Last Updated on 14 Mart 2022 by Yaşar Çelik
Dijitalleşme ile birlikte hayatımızın pek çok alanında hüküm sürmeye başlayan teknoloji, birçok avantaj sunsa da güvenlik ihlali tehditlerini de beraberinde getiriyor. Günlük hayattan iş dünyasına, kamusal alandan ve daha birçok mecraya dek geniş bir etki sahası bulunan “Kişisel Verilerin Korunması” konusu ise son dönemlerin sıkça konuşulan gündem maddelerinden biri! Peki ortam dinlemesine ve uygulama takibi sorununa karşı neler yapılabilir?
Akıllı cihazlar tarafından kullanıcıların dinlenildiği şüphesi ve tespiti her geçen gün artmaya devam ediyor. Bu sadece dinlenmekle de sınırlı değil! Evet yanlış okumadınız.
Mesajlarınız takip edilebilir, verileriniz sizden habersiz olarak alınabilir, gezdiğiniz yerler başkaları tarafından görülebilir… Bunlar belki de size global marka ve firmalara ait reklamların aniden karşınıza çıkmasını hatırlatabilir.
Sadece iddia olarak kalmayan “Biri bizi dinliyor” şüphesi gerçek! Ancak çok fazla korkmanıza gerek yok. Bazı basit yöntemler ile bu güvenlik ihlalini az da olsa denetiminiz altına alabilirsiniz. Peki, nasıl mı? İşte şöyle:
A- Elektronik cihazlarınızın tümünde gerekli izinleri verilmiş Google uygulamalarının bulunması; örneğin arama geçmişinize, fotoğraflarınıza, belge ve dosyalarınıza, mikrofonunuza..vb. erişmesini sağlar. Bu izinler sizin karşınıza alışkanlıklarınızla ilgili reklam ve tanıtım gibi argümanlar olarak geri döner. Alacağınız ilk önlem ise;
1- Hangi mobil uygulamalara hangi izin yetkilerini verdiğinizi düzenlemek. Bu izinleri akıllı cihazınızın özelliklerine ve belirlediğiniz zaman dilimlerinde sıkça güncellemeyi unutmayın! Telefonlara gelen yeni güncellemelerle birlikte hem iOS hem Android için artık uygulama takibi şeffaflığı getirildi. Gizlilik ayarlarına giderek eylemlerinizi takip etmek isteyen uygulamaların listesini görebilir ve izin vermek ya da vermemek istediğiniz uygulamaları seçebilirsiniz.
B- Sizin kendi iradeniz dışında bir de kişisel verilerinize ulaşılabilecek diğer bir yöntem ise ‘Casus Yazılımlar’. Bu tür programlar telefona direk telefonun kendisi ile internet üzerinden veya USB kablo ile bilgisayar aracılığı ile yüklenebiliyor. Akıllı cihazınızla yetenekleri paralel olan bu yazılımlar temel olarak; ortam ve konuşma dinlemesi, mesajlaşma takibi, klavye hakimiyeti, telefonunuzla yaptıklarınız, ekran görüntüleri, fotoğraf ve videolarınız, konum bilgileriniz gibi hemen her bilgiyi takip edebiliyor. Bu tür bir güvenlik tehdidine karşı alabileceğiniz önemler ise şu şekilde:
2- İnternet kotanızın sizin kullandığınızdan fazla kullanılma ihtimalini kontrol edin.
3- Casus programlar için geliştirilmiş özel antivirüs programlarıyla akıllı cihazınızda tarama yapın.
4- Akıllı cihazlarınızı fabrika ayarlarına döndürün. (Tüm bilgileriniz silineceği için rehber, galeri ve dosyalarınızı yedeklemeyi unutmayın)
5- Telefonunuzda şifreli tuş kilitleri kullanın.
6- Size gelen mail ve SMS’lerde verilen linklerde açılan sayfalardan yapılmak istenen şüpheli yüklemelere onay vermeyin.
İndireceğiniz uygulamalara ve yüklediğiniz uygulamaların istediği erişim izinlerine dikkat edin.
7- Özel verilerinizi telefonunuzda bulundurmayın.
Şuna da değinmeden geçmeyelim; bu yöntemler kişisel verilere ulaşılma konusunu tamamıyla engellemez. Çünkü teknoloji geliştikçe farklı dinleme yöntemleri de gelişiyor. Bu nedenle akıllı cihaz kullanan biriyseniz ‘bana asla ulaşamazlar’ demeyin! Bir şekilde ulaşırlar bizden söylemesi. (:
İNSANLAR ORTAM DİNLEMESİNDEN NEDEN KORKUYORLAR?
Konuyla ilgili İTÜ Elektrik Elektronik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Berk Üstündağ’a göre çok sayıda iş insanı, öğretim üyesi, yönetici, politikacı ve sıradan vatandaş dinlenme korkusunun etkisiyle çeşitli koruma yöntemleri arıyor.
Özellikle iş insanları ve yöneticilerin yaptıkları görüşmelerin üçüncü kişilere menfaat sağlamasından, politikacıların ‘kes yapıştır’ yöntemiyle sözlerinin çarpıtılmasından, sıradan vatandaşların ise özel ilişkilerinin dinlenmesinden korktuğunu belirten Üstündağ, dinlenmeye karşı şu yöntemleri tavsiye ediyor:
8- En garantili yöntem cep telefonunu, aktif durumdaki bir MP3 çalar, radyo, müzik seti ile temas halinde bulundurmak.
9- Cep telefonunuzu tamamen kapatın.
10- Bulunduğunuz odada çift cam bulunması ve dış camın aynalı olması, bina dışından yapılacak dinlenmeleri önler. Ses, birinci camdan ikinci cama geçerken zayıflar, film tabakalı aynalı camda ise tamamen kaybolur.
REKLAM OLUŞTURMA AMACI OLABİLİR
Yakın zamanda bu konuyla alakalı açıklamalarda bulunan bir diğer isim ise Havelsan Genel Müdürü Ahmet Hamdi Atalay oldu. Atalay da bu güvenlik ihlali hakkında şunları söyledi:
“Sosyal medyada gezinirken veya web sitesine bakarken, arkadaşınızla konuştuğunuz ögenin reklamını karşınızda buluyorsunuz. Bu durum mikrofonları açık olan akıllı cihazlar tarafından kullanıcıların dinlenildiği şüphesini akla getiriyor. Bazı mobil uygulamaların kullanıcı sözleşmelerinde ortamdan ses kaydı yapabileceğine ilişkin ifadeler bulunuyor. Bu konunun yasal olup olmadığına ilişkin çeşitli görüşler ve iddialar var. Şirketlerin, kişiselleştirilmiş reklamlar oluşturmak amacıyla web sitelerinde ve uygulamalarda etkinliğe katkıda bulunmak için giderek daha gelişmiş teknoloji kullanıyor. Bu durumun önüne geçmek için akıllı cihazlara yüklenen uygulamaların kamera ve mikrofon erişimlerinin kapatılması gerekiyor.”
