı sonucuna varmıştı. O yüzden mahkeme kararı sürpriz değil” diye ekledi.
‘DOĞRU MERCİ BTK DEĞİL’
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Ömer Fatih Sayan ‘rekabet’ konusunda siteye erişim engeli getirmenin mümkün olmadığı yönündeki açıklamalarını değerlendiren avukat Tevetoğlu şunları söyledi:
“İnternet sitelerin erişim engeli 5651 sayılı internet kanuna tabii. Bu kanunda haksız rekabet site kapatılma gerekçeleri arasında yer almıyor. Bunlar uyuşturucu temini, müstehcenlik gibi çeşitli gerekçeler. Bu yüzden BTK, haklı olarak, bunun uygulanmaz olduğu yorumunda bulunuyor. Bu sayılan durumlar dışında, mahkemenin haksız rekabet, kişilik hakları ihlali gibi durumlarda, tedbir olarak siteye erişim engelinde bulunması mümkün. Fakat hata bu kararın hâlbuki Erişim Sağlayıcılar Birliği (ESB) değil BTK’ya gönderilmesi noktasında” dedi. Tevetoğlu, TripAdvisor ve Trivago gibi sitelerin de benzer kararlarla karşı karşıya gelmesi mümkün olduğunu sözlerine ekledi.
‘TURİZME ZARAR VERİYOR’ ELEŞTİRİLERİ
Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, online otel rezervasyon portalı Booking.com’un Türkiye’deki faaliyetlerinin durdurulması kararıyla Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği’nin (TÜRSAB) turizme zarar verdiği eleştirisini getirmişti.
İşler, “Bir vergi kaybı varsa vergi dairesi bununla ilgili davasını kendi açar ama çıkarlarınızın gözetilmesindeki haklılığı bir tabana dayandırmak adına devletin vergisini de düşünür edayla yaklaşıyorsanız samimiyetinizden kuşku duyuyoruz. Çıkarcı yaklaşımınızı devletin vergi kazançları kisvesiyle örtemezsiniz. TÜRSAB değişime, çağa ayak uyduramamıştır. Bu kararda baş aktörlük rolünü oynayarak turizme en büyük zararı veren kurumlardan biri olarak anılacaktır” demişti.