Covid-19 salgını sonrasında kalabalık ve ortak kullanım alanı fazla olan büyük otellerden ziyade butik otellerde yapılan tatiller daha fazla rağbet görmeye başlamış ve önümüzdeki yıllarda da butik otellerin daha fazla müşteri çekebilmesinin yolu açılmıştır.
Ayrıca butik otellerin, otel fiyatları açısından da tercih edildiği, bazı otellere göre daha ekonomik olduğu bilinmektedir.
BUTİK OTEL KAVRAMININ KORUNMASI
Peki butik otel olarak tanıtılan oteller hangi özellikleri ile “butik” sıfatına sahip olabilmektedir? Bu sorunun cevabı aslında uygulamada özellikle tüketiciler açısından önemli sonuçlara neden olmaz çünkü tüketici her halükarda tüketici sıfatına sahip olarak koruma altındadır ancak özellikle turizm sektöründe önemli bir kavram olan ve gelecekte daha fazla değer kazanacak olan “butik otel” kavramının kendisini koruması gerekmektedir. İşletilmeye başlanan her bir küçük otelin butik otel ismini kullanıyor olması sektöre zarar verecek ve yönetmeliğe uygun hareket eden gerçek butik otel işletmelerinin itibar kayıplarına neden olabilecektir.
Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin 43’üncü maddesi uyarınca butik otellere ilişkin tanımlamalar ve düzenlemeler yer almaktadır. Aşağıda yazılacak olan butik otellerin niteliklerine ilişkin yönetmelik düzenlemeleri aslında butik otellerin sadece küçük otel olarak tanımlanmaması gerektiğine işaret eder niteliktedir. Yönetmelikte yer alan niteliklerin bir kısmı genel itibariyle oteller için de aranan nitelikler olmakla birlikte maddelerden önem arz edenlerine ilişkin ayrıca açıklamalarda bulunulacaktır.
BUTİK OTELLERİN TAŞIMASI GEREKEN NİTELİKLER
Yönetmeliğin 43’üncü maddesi uyarınca butik oteller “yapısal özelliği, mimarî tasarımı, tefriş, dekorasyon ve kullanılan malzemesi yönünden özgünlük arz eden, işletme ve servis yönünden üstün standart ve yüksek kalitede, deneyimli veya konusunda eğitimli personel ile kişiye özel hizmet verilen ve en az on, en fazla altmış odalı oteller” olarak tanımlanmıştır. Tanımdan anlaşılabileceği üzere aslında butik otellerin ön plana çıkan özellikleri; özgünlük, oda sayısı, kişiye özel hizmet anlayışının geçerli olması bunların yanında standart ve yüksek kalitede işletmeler olmalarıdır.
Maddenin devamı da butik otellerin taşıması gereken nitelikler üzerinde durulmuş olup bu nitelikler:
1. Modern, röprodüksiyon, antika gibi özelliği olan mobilya ve malzemeler ile tefriş ve dekorasyon: bu nitelik aslında müşteriler nezdinde butik otellerin “tatlı oteller” olarak tanımlanmasını sağlayan temel nitelik olup sadece “küçük” olma özelliğinden değil özgün ve dekoratif bir yapıya sahip otelcilik anlayışının butik otel kavramının temelini oluşturduğuna işaret etmektedir.
2. Beş yıldızlı otel odaları için belirlenen nitelikleri taşıyan konforlu odalar: sektör içerisinde bir çok küçük otelin odalar bakımından belirli standartları olmasa da butik otel isminden yararlanabilmek için bu kavramı kullandığı görülmektedir. Oysa yönetmelik uyarınca görüleceği üzere “beş yıldızlı otel odaları” bir standart olarak kabul edilmiştir.
3. Tesis müşteri yatak kapasitesinin en az yüzde ellisi oranında eğitimli personel ile hizmet verilmesi: bu nitelik de butik otelleri bir çok diğer otelden ayıran özellik olarak karşımıza çıkmakta butik otellerin kişiye özel hizmet ve kalite standartlarını sağlayabilmesi için yerine getirilmesi gereken bir özelliktir. Nicelikten ziyade niteliğe önem verilen butik otel hizmetinde bu niteliğin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
4. Kapasitesi elli kişiden az olmamak kaydıyla, tesis yatak kapasitesinin en az yüzde yetmiş beşine alakart hizmet verilen asgarî ikinci sınıf lokanta: bu nitelik de butik otelin kişiye özel hizmet anlayışını ön plana çıkaran ve belirli bir hizmet anlayışını ortaya koyan özellik olarak karşımıza çıkmaktadır.
Üzerinde durduğumuz bu üç nitelik dışında ayrıca butik otellerin taşıması gereken diğer nitelikler ise: kapasiteye yeterli lobi, ortak kullanım alanı, yönetim odası, yirmi dört saat oda servisi, çamaşır yıkama ve kuru temizleme hizmeti, otopark hizmeti, müşteri tarafından seçilen gazetenin odada hazır edilmesi, birden fazla kata sahip tesisler için müşteri asansörü ve merdiveni, kadın ve erkek personel için; ayrı soyunma odası, dolapları, duş ve tuvalet yerleri olarak düzenlenmiştir.
Ayrıca maddenin devamında butik otellerin şu üç üniteden en az birisini bulundurması gerekmektedir:
1) Kişi başına 1.2 metrekare alan düşecek şekilde en az elli kişilik pasta salonu; elli kişilik kabare, sinema, tiyatro etkinliklerinin yapılabileceği salon; en az 60 metrekare büyüklükte kütüphane ünitelerinden en az bir adedi.
2) Açık veya kapalı yüzme havuzu.
3) Jimnastik salonu, bowling-bilardo salonu, kütüphane; Türk hamamı, buhar banyosu, kar odası, tuz odası, tuzlu buhar odası, sıcak taş odası, alarm sistemi bulunan sauna, masaj üniteleri, aletli masaj üniteleri, cilt bakım üniteleri, spor sahası, tenis kortu, kayak pisti, duvar tenisi salonu veya benzeri imkânlar sağlayan ünitelerden en az üç adedi.
Görüldüğü üzere yönetmelik uyarınca butik otellerin önemli belirli standartlara sahip olması gerekmektedir. Butik otel niteliğine sahip olmanın bir çok önemli kritere bağlanmış olması otel işletmecilerine önemli yükler getirmekte ve bu standartlara uyumu zorlaştırmaktadır. Asgari standartların korunması adına önem arz eden bu niteliklerin göz önünde bulundurulmasıyla birlikte belirli bir serbestinin uygulanarak butik otel kavramının işletme belgesine bağlanması da sektöre yarar sağlayacak bir uygulama olacaktır.
Sektörde yer alan konaklama hizmeti sunan birçok otel veya pansiyonun ise aslında yukarıda sayılan niteliklerden birçoğuna sahip olmamasına rağmen “butik otel” adını kullanıyor olduğu görülmektedir. Butik otel kavramının korunması açısından hem tüketicilerin hem de işletmecilerin belirli asgari nitelikleri göz önünde bulundurarak hareket etmesi turizm sektörü açısından büyük öneme sahiptir. İleride butik otel kavramının olağanlaşmasını engellemek ve tüketici gözünde olumsuz bir imaja sahip olmamak adına gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi gerekmektedir.