ABD’nin önde gelen üniversiteleri arasında yer alan MIT Üniversitesi’nin öğretim üyesi ekonomist Prof. Daron Acemoğlu coronavirus (COVID-19) salgınının dünya ekonomisine yol açtığı zararlara ilişkin açıklamalarda bulundu.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK)’e bağlı Dünya Türk İş Konseyi tarafından 1 Nisan tarihinde düzenlenen webinar’a konuşmacı olarak MIT Üniversitesi öğretim üyesi, ekonomist Prof. Daron Acemoğlu ve tıp alanındaki çalışmalarını Harvard Üniversitesi’nde sürdüren Prof. Gökhan Hotamışlıgil katıldı.
Prof. Daron Acemoğlu ve Prof. Hotamışlıgil, yaklaşık 90 dakika süren webinar’da şu mesajları verdiler:
PROF. DARON ACEMOĞLU
“TALEP DARALMASINA YOL AÇIYOR”
Salgının ekonomik etkileri çok derin olabilir. Salgına yakalanan insanların ekonomiye katkısı kayboluyor. Örneğin şu anda ABD’de önlemler nedeniyle nüfusun %50’si tüm üretim ve tüketim ağından çekildi. Bu, tedarik tarafını aksattığı gibi, müthiş bir talep daralmasına da yol açıyor.
“DOĞRU ÖNLEMLER ALINDIĞINDA KATLANARAK AZALIR”
Bu virüs, biz iktisatçıların ‘R0 (sıfır)’ dediği modelle katlanarak artıyor. Artış hızı, tamamen “contact ratio” ile bağlantılı. Bunu etkilemenin tek yolu, sosyal temasın sınırlandırılması. Çin, bu çarpan etkisini otoriter yöntemlerle bir anda azaltmayı başardı. R’ı 1’in altına indirdiğiniz andan itibaren de tam tersine katlanarak azalmaya başlıyor. Yani salgın katlanarak yayıldığı gibi, doğru önlemler alındığında da katlanarak azalıyor. Bu da umut verici bir şey.
“TURİZMİN BİRKAÇ YIL DAHA TOPARLANMASINI ZOR GÖRÜYORUM”
Sosyal mesafe önlemlerinin birkaç yıl daha devam edeceği ve bar/restoran gibi kalabalık iş modellerini tamamen dönüştüreceğini düşünüyorum. Bunun yanı sıra, konferans ve turizm sektörleri de en azından birkaç yıl çok radikal şekilde yavaşlayacak. Aşı bulunsa dahi psikolojik travma nedeniyle uluslararası turizmin birkaç yıl daha kendisini toparlamasını zor görüyorum.
Gelişmiş ülkelerde salgın kontrol altına alınmaya başladıktan sonra, henüz kontrol edememiş ülkelerden gelenleri sınırlandıracaklar. Bu bir yandan küreselleşmeyi etkileyecek, diğer yandan da geçiş engellenemeyeceği için yeni salgın dalgaları da yaratabilir.
PROF. GÖKHAN HOTAMIŞLIGİL
(Harvard Genetik ve Metabolizma Hastalıkları Bölüm Başkanı)
“KURUMSAL EROZYON YAŞANIYOR”
Tüm ülkelerde “kurumsal erozyon” yaşanıyor, bu da ölümleri arttırıyor. Bunu ABD’de net olarak yaşıyoruz. Trump yönetimi çok geç ve yetersiz müdahale etti.
“KONVANSİYONEL SİLAHLARDAN DAHA ZARAR VERİCİ”
Bu kriz, virüslerin konvansiyonel silahlardan daha zarar verici olabileceğini gösterdi. Bu, önümüzdeki dönemde askeri endüstri cihazlarından tıbbi cihazlara yatırımları arttırması açısından olumlu oldu, ama ileride virüsler üzerinden farklı savaşların da önünü açtı.
“AŞININ KISA VADEDE BULUNMASI PEK OLASI DEĞİL”
Aşının kısa vadede bulunması pek olası değil. Çünkü bir aşının kitlelerce kullanımına izin verilmeden önce güvenlik-etkinlik-koruyucu aşamalarının geçilmesi gerekiyor. Bu test süreçleri çok uzun sürüyor. Her türlü yan etkisini gözlemlenenden bir aşının piyasaya çıkmasına izin verilemez. O yüzden hemen çok kısa sürede bir aşı çıkması mümkün değil.
“KOMPLO TEORİLERİ ÜRETMENİN ANLAMI YOK”
Bunun laboratuvar ortamında oynanmış veya yapay bir virüs olduğuna dair kanıt şu anda sıfır. Bunu net olarak söyleyebilirim. O yüzden bu tarz dezenformasyonlara takılıp komplo teorileri üretmenin anlamı yok.
“TÜRKİYE BİRİNCİ DALGAYI YAŞIYOR”
Türkiye şu anda birinci dalgayı yaşıyor. Test sayısı arttıkça vaka sayısı daha da artacak.
—o—
T24’te yer alan haberin tamamını okumak için tıklayınız.