Last Updated on 31 Aralık 2017 by Yaşar Çelik
Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği’nin (ETİK) Kasım ayı yönetim raporu, 2017’nin 11 aylık döneminde yüzde 13,6 büyüyen İzmir turizminin 2015 yılının 435 bin gerisine düştüğünü ortaya koydu.
İran, Rusya, İngiltere pazarlarından gelen ziyaretçi sayısında artış beklediklerini belirten Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı ve ETİK Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet İşler, 2018 yılında İzmir turizminin 2015 yılı rakamlarına yaklaşacağını söyledi. İşler, “İzmir turizmi kan kaybediyor. Tanıtımda yönümüzü hedef pazarlara, dış pazarlara çevirmeliyiz” dedi.
ETİK’in özel yönetim raporlarının 43. sayısında İzmir turizminin Ocak – Kasım dönemi analizine yer verildi. Rapora göre, İzmir turizmi 11 aylık dönemde büyümesini sürdürdü. Yüzde 13,6 büyüyen İzmir turizminin Ocak – Kasım döneminde ağırladığı ziyaretçi sayısı 653 bin 98’den 741 bin 820’ye yükseldi. İzmir turizmi Hollanda, İngiltere, İskandinavya dışında ana pazarları içinde toparlanma yaşadı. Rusya başta olmak üzere BDT ülkeleri, İran ve Polonya’da yüksek oranlı büyümeler gerçekleşti. BDT ülkeleri toplamda İzmir’in ana pazarları olma yoluna girdi.
11 aylık dönemde görülen iyileşmeyle 2016 krizini rakamsal boyutta aşan İzmir turizmi 2015 yılı verilerinin 435 bin dolayında gerisinde kaldı. Adnan Menderes Havalimanı girişleri de yüzde 12,4 artarak 688 bine çıktı. İzmir’e gelen vatandaş ziyaretçi sayısı geçen yıla göre yüzde 11,9 artışla 558 bin 821’den 619 bin 476’ya yükseldi. 2016 yılında durma noktasına gelen kruvaziyer turizmi 2017’nin Ocak – Kasım döneminde rakamsal olarak önemli artış gösterdi ve 2 bin 557’den 7 bin 212 kişiye çıktı. Raporda, İzmir’in 2013 yılında 473 bin kruvaziyer turist aldığı hatırlatıldı.
Son zamanlarda hedef pazarlardaki turistlerin geri döneceğine dair işaretler aldıklarını belirten TÜROFED Başkan Yardımcısı ve ETİK Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet İşler, ana pazarlarda gerileme eğiliminin yerini büyümeye bıraktığını söyledi. 2018 yılında İzmir’e 2015 yılı rakamlarına yakın sayıda yabancı ziyaretçi beklediklerini belirten İşler, “Özelikle İran, Rusya, İngiltere pazarında artış olarak öngörüyoruz” dedi. Egeli turizmcilerin beklentilerini “2018 yılı İzmir turizmi için pozitif bir yıl olacak” sözcükleriyle dile getiren Mehmet İşler, sözlerini şöyle sürdürdü:
“2018 yılında hava yoluyla 2015 yılı rakamlarına yaklaşan sayıda, 900 bin civarında ziyaretçi gelmesini bekliyoruz. Ne yazık ki İzmir’in havayolunda gösterdiği bu başarıyı kruvaziyer turizminde görmek zor. Kruvaziyerde 2011’de 477 bin turist alan İzmir’e geçen yıl 7 bin dolayında kruvaziyer turist geldi. 2018 yılı aradaki 470 bin düşüşün telafi edileceği yıl değil. Amerika ile vize sorunun çözümü bu alanda geriyi dönüşü hızlandırıcaktır. Özellikle güvenli ülke imajı yerleştikçe ve 15 Temmuz hain saldırısının bıraktığı negatif algı değiştikçe, en iyimser tahminle 2019 veya 2020 yılında kruvaziyer turizmde canlanma başlar. Bu yıllarda en çok 200 – 300 bin civarında kruvaziyer turist alırız. Zira kruvaziyer turizm bu krizden en çok ve en çabuk etkilenen, ama geriye dönüşü en geç olan turizm çeşitlerinden biridir.”
2016 krizinin etkilerinin sürdüğünü, İzmir turizminin kan kaybettiğini belirten Mehmet İşler, İzmir’in kesinlikle hedef pazarlara yönelik tanıtılması gerektiğini söyledi. “İzmir Turizm Tanıtma Vakfı (İZTAV) yönünü iç pazardan dış pazara çevirmeli. Çünkü döviz, yatırım ve istihdam dış pazardan gelirse İzmir’in ekonomik değerleri için çok daha katkılı olur” diyen İşler, şu görüşleri dile getirdi:
“Hedef pazarlarda üç günlük festival benzeri tanıtım etkinlikleriyle İzmir’in tanıtımına destek verilmeli. Uluslararası fuarlarda özel konseptle İzmir’in pazarlanabilirliğinin arttırması lazım. Sektörün tüm paydaşları bir araya gelmeli, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin veya İZTAV’ın şemsiyesi altında İzmir’in tanınırlılığını arttırıcı çalışmalar yapılmalı. İzmir turizmi her yıl kan kaybediyor. İZTAV, tanıtımı sadece iç pazarda yaparak İzmir’in tek bir uzvunu geliştiriyor. Ama iç pazar kadar dış pazar da çok önemli. İstihdam ve yatırımcının en çok dikkat ettiği asıl alan dış pazardan gelen taleplerle, dış pazarın buraya ilgisidir. Yatırımcı sadece iç pazar odaklı İzmir’de otel yapmaya düşünmüyor. Kongre, sağlık turizmi ve dış pazar turizmi sayılarının arttırılması riskini azaltacağı için yatırımcı bu enstrümanlara bakıyor. İç pazardaki artış var olan tesislerin bir süre dönmesini sağlar, ama İzmir’e yeni kan, soluk getirmez.”
