Last Updated on 28 Eylül 2020 by Yaşar Çelik
Dünyanın en değerli açık hava müzelerinden biri olan ve 16 yüzyıldır tarihe tanıklık eden Yedikule Hisarı, tekrar halkla buluşmaya hazırlanıyor.
İstanbul’un pek çok dönemine tanıklık etmiş, Bizans’tan Osmanlı’ya kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Yedikule Hisarı, şehrin tarihsel öğelerini içinde barındıracak bir restorasyon sürecine giriyor. Restorasyon boyunca Yedikule Hisarı aşamalı olarak ziyarete açılacak. Müzik dinletileri, ulusal ve uluslararası sergiler ile kültür ve sanat etkinliklerine ev sahipliği yapacak olan tarihi yapının, Türkiye ve bölge ekonomisine katkıda bulunması ve dünyanın en gözde kültür sanat merkezlerinden biri ve restorasyon süresinde de sürekli yaşayan bir alan olması hedefleniyor.
Ayrıca I.Theodosius’tan Fatih Sultan Mehmed’e, Genç Osman’dan Macar elçisine kadar Yedikule’de izi olan önemli şahsiyetlerin hikâyelerinin anlatılacağı bir müze de yer alacak. Restorasyon süresince ve sonrasında yapılacak iletişim çalışmaları ile Yedikule Hisarı, İstanbul’un kültürel mirasının bir sembolü olacak, bu zengin kültürün Türk ve dünya vatandaşları tarafından deneyimlenmesi sağlanacak.
Turizm potansiyelini artıracak
Yedikule Hisarı’nın restorasyon projesinin tanıtımında konuşan Fatih Belediye Başkanı M. Ergün Turan, Fatih’in, İstanbul’un ve Türkiye’nin turizm potansiyelinin büyük bir kısmını üstlendiğini, ilçenin Türkiye’nin vitrini olarak nitelendirilen camilerin, tarihi eserlerin, müzelerin, sarayların, mimari yapıların ve doğal güzelliklerin başkenti olduğunu söyledi. Yedikule Hisarı’nın da bu potansiyeli daha üst seviyelere taşıyacak bir tarihe sahip olduğunu ifade eden Başkan Turan, şöyle devam etti:
“Yedikule Hisarı sahip olduğu mana itibariyle özellikle tarihçilerin, tarihe ilgi duyanların ve tarih severlerin dikkatini çeken bir yapı. İstanbul’un fethinden sonra kültürel anlamda Osmanlı ve Bizans’ın buluştuğu noktalardan biri. Yedikule Hisarı restorasyonu uzun yıllar devam edecek ancak hisarın bir kısmı restorasyon devam ederken müze olarak tematik grupların ziyaretine açılacak. Dünyada benzer örnekleri olan dinamik bir restorasyon gerçekleştiriliyor. Bizans ve Osmanlı dönemlerinin izleriyle çok katmanlı bir tarihi, kültürel ve mimari birikimi bünyesinde bulunduran, dünya üzerindeki nadir yapılardan biri olduğunu söyleyebiliriz. Bu da ilçemizin, ilimizin ve ülkemizin mevcut turizm potansiyelini restorasyon sonrası yapılacak etkinlikler, sergiler, müze çalışmaları gibi faaliyetlerle daha üst seviyelere çekecektir.”
Etap etap gerçekleştirilecek
Başkan M. Ergün Turan, hedeflerinin en kısa sürede projeyi hayata geçirerek Yedikule Hisarı’nı yeniden halkla buluşturmak olduğunu belirterek restorasyonun aşamalarıyla ilgili şunları söyledi:
“Hisarın restorasyonu yıllara yayılarak etap etap gerçekleştirilecek. Restorasyon süreci devam ederken aynı zamanda iç avlu düzenlemeleri yapılarak hisar ziyarete açılacak. Ayrıca devam eden restorasyon çalışmaları ziyaretçiler tarafından gözlemlenebilecek. İlk etapta duvar güçlendirme ve orta avlu peyzaj çalışmalarına başlandı. Yürüyüş yolları da yapılıyor, sonraki etapta kule restorasyonu olacak. Güney pilon üzerinde yer alan terasa cam korkuluk yapılarak, yerli ve yabancı turistler için seyir terası oluşturulacak. Hisarın adını aldığı ‘yedi’ kulesinden biri bugüne ulaşamamış. Bugün gördüğümüz altı kulenin ise ikisi Bizans, diğer dördü Osmanlı zamanında yapılmış kuleler. Revize Restorasyon Projesi ile kuleler çağdaş koruma anlayışına uygun olarak restore edilecek. Bu sayede ara katları, etkileyici iç hacimleri, karakteristik çatıları ile ülkenin kültür ve sanat ortamına yeniden kazandırılacak. Hem semt insanının, Yedikule Mahallesi’nin, Suriçi sakinlerinin hem ulusal ve uluslararası kültür ve sanat ortamının faydalanacağı mekânlar olarak düzenlenecek. Uluslararası düzeyde bir sanat galerisi, buraya verilecek yeni fonksiyonlardan biri. Ayrıca Yedikule’nin I. Theodosius’tan Fatih Sultan Mehmed’e, Genç Osman’dan Macar elçisine kadar tüm hikâyesini anlatacak bir müze de burada yer alacak.”
