Kapadokya’da ruhsatlı çirkinlikler duruyor, ruhsatsız güzellikler yıkılıyor!

Göreme Kültür Varlıklarını Koruma ve Yaşatma Derneği Başkanı Ali Yavuz, Kapadokya’da sadece imar planı dışında kaldığı için ruhsatsız olan doğayla uyumlu güzel binaların yıkılmasını eleştirdi.

Ali Yavuz, konuyla ilgili tepkisini ise ‘ruhsatlı çirkinlikler duruyor, ruhsatsız güzellikler yıkılıyor’ sözleriyle ifade etti.

Nevşehir’in Göreme beldesinde Peribacaları’nın bulunduğu bölgede inşaatıyla dikkatleri üzerine çeken ve bu nedenle kısa bir süre önce Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapımı durdurulan otelin ardından kaçak yapıların yıkımları peşi sıra devam ediyor.

Dün 7 kaçak yapının yıkılmasıyla kaçak yıkım sayısı 24’e ulaştı. Ancak bu yıkımlar sadece bölgenin tarihi-kültürel dokusuna zarar veren çarpık yapıları değil aynı zamanda doğayla uyumlu ve belki de tescil alacak kadar güzel olan yapıları da içine alıyor.

KURUNUN YANINDA YAŞ DA YANIYOR!

Konuyla ilgili farklı bir bakış açısıyla yapılan haklı eleştiriler adeta ‘kurunun yanında yaş da yanıyor’ sözünü ifade ediyor. Bizde Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden Kapadokya bölgesinde kaçak yapıların yıkım çalışmalarının devam ettiği şu günlerde konuya farklı bir bakış açısı ve eleştiri sunan Göreme Kültür Varlıklarını Koruma ve Yaşatma Derneği Başkanı Ali Yavuz’a şu soruları sorduk:

1980’den sonra yapılan ve oranın simgesi niteliğinde olan ancak bir şekilde kaçak olma özelliğiyle dikkat çeken yapıların yıkılmasıyla ilgili neler düşünüyorsunuz?

– Koruma amaçlı imar planı 1989’da hayata geçirildi. O dönem yöre halkı bunu bilmedikleri için itirazda bulunmamışlar. Şu anda da söz konusu bu planla aynı şekilde devam ediliyor. Eksiklikleri olan bu planın noksanlıkları giderilemedi. 1989’dan 2019’a 30 yıllık bu süreçte bir takım çalışmalar sonucu çarpık yapılaşma meydana geldi. Bu durum için kısacası ‘ruhsatlı çirkinlikler duruyor, ruhsatsız güzellikler yıkılıyor’ demek çok daha doğru olacaktır.

Peki, bu anlamda Kapadokya’nın sahip olduğu değerler nasıl korunabilir?

– Şimdi imar planı dışında kalan köy sınırları içerisindeki tarihi değere sahip yapılara da yıkım kararı çıktı. Tescil değeri olacak binalar vardı. Bunlar için üzülüyoruz. Devletin 70’li yıllarda vermiş olduğu AFAD evleri şu anki yıkılan yapılardan çok daha düzgün değil açıkçası. Ne görsel bir değeri, ne de tarihsel bir önemi var. Bizim beklenti ve isteğimiz; bu yapıların içinde yer alan düzgün imarların gözden geçirilip değerlerinin korunabilmesi için gerekli çalışmaların yapılmasıdır. Devlet eliyle bölgenin dokusuna uygun tasarımlar yapılırsa daha güzel olacaktır. Bölgenin ‘Alan Yönetimi Başkanlığı’ sistemine geçmesiyle birlikte daha güzel olacağı yönünde beklentiler var. Kapadokya’yı seçilmişlerle değil de atanmışlarla koruyabileceğimizin farkına vardık. Birçok insanın kanaati de bu yönde.

Nevşehir’in Uçhisar beldesinde 1, Göreme beldesinde 4, Peribacaları’na zarar vermemek amacıyla 2 kaçak yapının ise el işçiliği ile yıkıldı. Böylelikle Nevşehir Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tespit edilen ve yıkımlarını belediyelerin gerçekleştirdiği kaçak yapıların sayıları 24’e yükseldi.