Last Updated on 11 Nisan 2022 by Yaşar Çelik
Halk arasındaki adıyla Afyon olarak telaffuz ettiğimiz Afyonkarahisar, Hattilerden, Perslere, Roma İmparatorluğundan, Osmanlı İmparatorluğuna kadar sayısız medeniyete ev sahipliği yapmış Türkiye’nin marka şehirlerinden birisi. M.Ö 3000 yılına kadar uzanan bir tarihi geçmişiyle Afyonkarahisar’da gezilecek yerler i #TGilekeşfet ‘meye çıkıyoruz.
Çevresindeki illerden daha az sanayileşen Afyon, Türkiye’nin ‘Termal Başkenti’ olarak anılmasının yanı sıra mermercilik ve Afyon’un nesi meşhur diye sorulduğunda aklımıza ilk gelecek olanlardan ‘kaymaklı kadayıf, Afyon lokumu ve sucuğu’ gibi lezzetleriyle meşhur bir yer.
Afyon ile ilgili bu seyahat yazımı “İşte il il Türkiye’nin müze ve örenyeri rehberi” başlıklı yazımla bağlantılı olarak birazdan okuyacağınız üzere daha çok kültür gezisine odaklanarak ele aldım. Ancak yine de Afyonkarahisar’da görülmeye değer diğer gezilecek noktaları da kaleme alacağım. Şimdi ilk önce müze ve tarihi yapıları tanıyalım:
Afyonkarahisar Arkeoloji Müzesi
Şehrin kültürel tarihinin yansıması olan Afyonkarahisar Arkeoloji Müzesi, 1931 yılında Taş Medrese’ de Müze Memurluğu olarak kurulmuş, 1933 yılında Müze Müdürlüğü’ne dönüştürülmüştür. 1971 yılında ise bugünkü müze binası hizmete açılmıştır.
Müze binası tek katlı olup 9 sergi salonundan oluşmaktadır. Bu salonlar kronolojik bir sıra esas alınarak sergilenen Kalkolitik (Taş-Maden), Tunç, Hitit, Frig, Lidya, Roma ve Bizans dönemlerine ait eserlerle oldukça zengin bir koleksiyona sahiptir. Bu dönemlere ait pişmiş toprak, taş mermer, kemik, cam, metal kap kacak, heykel ve sikke gibi araç ve gereçler, yöre insanın, MÖ.3000’li yıllardan günümüze kadar yaşayışı, inancı, üretimi, ticareti hakkında bize oldukça önemli bilgiler vermektedir. Ayrıca günümüzdeki önemi nedeniyle sanayi haline gelmiş mermer ticareti ve sanatı ile ilgili bilgi veren mermer heykeller, lahitler, mezar taşları ve mimari parçalar, müzenin önemini artırmaktadır. Müzenin bahçesinde ise genellikle Roma ve Bizans dönemi mezar stelleri, lahitler, küpler, heykeller, Selçuklular, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine ait mezar taşları sergilenmektedir.
Yaz Dönemi (27 Şubat – 13 Kasım) Açılış Saati: 10:00 – Kapanış Saati: 17:00
Kış Dönemi (13 Kasım – 27 Şubat) Açılış Saati: 08:30 – Kapanış Saati: 17:30
Gişe Yaz / Kış Kapanış Saatleri Yaz Dönemi: 16:00 – Kış Dönemi: 17:00
Kapalı Gün: Pazartesi Giriş Ücreti: 10 TL
Zafer Müzesi (Başkomutan Tarihi Milli Park Müdürlüğü)
1913-1914 yıllarında yapılmıştır. Zemin katta 10 oda, 1 toplantı salonu ve sahnesi, üst katta 9 oda ve sergi salonu vardır. Başkomutan Meydan Muharebesinin planlandığı ve taarruz emrinin verildiği yerdir. Zafer Müzesinde, Başkomutan savaşı ile ilgili bilgi verilmesinin yanında, Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü Paşa, Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak Paşa ve Batı Cephesi Harekat Şube Müdürü Tevfik Bıyıkoğlu anısına, kaldıkları odalar düzenlenmiştir. Zafer Müzesi hafta içi mesai saatleri içerisinde gezilebilir.
Bolvadin Belediye Müzesi
Afyonkarahisar’ın Bolvadin ilçesinde yer alan hem arkeolojik, hem etnografik eserlerin sergilendiği belediyeye ait karma bir müzedir. Bolvadin Lisesi’nin bahçesinde ve Alkoloid Fabrikası’nda toplanan arkeolojik eserler müzeye getirilmesiyle müze koleksiyonunun temelini oluşturmuştur. Müzede Erken Tunç Çağı, Antik Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait buluntular ile yöresel gelenek ve görenekleri yansıtan etnoğrafik malzemeler sergilenmektedir.
