Yeni tip koronavirüsün yol açtığı Covid-19 salgını hızla yayılırken bilim insanları virüse karşı aşı ve ilaç geliştirmek için zamanla yarışıyor.
Çalışmalardan bazıları virüsün tedavisi, bazıları ise bağışıklık sistemini güçlendirmeye yönelik. Peki, şimdiye kadar aşı geliştiren ülkelerin klinik aşamasında ne kadar aşı çalışmaları var?
Bu aşılar hangi aşamada?
Euronews’te yer alan Hüseyin Koyuncu imzalı haberde; Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, eylül başı itibariyle 182 aşı adayı klinik öncesi değerlendirme aşamasında. Bunlar arasında 36 aşı adayının klinik denemeleri sürüyor. Üçüncü faz aşamasında olan 9 aşı adayının insan üzerinde denemelerine başlandı.
En çok konuşulan aşılar
AstraZeneca/Oxford Üniversitesi
Moderna
Pfizer/BioNTech
Johnson & Johnson
Sanofi/GlaxoSmithKline
Novavax
Rus Sputnik V aşısı
Çin’de geliştirilen aşı adayları
Dünyada klinik deneme aşamasında olan Covid-19 aşıları
En çok aşı çalışması Çin’den
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre Çin’de 3’ü üçüncü, 6’sı birinci ve ikinci klinik deneme aşamalarındaki 9 aşı adayı insanlar üzerinde test ediliyor.
Çin’den sonra ABD’nin 8 aşı adayı klinik deneme etabında. ABD’nin en gelişmiş aşısı Moderna şirketi tarafından üretiliyor. Yetkililer bu aşının sonbaharda hazır olabileceğini ifade ediyor.
Klinik denemelerin etapları nedir?
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 aşamada insanlar üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin ilk aşamasında, az sayıdaki gönüllü sağlıklı denek üzerinde aşı adayının güvenli olup olmadığı ve olası yan etkileri araştırılıyor.
İkinci aşamada, güvenilirliği doğrulanan aşı adayının etkinliği 100’den fazla denek üzerinde test ediliyor.
Üçüncü ve son aşamada ise aynı işlem, birkaç bin denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.