Covid-19 ile mücadelede İçişleri Bakanlığı’nın genelgesiyle 30 Eylül 2020 tarihinden itibaren Türkiye’deki tüm konaklama tesislerinde zorunlu hale getirilen HES kodu kontrolü uygulaması yabancı turistler için geçerli olup olmayacağı belli oldu.
Otelde konaklayacak misafirlerden Hayat Eve Sığar (HES) kodu istenmesi ve gerekli sorgulama yapıldıktan sonra konaklama tesisine müşterinin kabul edilmesi uygulamasına geçilmesiyle, otellerde HES kodu uygulamasının yabancı turistler için geçerli olup olmayacağı merak ediliyordu. Konuyla ilgili resmi açıklama İçişleri Bakanlığı’dan geldi.
Bakanlıktan gönderilen genelgeye göre uygulama Türkiye’de ikameti bulunan vatandaşlar için kullanılacak. Yani yabancı turistlerin HES kodu almaları gerekmiyor. Ancak iç hatlar ve şehirlerarası otobüs bilet alımlarında HES kodu isteniyor. Bununla birlikte yabancı turistlerin Türkiye’deki bazı işlemler için 1 Ekim’den itibaren HES kodunu almaları gerekiyor. 1 Ekim’den itibaren yabancı bir turist HES kodu olmadan Türkiye’de ayrı bir uçuş segmenti rezerve edemeyecek. (Türkiye’ye gelen yabancı turist iç hatlarda herhangi bir şehirden diğer şehre seyahat etmek için ve Türkiye içinde yapacağı şehirlerarası seyahatlerde de HES kodu alması gerekecek.)
Peki yabancılar HES Kodunu nasıl ve nereden alacaklar?
HES kodu sadece Türk GSM operatörlerine kayıtlı SIM kartlarına gönderildiğinden yabancı turistlerin iç hat uçak bileti ve şehirlerarası otobüs bileti almak için herhangi bir Türk vatandaşının telefonundan (örneğin resepsiyondaki bir otel çalışanı, rehber, seyahat acentesi, mağaza çalışanı vb.) HES kodu talep etmesi gerekiyor. Bunun içinde adı, soyadı, pasaport numarası, doğum yılı gibi bilgileri girip 2023’e göndermesi gerekiyor. Birkaç saniye içinde HES kodu telefona düşüyor.
İşte İçişleri Bakanlığı’ndan konuyla ilgili gönderilen genelge:
T.C.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI
İller İdaresi Genel Müdürlüğü
Sayı : 89780865-153- .09.2020
Konu : Konaklama Tesislerinde HES Kodu Zorunluluğu
İlgi : a) 02.06.2020 tarihli ve 8680 sayılı Genelgemiz.
b) 01.07.2020 tarihli ve 10507 sayılı Genelgemiz.
c) 11.09.2020 tarihli ve 14810 sayılı Genelgemiz.
İçerisinde bulunduğumuz kontrollü sosyal hayat döneminin temel prensipleri olan temizlik, maske ve mesafe kurallarının yanı sıra tüm iş kolları ve yaşam alanları için belirlenen tedbirlere uyulması salgınla mücadelenin başarısı açısından büyük önem arz etmektedir.
Öte yandan, koronavirüs salgınıyla mücadelede hastalık tanısı konulmuş ya da temaslı durumdaki kişilerin toplumdan izole edilmesi de bu süreçte üzerinde durulması gereken en önemli hususlardan biridir.
Bu doğrultuda bulaşma riskinin azaltılması ve hastalık tanısı konulan kişiler ile temaslı durumundaki kişilerin tespit edilerek izolasyona tabi tutulmalarını temin edilmesi amacıyla Sağlık Bakanlığınca “Hayat Eve Sığar (HES)” uygulaması geliştirilmiştir.
Bakanlığımızın ilgili Genelgeleri doğrultusunda şehir içi veya şehirlerarası toplu ulaşımda HES kodu sorgulaması yapılması zorunluluğu getirilmiştir.