Ayazini Örenyeri
Roma ve Bizans dönemlerine ait aile ve tek kişilik kaya mezar odaları, Bizans Dönemi’ne ait kiliseler ve kaya yerleşimleri arazinin bu tür bir yerleşime elverişli olması nedeniyle oyularak yapılmış eserleridir. Aslanlı mezar odaları, sütunlu mezar odaları ile kayaya dış ve iç mimarî olarak oyulmuş kilisesi gibi sanat şaheseri eserler bulunmaktadır. Ayrıca kaya kütlesinin oyularak yerleşime dönüştürüldüğü, içinde sarnıç bulunan Avdalaz Kalesi vardır. Beldede her yıl turizm şenlikleri düzenlenmektedir.
Amorium Antik Kenti
Amorium (Hisar), Ankara’nın 170 kilometre güneybatısında Afyonkarahisar’ın 70 kilometre kuzeydoğusunda ve Emirdağ İlçesi’nin 12 kilometre doğusunda yer alan ve M.Ö.2000’li yıllardan itibaren Hitit, Phryg, Yunan, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde kesintisiz yerleşim görmüş antik kenttir. Kent, Yukarı Şehir ve Aşağı Şehir olarak iki başlık altında değerlendirilmektedir. Klasik ve Hellenistik dönemlere ait arkeolojik kalıntılar olmamasına rağmen Amorium’un o dönemlerde Orta Anadolu tarihinde önemli bir rol oynamıştır.
Afyon’a kadar gitmişken buraları da görmeden dönmeyin:
- Afyonkarahisar Kalesi – Yazı önerimiz: İşte fotoğraflarla Türkiye’nin en güzel rotaları
- Asar Kalesi (Kedrea)
- Sandıklı Kalesi
- Avdalas Kalesi
- Frigya – Göynüş Vadisi – Haber önerimiz: Frig Vadisi, Türkiye’nin ikinci Kapadokya’sı mı oluyor?
- İncehisar Peribacaları
- Selimiye Kaya Mezarları
- Leylek Kayalığı
- Bininler Kaya Evleri
- Ayazini Kayaevleri ve kaya mezarları
- Ayazini Kilisesi
- Tarihi Afyon evleri
- Çeşmeli konak
- Zafer Kent Ormanı
- Millet hamamı
- Altıgöz Köprüsü
- Afyon Kaplıcaları
- Abdülkadir Gelyani Türbesi
- Karacaahmet Türbesi
- Yunus Emre Türbeleri
- Hayran Veli Sultan Türbesi
- Sultandağı Kervansarayı
- Anıtkaya Kervansarayı
- Döğer Kervansarayı
- Çay Kervansarayı
- Gedik Ahmet Paşa Camii
- Mevlevi (Türbe) Camii
- Ulu Camii
- Mısri Camii
- Sultan Divani Mevlevihanesi
- Taş Medrese (Gedik Ahmet Paşa Medresesi)
- Emre Tekkesi
- Kocatepe Atatürk Anıtı ve Kitabesi
- Albay Reşat Çiğiltepe Şehitliği
- Büyük Taarruz Şehitliği ve Mustafa Kemal Atatürk Anıtı
- Altınkaya Şehitliği
- Zafer anıtı
- Büyük Taarruz Karargahı
- Taşhan
- Aslankaya
- Yılantaş
- Aslantaş
AFYONKARAHİSAR FESTİVALLERİ
Afyonkarahisar’da yer alan bu yerleri görmeye karar verirseniz gideceğiniz zaman dilimini belki bu festivallerin olduğu döneme denk getirmek isteyebilirsiniz:
- Marsyas Müzik ve Sanat Şenliği (Mayıs)
- Uçurtma Şenliği (Mayıs)
- Hamza Şeyh Dede’yi Anma Festivali (Mayısın 3. haftası)
- Karaadilli Geleneksel Yağlı Güreşleri (Mayıs)
- Halı-Kilim Kültür Sanat Festivali (Haziran)
- Termal Turizm Festivali (Haziran)
- Bezelye Festivali (Haziran)
- Kiraz Festivali (Temmuzun 1. haftası)
- Vişne Festivali (Temmuzun 2. haftası)
- Bolvadin Geleneksel Kaymak Festivali (Ağustosun 1. haftası)
- Uluslararası Zafer Festivali (26-30 Ağustos)