Son dakika açıklamalarıyla seyrinin her an değişebileceğine şahit olduğumuz yeni tip coronavirus COVID-19 pandemisi Türkiye’deki il ve ilçelere ne derecede yansıdı? En çok virüs vakasının görüldüğü yerleşim yerleri nereler oldu? İşte yanıtı…
İlk kapsamlı verilerin Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklamasının ardından herkesin gözü kulağı il ve ilçelerdeki vaka sayılarında. Dün (8 Nisan) İçişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklama ile birlikte 45 ilde toplam 156 yerleşim yerinde karantina uygulamasının yapıldığını öğrendik. Koronavirüs vaka sayısının da yüzde 60’lık ciddi bir oran ile İstanbul’da olduğuna şahit olduk. İl ve ilçelerdeki virüs yoğunluğunun nedeni ise daha çok nüfus yoğunluğu, yeşil alanların az olması ve sahil kesimin etkisi…
Türkiye Koronavirüs Haritası için linke tıklayın.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca en çok vaka görülen şehirleri 8 bin 852 ile İstanbul, onun ardından da 853 ile İzmir ve 712 ile Ankara olduğunu açıkladı. Şimdi vaka durumunu bu illerin ilçeleri açısından inceleyelim:
İSTANBUL
Avrupa Yakası / Düşük risk grubu olan yerler:
- Vaka dağılımı Büyükçekmece ilçe merkezini geçtikten sonra, yazlıkların yoğun, kış nüfusunun düşük olduğu Kumburgaz’a doğru hızla azalıyor.
- Kamiloba, Celaliye, Selimpaşa, Silivri hattında hastalık yok denecek kadar az durumda.
- Kırsal kesime yayılma gösteren bir yapılaşmayla dikkat çeken Çatalca’da virüs şimdilik pas geçmiş görünüyor.
- Arnavutköy de salgının ele geçiremediği ilçelerden biri.
- Nüfusu hızla artan Başakşehir’de, yapılaşmanın seyrek, yeşil alanların kent merkezine göre hayli fazla olması nedeniyle virüs etki etmemiş gibi.
Avrupa Yakası / Koronavirüsün en çok görüldüğü yerler:
- Yoğun yerleşim merkezi olmasıyla dikkat çeken Esenyurt, Küçükçekmece, Avcılar, Bağcılar, Esenler, Bahçelievler, Bayrampaşa, Bakırköy, Zeytinburnu, Güngören, Beşiktaş, Beyoğlu, Şişli ve Rumelihisarı listenin başını çekiyor.
Anadolu Yakası
- Beykoz’dan Karadeniz’e kadar uzanan hat, Riva, Şile, Polonezköy’e şimdilik kuvvetli risk bölgesi olmaktan uzakta duruyor.
- Hastalığın yayılması, Kavacık’tan sonra güneye doğru yoğunlaşıyor.
- Üsküdar, Kadıköy, Ümraniye, Ataşehir ve Maltepe üzerinden Sabiha Gökçen Havalimanı’na kadar bir tehdit söz konusu.
- Tuzla da ise riskin uzak tutulduğunu görüyoruz.
- Koronavirüsün en az görüldüğü ilçelerden biri de faytonların yasaklanarak kaldırıldığı Adalar.
İstanbul’da salgının yüksek olduğu ilçelerle ilgili çarpıcı veriler paylaşan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu‘nun açıklamalarını okumak için bkz: İşte İstanbul’da en çok koronavirüs vakasının görüldüğü 3 ilçe
MEF Üniversitesi İktisat Bölüm Başkanlığının yanı sıra Colombia ve Michigan Üniversitelerinde de misafir araştırma görevlisi olan Prof. Dr. Onur Başer’e göre İstanbul’un en riskli ilçeleri:
“İstanbul için en riskli bölge Esenler. Esenler nüfusa göre sıralama açısından İstanbul’daki 14. büyük ilçe, kilometrekare başına düşen kişi sayısı bakımından da 11. büyük ilçe ama Esenler’i sıkışıklık endeksine göre 1 numara yapan, toplam nüfusunun belli mahallelerde yoğunlaşması. Örneğin, Esenler Fatih Mahallesi’nde kilometrekare başına düşen kişi sayısı 86 bin 949. Çifte Havuzlar Mahallesi’nde kilometrekare başına düşen kişi sayısı 2008. Daha sonra en riskli ilçeler Zeytinburnu, Bahçelievler, Güngören, Bağcılar, Gaziosmanpaşa, Fatih ve Esenyurt. Kadıköy nüfusa göre sıralama açısından İstanbul’daki 11. büyük ilçe, kilometrekare başına düşen kişi sayısı bakımından da 13. büyük ilçe. Esenler’e bu sıralamalarda çok yakın olmasına rağmen sıkışıklık endeksine göre 39 ilçeden 21. sıralarda. Bunun sebebi Esenler’de mahalleler arasındaki kilometrekare başına düşen kişi sayısının değişimi Kadıköy’den 35 kat daha fazla.