Gelişme eğilimleri (2012-2017)
Almanya: Alman pazarında gerileme eğilimi durdu. 2017’nin 11 aylık döneminde pazar yüzde 4,6 büyüme ile 270 bine ulaştı.
İran: İran’dan gelen yabancı ziyaretçi sayısı 76 bin 421. Son beş yılda bir yıl hariç gelişmeye devam eden İran pazarı 2017’nin 11 ayında yüzde 76 gibi rekor artışı yakaladı.
İngiltere: 2013 yılından bu yana sürekli gerileme gösteren pazar 2017’nin 11 aylık döneminde hafif toparlansa da 2016’nin yüzde 2,4 gerisinde kaldı.
Hollanda: Hollanda’dan gelen yabancı ziyaretçi sayısı 2014’ten beri düşüşü durdurulamayan pazar 2017’nin 11 aylık döneminde yüzde 10 dolayında küçülerek 53 bin kişide kaldı.
Belçika: 2014’ten beri var olan keskin düşüş 2017’de durduran Belçika pazarı 11 aylık dönemde yüzde 6,3 artışa geçti.
Fransa: 2017’de toparlanan pazarlardan biri olan Fransa, 2017’nin 11 aylık döneminde yüzde 10 gelişme gösterebildi. Ancak geçmişin çok gerisinde.
Yunanistan: Yunanistan’dan gelen yabancı ziyaretçi sayısı 2017’de toparlanmasına rağmen hala kriz öncesinin çok gerisinde olan Yunanistan pazarı, 11 aylık dönemde yüzde 15 artış gösterdi.
Rusya: Rusya’dan gelen yabancı ziyaretçi sayısı 33.585 2017’de en hızlı toplanan pazar olan Rusya, İzmir’in ana pazarlarından biri oluyor. Pazar 11 ayda yüzde 1101 büyüdü.
İrlanda: İrlanda’dan gelen yabancı ziyaretçi sayısı Krize nazaran hızlı büyüyen pazarlardan olan İrlanda da 11 aylık dönemde yüzde 50 gelişme göstererek öne çıktı.
Avusturya: Avusturya’dan gelen yabancı ziyaretçi Krizi aşan ancak 2015’in gerisinde kalan Avusturya pazarı 2017’nin 11 aylık döneminde yüzde 22 dolayında artışla öne çıkıyor.
Belarus: Belarus’tan gelen yabancı ziyaretçi sayısı BDT pazarları içinde, krizin ardından hızlı gelişme gösteren pazar 2017 yılı 11 aylık dönemde yüzde 74 artışla ana pazarlar arasına giriyor.
İsviçre: İsviçre’den gelen yabancı ziyaretçi sayısı 27.547 27.446 27.900 2015’ten sonra keskin daralması azalan pazar 2016’yı tekrarlasa da 11 aylık dönemde yüzde 3,6 daha küçüldü.
ABD: Daralan kruvaziyer pazarının etkisi ile dibe vuran pazar 2017’nin 11 aylık döneminde yüzde 23 toplansa da eski trendinden çok uzakta.
Polonya: Polonya’dan gelen yabancı ziyaretçi sayısı kriz sonrası dönemde en çok umut veren pazarlardan olan Polonya 2017’nin 11 aylık döneminde yüzde yüzde 55 büyüdü.
İsveç: İsveç’ten gelen yabancı ziyaretçi sayısı 2017 yılında da toparlanamayan pazar, 11 aylık dönemde yüzde 15 daha daraldı.
Ukrayna: Ukrayna’dan gelen yabancı ziyaretçi sayısı 2017’de hızlı ve rekor yükseliş yaşayan pazarlardan Ukrayna, 11 aylık dönemde yüzde 151 ile 2013’ten sonra en yüksek büyümeyi sergiledi.
Danimarka: En son 2015 yılında rekor seviyeye ulaşan pazar 2017’de de geriledi. 11 aylık dönemde pazar yüzde 24 daraldı.
İtalya: Kruvaziyer pazarı daralırken bundan en fazla olumsuz etki gören İtalya, 2017’de de umut vermedi. 11 ayda daralma yüzde 2,7 oldu.
İzmir’e gelen yabancı ziyaretçiler (Ocak-Kasım)
İzmir’e gelen yabancı ziyaretçiler (Ocak-Kasım)
