Ekonomide geçen haftanın olayı, Anadolu Grubu’nun McDonalds’ı ucuz denebilecek bir fiyata, adı sanı bilinmeyen bir şirkete satmasıydı.
Konuyu derinlenmesine araştıran Barış Soydan‘ın konu ile ilgili yazısı T24’de yayınlandı. İşte o yazıda öne çıkan çarpıcı teoriler ve gerçekler…
“Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamaya göre McDonalds’ın Türkiye operasyonları, 280 milyon 739 bin 431 TL’ye, İrlanda’da kısa süre önce kurulan Birleşik Holding Limited adlı şirkete satıldı.
Ve dedikodu çarkı dönmeye başladı.
İlk anda en çok konuşulan “teori”, Birleşik Holding Limited’in Anadolu Grubu’nun ta kendisi olduğu yönündeydi. Buna göre ‘ı yine kendine satmıştı. İddialara göre amaç, son dönemin moda terimiyle, “vergiden kaçınmaktı.”
Dedikodular üzerine Anadolu Grubu, KAP’a ikinci bir açıklama yaparak Birleşik Holding Limited hakkında biraz daha bilgi verdi. Buna göre McDonalds’ın alıcısı, ‘uzun yıllardır başarılı bir şekilde faaliyet gösteren mevcut bir franchise işletmecisi’ydi.
Kare bulmacalara dönen (yukarıdan aşağıya, McDonalds’ın franchise işletmecisi bir şirket), konuda en detaylı (ve akla en yakın haber) Habertürk’te çıktı. Habertürk’e göre alıcı şirket, Arabistan Yarımadası’ndaki McDonalds franchise’larının sahibiydi.
Özetle Anadolu Grubu, McDonalds’ı gerçekten sattı. Neden satmasın? Anadolu Grubu borçlu bir şirket. Bir süredir tıpkı Ülker Grubu (Yıldız Holding) gibi borçlarını temizlemek için varlık satışları yapıyordu.
Anadolu Efes, Aralık ayında Merter’de bulunan 120.657 metrekarelik arazisini 270 milyon TL bedelle satmıştı.
Grubun bir başka şirketi olan Migros da 2019 yılı başından Ekim sonuna kadar 406 milyon TL’ye ulaşan varlık satışı yaptı.
Grubun toplam konsolide borcu 2019’un üçüncü çeyreğinde 19 milyon 733 milyar TL veya döviz cinsinden söyleyecek olursak 3 milyar 191 milyon Euro seviyesindeydi. Anadolu Grubu’nun kendi verileriyle borcun dağılımı şöyleydi:
Yukarıdaki tabloda bira diye geçen iş, herkesin bildiği gibi Efes. Meşrubat Coca-Cola. (Coca-Cola Türkiye, memleket hudutlarının yanı sıra Pakistan, Kazakistan, Azerbaycan, Kırgızistan, Türkmenistan, Ürdün, Irak, Suriye ve Tacikistan’da 10 bini aşan çalışanı ile faaliyet gösteriyor.) Otomotivde Çelik Motor, Isuzu, Garenta gibi markalar var. Perakende tarafında ise Adel ve McDonalds…
AKP iktidarının alkole getirdiği ağır vergiler Anadolu Grubu’nun en önemli işi olan Efes’i vurdu. Sadece geçen yıl Efes’in Türkiye satış hacmi, yüzde 5.2 daraldı.
Neyse ki Anadolu Grubu zamanında Rusya ve Ukrayna’ya yatırım yapmıştı. Efes’in uluslararası operasyonları 2019’da yüzde 8.1 büyüdü.
Migros da zararda. Tamam, ciro artıyor, satış gelirleri büyüyor, kârlılıkta iyiye gidiş var ama yine de dokuz ayın toplamında 58 milyon TL net zarar elde edildi.
Peki otomotiv? Otomotivde Anadolu Grubu’nun satış gelirlerinin yüzde 66’sını Çelik Motor, yüzde 31’ini Anadolu Isuzu ve yüzde 3’ünü Anadolu Motor oluşturuyor. Otomotiv işi geçen yılın ilk 9 ayında 236 milyon TL zarar yazdı. 2019 yılı dokuz aylık satış gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2.1 azalarak 2.6 milyar TL olarak gerçekleşti.
Gelelim McDonalds’a… Satıştan sonra son dönemde internette McDonalds’ın müşteri sayısında büyük düşüş yaşandığına dair bazı yorumlar çıktı. Bunlar gerçeği yansıtmıyor. McDonald’s satış gelirleri artan müşteri trafiği ile birlikte üçüncü çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 29 yükselmişti. McDonald’s FAVÖK’ü de (Faiz, amortisman, vergi öncesi kâr) 2019 yılının dokuz ayında geçen seneye göre yüzde 51 artmıştı.
Bununla birlikte McDonalds’ın içinde yer aldığı Anadolu Grubu’nun perakende işlerinin toplamı geçen yılın ilk 9 ayında zarardaydı. Perakende segmenti 2019’un ilk 9 ayında 4 milyon TL zarar etti…
Neyse, krizde en kötüsü geride kaldı. Anadolu Grubu’nun ana motoru olan Efes, Coca Cola ve Migros’un satış gelirleri istikrarlı bir şekilde artıyor. Şirketin McDonalds gibi küçük işleri elden çıkararak bu işlere odaklanmak istemesi normal.
McDonalds, Anadolu Grubu için küçük bir iş: Satış bedeli Holding’in piyasa değerinin sadece yüzde 5.8’ine karşılık geliyor.
Yazıyı bitirmeden yukarıdakilere göre daha detay bir konuya, Holding ortakları arasındaki tuhaf gelişmelere dikkat çekelim.
Anadolu Grubu, Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan ile özdeşleşmiş durumda. Oysa bir de diğer ortak, Yazıcı Ailesi var.
Anadolu Grubu’nda ilginç gelişmeler geçen yıl ortakların Holding’deki hisselerinin borsada işlem görebilecek tipe dönüştürülmesi için yaptıkları başvurular ile başlamıştı.
Yazıcı Ailesi üyeleri geçen ay 13.25 milyon Holding hissesi için Merkezi Kayıt Kuruluşu’na başvuru yaptı. Borsada işlem gören tipe dönüşüm için başvuru yapılan hisseler Holding’in sermayesinin yüzde 5.4’üne, aile tarafından sahip olunmayan halka açık kısmın yüzde 38.3’üne denk geliyordu.
Farklı aile üyeleri daha önce Haziran ve Eylül 2019’da sahip oldukları hisseleri borsada işlem gören tipe dönüştürmüş ve sonrasında yine kendilerinin sahip olduğu kapalı bir fona devretmişlerdi. Bu hisseler her ne kadar kısa-orta vadede satış amacı taşımasa da Holding hissesinin fiyatı üzerinde risk unsuru oluşturuyorlar. Nitekim Anadolu Grubu Holding, borsada net aktif değerine göre epey iskontolu işlem görüyor.”