Gelinen aşamada HES kodu kontrolü uygulaması bakımından 30.09.2020 tarihinden itibaren konaklama tesisleri için de aşağıdaki tedbirlerin alınması gerekmiştir.
1. Herhangi bir ayrım olmaksızın (özel-kamu, turizm işletme belgeli/belgesiz, ruhsat veren idare gibi) tüm konaklama tesislerinde (otel, motel, pansiyon, misafirhane, kamp vb.) müşterilerden Hayat Eve Sığar (HES) uygulaması kodu istenmesi ve gerekli sorgulama yapıldıktan sonra konaklama tesisine müşterinin kabul edilmesi,
2. HES kodu sorgulamasının hem rezervasyon yapılırken (internet-telefon üzerinden veya yüz yüze) hem de müşterilerin konaklama tesisine kabulü sırasında yapılması, yapılan sorgulama sonucunda herhangi bir risk bulunmayan (tanılı ya da temaslı olmayan) kişilerin rezervasyon ve tesise kabul işlemlerinin gerçekleştirilmesi,
3. 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanununun 2 nci ve ek 1 inci maddesi hükümlerine göre konaklama tesislerince genel kolluk kuvvetlerine bildirilen müşteri bilgileri ilgili genel kolluk kuvveti birimince Sağlık Bakanlığı ile sağlanan veri entegrasyonu çerçevesinde Covid-19 tanısı konulma ya da temaslı olma durumuna göre de sorgulanması,
4. Gerek konaklama tesisine kabul gerekse genel kolluk kuvvetlerince yapılan sorgulama sırasında Covid-19 tanısı konulduğu ya da temaslı olduğu tespit edilen kişilerle ilgili olarak ilgi (a) Genelgemiz ve Sağlık Bakanlığı Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberinin “Konaklama Tesislerinde Alınması Gereken Önlemler” başlıklı maddesinin 87.2 numaralı bölümü hükümlerine göre gerekli iş ve işlemlerin yerine getirilmesi,
Bu çerçevede Covid-19 tanısı konulduğu ya da temaslı olduğu tespit edilen kişilerle ilgili olarak;
– 50 oda ve üzeri tüm konaklama tesislerinde; ilgi (b) Genelgemizle getirilen “Güvenli Turizm Sertifikası” alma uygulaması gereğince ayrılması zorunlu olan “misafir izolasyon odalarına” alınmaları,
– 50 odanın altındaki tüm konaklama tesislerinde; ilgi (c) Genelgemiz doğrultusunda “geçici nitelikteki ikamet yerlerinde izolasyona alınmaları mümkün olmayanlar” olarak değerlendirilerek Valiliklerce tespit edilen yurt/pansiyonlarda izolasyona alınmaları,
5. Bu Genelge hükümlerine yönelik gerçekleştirilen denetimler sonucunda HES kodu sorgulaması yapılmaksızın veya sorgulama sonucuna göre kabul edilmemesi gereken müşterilerinin konaklamasına izin veren konaklama tesislerinin İl/İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurulu kararı doğrultusunda ilgili Valilik/Kaymakamlıkça 10 gün süre ile faaliyetten men edilmesi,
Gerektiği değerlendirilmektedir.
Vali/Kaymakamlarca yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde gerekli kararların Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 27 nci ve 72 nci maddeleri uyarınca ivedilikle alınması, uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesi ve mağduriyete neden olunmaması, alınan kararlara uymayanlara Umumi Hıfzıssıhha Kanununun ilgili maddeleri gereğince idari işlem tesis edilmesi ve konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanununun 195 inci maddesi kapsamında gerekli adli işlemlerin başlatılması hususunda;
Bilgi ve gereğini önemle arz ve rica ederim.
