Last Updated on 9 Ekim 2019 by Turizm Günlüğü
Sözcü yazarı Nedim Türkmen, Türkiye’nin turizm hedeflerine ulaşması amacıyla kurulan Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı’nın amaçlarını gerçekleştirmesi ve faaliyetlerinin finansmanında kullanılması üzerine alınacak “turizm payı” ile ilgili uygulamanın anayasaya aykırı olduğunu yazdı. Türkmen, ayrıca ajans katı payına itiraz etmek için öneride bulundu.
Konuyu “Turizm payı uygulaması Anayasa’ya aykırıdır” başlıklı köşe yazısına taşıyan Nedim Türkmen, bakanlığın resmi web sitesinde yayınlanan Turizm Payı Beyannamesi Genel Tebliğ taslağındaki, sektörün yanıtını sabırsızlıkla beklediği konularda yapılan belirlemeleri paylaştı.
İşte “turizm payı” uygulaması hakkında akıllardaki önemli soru işaretlerine ışık tutacak o detaylar:
“Turizm payı, ticari işletmelerin yatırımcısı veya işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin, bu işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden alınan payı ifade etmektedir.
Vergilendirmede “matrah” ne kadar önemli ise turizm payı uygulamasında “net satış” tanımı da o kadar önemlidir. Bu yüzden üzerinden turizm payı hesaplanacak olan net satışın tanımı büyük önem arz etmektedir.
Tebliğ taslağında net satışlar: Turizm payı ödeme yükümlülüğü bulunanların, bu payın hesabında dikkate alınacak işletmelerindeki esas faaliyetleri çerçevesinde, satılan mal ya da hizmetlerin karşılığında aldıkları veya tahakkuk ettirdikleri toplam değerler ile bunlarla ilgili sübvansiyonlar, satış tarihindeki vade farkları, ihracat ile ilgili dönem içinde ortaya çıkan kur farkları gibi hasılat kalemlerine ait değerler toplamından, satış iskontoları ve iadeleri ile bu satışlar ile ilgili diğer indirimlerin düşürülmesi sonucu bulunan tutar olarak tanımlanmıştır.
BEYAN VE ÖDEME SÜRELERİ
Turizm payı beyannamelerinin elektronik ortamda beyan edilmesi zorunluluğu getiriliyor. Beyan dönemleri kurumlar vergisi mükellefleri için aylık, diğerleri için üç aylık olarak belirlenmiş durumda. Turizm payının beyan ve ödeme süresi beyan dönemini takip eden ayın son günü olarak belirlenmiş. Net satış veya kira geliri bulunmadığı aylarda dahi, bu beyannameleri verme zorunluluğu getiriliyor. Bu tür durumda, “Beyan edilecek turizm payı bulunmamaktadır” seçeneği işaretlenerek, elektronik ortamda bu beyannamelerin verilmesi gerekiyor.
Turizm payına ilişkin ilk beyanname kasım ayı sonunda verilecek ve ödeme de o tarihte yapılacaktır. 30 Kasım 2019 tarihi tatile denk geldiği için 2 Aralık 2019 tarihi beyan ve ödeme için son gündür.
Beyannamenin ihtirazi kayıtla verilmesi ve yargıya taşınması gerekiyor
Turizm payı, vergi benzeri mali yükümlülüktür. Dolayısıyla, vergi koyarken dikkat edilmesi gereken Anayasa’nın 73. maddesindeki ilkeler, turizm payı için de geçerlidir. Buna göre, turizm payı düzenlemesi, vergilerin “mali güce göre” alınması ilkesine açıkça aykırıdır. Şöyle ki; turizm müesseseleri kâr da zarar da etseler, net satışlar üzerinden bu payları ödemek zorundadır.
Turizm payı uygulaması; vergilemede “belirlilik” ilkesine de aykırıdır. Belirlilik ilkesi vergilerin miktarlarının, tarh ve tahsil zamanlarının ve biçimlerinin hem idare hem de kişiler yönünden belli ve kesin olması anlamına gelir. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın tebliğ taslağındaki örnekler yardımı ile vergi alınamaz.
Vergilendirmede “eşitlik ve adalet” ilkeleri, en başta gözetilmesi gereken ilkelerdir. Dünya çapında faaliyette bulunan otel zincirleri ile aile işletmesi olarak faaliyette bulunan pansiyon, butik otel ya da aile tekne işletmelerini aynı ilke ve oranlar ile mali yükümlülüğe tabi tutmak Anayasa’nın vergileme ilkelerine aykırıdır.”
Turizm payı uygulamasının anayasaya aykırı olduğunu ifade eden Nedim Türkmen, turizm payı ödemek durumunda kalan işletmelere önerisini ise yazısında şöyle belirtti:
“Ekim ayına ilişkin olarak, kasım sonunda verecekleri turizm payı beyannamesini “ihtirazi kayıtla” verip, 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açıp, Anayasa’ya aykırılık iddiasında bulunmalarıdır. Vergi mahkemelerinin çok iyi yazılabilecek dilekçe ile konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıyabileceklerini ve Anayasa Mahkemesi’nin yasanın bu hükümlerini iptal edeceğini düşünüyorum.”
Türkmen, yazısının son kısmına ise “Çıkmamış candan umut kesilmez…” notunu düştü.
TBMM’de yasalaştı! Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı kuruluyor