Turizm destinasyonu olacak
Fatih Belediye Başkanı M. Ergün Turan, “Hisarın denize yakın lokasyonda bulunması, İstanbul’un her yanından görülebilmesi amacıyla ışık gösterileri ve video mapping uygulamaları gerçekleştirilecek. Yedikule Hisarı ve çevresine yönelik kent kültürü, sosyolojik ve sosyo-ekonomik araştırmalar yapılacak. Bu araştırmaların sonuçları kitap halinde yayınlanacak. Ayrıca İstanbul’un en eski semtlerinden olan Yedikule’yi tanıtıcı etkinlikler gerçekleştirilecek. Yedikule Hisarı’nın İstanbul turizm destinasyonuna alınması için görüşmelerimiz sürüyor. Hisar sadece etkinliklerin yapıldığı bir mekân olmayacak. Aynı zamanda açık hava müzesi ve içinde birçok anı, hikâye barındıran muhteşem bir mekân olduğundan tur operatörlerinin güzergâhlarını renklendirip, çeşitlendirecek. Ayrıca basılı rehberlerde ve dijital mecralarda da yer alması için çalışmalarımız olacak” şeklinde konuştu.
DÜNYADAN ÖRNEKLER YOL GÖSTERECEK
Dünyada örnekleri olan dinamik bir restorasyon yaptıklarını vurgulayan Başkan Turan, “Yedikule Hisarı İstanbul’un en önemli yapılarından biri. 5’inci asırdan bugüne kalmış olan Altın Kapı, yani Porta Aurea, II. Thedosius zamanında inşa edilmiş olan kara surları, fetih sonrası yapılan iç kale ve kuleleri ile gözbebeği bir anıt eser. Bu proje uluslararası standartlarda, üst düzey bir restorasyon ve yeniden işlevlendirme projesi olarak ele alınıyor. İtalya’daki Doria Kalesi, Estonya’daki Haapsalu Kalesi, Belçika’daki Villers Abbey, İspanya’daki Coracera Kalesi, İngiltere’deki Astley Kalesi restorasyonu gibi hassasiyetle ele alınmış örnekler, Yedikule Hisarı projesinin yüksek standartları için yol gösterici oldu.”
ORTAK KÜLTÜR MİRASI
Yapımına 5’inci yüzyılda başlanan ve Doğu Roma İmparatorluğu Dönemi’nde şehri çevrelemesi için yapılan Yedikule Hisarı’na ismini veren yedi kuleden üçü Bizans Dönemi’nde dördü ise Osmanlı Dönemi’nde yaptırıldı. Yedikule Hisarı, Bizans Dönemi’nden bu yana tarih boyunca farklı amaçlar için kullanıldı. Bizans Dönemi kara surları ve en önemli kapılarından Altın Kapı ile Osmanlı Dönemi’nde inşa edilen kule ve surlardan oluşan yapı kentin çok katlı, çok kültürlü ortak kültür mirasının en görkemli anıtlarından biri. Yedikule Hisarı, çoğunlukla zindan olarak anılsa da aslında yapılış amacı şehre gelen yabancı kralları ve yabancı ülkelerden gelen mevki sahibi kişileri görkemli bir giriş kapısıyla karşılamaktı. M.S. 413-439 yılları arasında, Kral II. Teodosios Dönemi’nde yapımı tamamlanan yapının bugünkü halini alması ise İstanbul Fethi’nden sonraya dayanıyor. İstanbul Fethi’nden önce bir süre hapishane olarak da kullanılan yapı, Osmanlı Dönemi’nde hapishane, darphane, sanat evi, hayvanat bahçesi olarak kullanıldı ve hatta uzun bir süre Osmanlı hazinesi burada muhafaza edildi. Hisarların içerisinde bir de mahalle vardı ve İstanbul Fethi’nden sonra inşa edilen ilk cami bu hisarların içerisinde yer alan Yedikule Hisarı Fatih Camii’dir.