Süleyman SOYLU
Bakan
Söz konusu Genelge doğrultusunda, otele misafir kabulü ve/veya rezervasyon talepleri esnasında ilgili departmanların izleyeceği yol özetle; (Ön Büro, Rezervasyon, Satış&Pazarlama)
- Uygulama, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından bilgi verildiği üzere Türkiye’de ikameti bulunan vatandaşlarımız için kullanılacaktır,
- HES Kodu sadece Otelde konaklama yapmak üzere gelen misafirlerden sorulacaktır.
- Misafirden otele giriş işlemleri (Check in) öncesinde HES kodu istenecektir.
- HES Kodu ve Sonuç bilgisi (riskli değil) misafir giriş kartına (Registration Card) işlenerek misafirin imzası alınacaktır.
- Misafir tarafından verilen HES kodu;
a) HES mobil uygulamasını işletmeniz kurumsal mobil cihazınıza ve/veya Ön Büro çalışanları ile ilgili otel yetkililerin mobil cihazlarına indirip uygulama adımlarını takip ederek
- HES Kodu e-devlet sorgulama uygulaması indirme linki (Android);
https://play.google.com/store/apps/details?id=tr.gov.saglik.hayatevesigar&hl=tr - HES Kodu e-devlet sorgulama uygulaması indirme linki (iOS); https://apps.apple.com/tr/app/hayat-eve-s%C4%B1%C4%9Far/id1505756398?l=tr )
b) Ön Büro çalışanları ile ilgili otel yetkililerin şahsi E-devlet hesaplarına giriş yapılarak
(https://www.turkiye.gov.tr/saglik-bakanligi-hes-kodu-sorgulama) HES Sorgulama paneli üzerinden gerekli sorgulamayı yapabileceğini belirtiriz.
6) Daha önceden rezervasyon aşamasında HES Kodu alınan misafirlerin HES sorgulaması giriş işlemleri (Check in) öncesinde yapılacaktır.
7) Sorgulama sonrasında Covid-19 riski taşımayanlar tesise kabul edilecek, riskli/temaslı oldukları tespit edilenler ise otele kabul edilmeden Alo 184 Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi (SABİM) hattına bilgi verilecektir.
8) Henüz HES kodu bulunmayan misafirler, HES kodunu SMS yöntemiyle de alınabilir. Kısa mesaj ile HES kodu almak için, HES yazıp aralarında boşluk bırakılarak sırasıyla, T.C. kimlik numarası, T.C. kimlik seri numarasının son 4 hanesi ve paylaşım süresi (gün sayısı olarak) yazılacak ve 2023’e SMS olarak atılabilecek. Paylaşım süresinin belirtilmemesi halinde kodun süresi 1 yıl ile sınırlandırılacak. (Kısa mesaj örneği: HES 1234567890 1234 15. Bu şekilde mesaj atıldığında kod 15 gün geçerli olacak.)
9) HES Sorgulamasının, İçişleri Bakanlığı Genelgesi gereği yapılması zorunluluğu dikkate alınarak Kişisel Verileri Koruma Kanunu’na (KVKK) karşı herhangi bir aykırılığının söz konusu olmayacağı değerlendirilmektedir.
TÜROB – Türkiye Otelciler Birliği’den yapılan açıklamada ise şöyle denildi:
“Uygulamanın hayata geçirilmesinin özellikle kamuoyunda konaklama işletmelerine karşı güveni artıracağı, başta otel çalışanları olmak üzere konaklama yapan diğer misafirlerin de Covid-19 bulaşı riskini en aza indireceği unutulmamalıdır.
Sektörümüze olumlu katkısının olacağını düşündüğümüz uygulamadan beklenen sonuçların alınması için, Türkiye’de ikamet eden vatandaşlarımızın rezervasyon talepleri esnasında HES kodlarının talep edilmesini, HES kodu almamış misafirlerin ise talep etmeleri halinde sadece 1 (bir) dakika içerisinde HES kodlarını alabileceklerinin hatırlatılmasını önemle rica ederiz.
Saygılarımızla,
TÜROB
Müberra ERESİN
Yönetim Kurulu Başkanı”