İstanbul’da en az riskli bölgeler ise şöyle; Çatalca, Şile, Adalar, Silivri, Büyükçekmece, Beykoz, Sarıyer, Başakşehir, Arnavutköy ve Tuzla.”
CORONA’DA GÜN GÜN, İL İL, YENİ TEDBİRLER İÇİN: Coronavirus’te 29. gün: 812 ölüm ve il il vaka gelişmeleri
ANKARA
1000’e yakın COVID-19 hastası bulunan Ankara’nın merkez sayılabilecek Kızılay, Cebeci, Mamak ile Çankaya’nın özellikle Öveçler ve Oran arasındaki bölgesinde hasta yoğunluğu bulunsa da, bunların ciddi vaka sayısı fazla değil. Buralarda testleri pozitif çıkmış ancak fazla şikâyeti olmayan ve evde gözlem altında tutulan kişiler bulunuyor. Keçiören ve Yenimahalle’de ise hem yoğunluk çok hem de kritik vaka sayısı fazla. Çankaya’nın Çayyolu ve Yaşamkent tarafında ise yoğunluk yok denecek kadar az. Ankara’nın merkez ilçelerinde durumu kritik vaka sayıları, “Etimesgut 4, Yenimahalle 9, Çankaya 6, Mamak, 1, Keçiören 5, Sincan 1” olarak biliniyor. Altındağ, Pursaklar ve Gölbaşında ise durumu ciddi vaka sayısı yok.
İZMİR
Koronavirüs salgınının İstanbul’un ardından en çok etkilediği il olan İzmir’de virüse yakalananların sayısı 1500’e ulaşırken, özellikle kıyı şeridinde yer alan ilçelerin salgından daha fazla etkilendiği öğrenildi.
Koronavirüs dağılım haritasında en büyük yoğunluğun Konak ilçesine bağlı Mithatpaşa Caddesi ile Karabağlar ilçesine bağlı İhsan Alyanak Mahallesi arasında olduğu görülüyor. Güzelyalı, Göztepe, İnönü Caddesi, Eskiizmir Caddesi, Bozyaka, Hatay ve Üçkuyular’ı kapsayan alanda çok sayıda koronavirüs vakası ve virüse bağlı ölümün yaşandığı dikkat çekiyor.
Karşıyaka, Mavişehir, Çiğli ve Menemen’de de vaka sayıları yüksek. Gaziemir, Aktepe ve Buca’da ise yoğun nüfusa rağmen virüse yakalanan sayısı daha az. Bornova ve Bayraklı’da daha seyrek şekilde görülen vakalarla birlikte yaşanan ölümlerin de daha az olduğu görülüyor.
Sağlıktan seyahate Coronavirus’e karşı tüm bilmeniz gerekenler tek bir haberde: En güncel gelişmelerle COVID-19 hayatımıza nasıl yansıdı?
Türkiye’nin sıkışıklık endeksine göre risk haritası yorumu
MEF Üniversitesi İktisat Bölüm Başkanlığının yanı sıra Colombia ve Michigan Üniversitelerinde de misafir araştırma görevlisi olan Prof. Dr. Onur Başer, Türkiye’nin sıkışıklık endeksine göre risk haritasını şöyle yorumladı:
İSTANBUL: İlk sırada sürpriz bir sonuç yok. Türkiye’nin New York’u İstanbul. İstanbul, koronavirüsün en hızlı yayılmasının beklendiği şehir. Ortalama bir İstanbullu çevresinde bir kilometrekarelik alanda yaklaşık 17 bin kişiyle yaşıyor.
İZMİR – ANKARA: İzmir nüfusa ve nüfus yoğunluğuna göre üçüncü şehir olmasına rağmen İstanbul’dan sonra en fazla etkilenecek 2. şehir olarak görülüyor. Ankara kilometrekare başına düşen insan sayısı bakımından Türkiye’de 8. olduğu halde, en fazla etkilenecek 3. şehir olarak ortaya çıkıyor.
ADANA – TEKİRDAĞ: Adana ve Tekirdağ’ın kilometrekare başına düşen insan sayısı hemen hemen eşittir ama sıkışıklık endeksine göre, Adana Tekirdağ’a göre çok daha hassas bir yerde.
DİĞER ŞEHİRLER: Şanlıurfa ile Gaziantep’in nüfusları hemen hemen aynıdır ama virüs yayılma hızı Şanlıurfa’da, Gaziantep’e göre çok daha hızlı olabilir. Yalova 81 ilimiz içinde nüfus olarak 65. sırada ama virüs yayılma hızı en fazla olan 9. şehir olabilir. Samsun hem genel nüfus sıralamasında hem de kilometrekare başına düşen insan sayısında 16. olduğu halde, sıkışıklık endeksine göre virüsten en çok etkilenecek 8. şehir olarak ortaya çıkıyor. Gümüşhane, Ardahan, Bayburt ve Tunceli, yayılma hızının en düşük beklendiği şehirlerdir.