Last Updated on 8 Kasım 2020 by Yaşar Çelik
Amerika Birleşik Devletleri’nde 3 Kasım günü yapılan başkanlık seçiminin üzerinden dört gün geçtikten sonra, 7 Kasım’da Beyaz Saray’a çıkarak görevi Donald Trump’tan devralacak isim belli oldu. Demokrat Partili aday Joe Biden, Cumhuriyetçi rakibi Başkan Donald Trump ile seçimin düğümlendiği Pensilvanya eyaletinde farkı açarak seçilmesi için gereken asgari 270 delege sayısını aştı. Güncel verilere göre Seçici Kurul’da 290 delege kazanan Joe Biden ABD’nin 46. Başkanı oldu.
TEMSİLCİLER MECLİSİNDE SON DURUM
270 delegeye ulaşan aday, başkan olmaya hak kazanıyor
Joe Biden: 290
Donald Trump: 214
Toplam 538 seçiciden en az 270’sinin oyunu alan aday başkan oluyor. Seçiciler, partinin eyaletteki temsilcileri olup belirli bir adaya oy vermeyi önceden taahhüt ederler…
ABD Başkanlık seçimlerinde, seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. “Delegeler Kurulu” adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, başkan olmaya hak kazanıyor. Toplamda daha fazla oy alan değil, daha fazla delegeye ulaşan kişinin başkan olması, eyaletler arasındaki dengenin gözetildiği Amerikan siyasal sisteminin dikkat çekici özelliklerinden biri olarak biliniyor.
HARİTA ÜZERİNDE EYALETLERDE SON DURUM
Eyalet, önde giden veya kazanan adayın rengine boyanıyor. Bilgi olmayan eyaletler gri renkte gösteriliyor. Maine ve Nebraska hariç tüm eyaletlerde “kazanan hepsini alır” ilkesi uygulanıyor. Bir eyalette seçmen oylarının en az yüzde 51’ini alan aday bu eyaletteki tüm oyları almış oluyor. Her eyaleti nüfusa orantılı olarak temsil eden 538 seçici başkana oy verir. Harita, her eyaletten kaç seçicinin oy kullandığını gösteriyor.
Oylamanın gidişatı
Eyalet bilgileri, sandıklar kapandıktan ve oylar sayıldıktan sonra geliyor. Zaman formatı: Greenwich Ortalama Zamanı (GMT)
ABD’de, Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump ile Demokratların adayı Joe Biden’ın yarıştığı 59. başkanlık seçiminde oyların sayımına devam ediliyor. Tarihin en yüksek katılımlı seçimi olması beklenen seçimde, başkanının yanı sıra, Senato ve Temsilciler Meclisi üyeleri de belirlenecek.
ABD’de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ve postayla oy kullanma tartışmalarının gölgesinde uzun süredir merakla beklenen seçim için doğu saatiyle 06.00 (TSİ 14.00) itibarıyla seçmenler oylarını kullandı.
Amerikan halkı, ABD’nin yeni başkanının yanı sıra Kongrenin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisinin tamamı ile 100 üyeli Senatodaki 35 sandalye için de oy verdi.
Yakın tarihteki seçimlere bakıldığında, sandığa gitme oranının yüzde 60’ı bulmadığı ABD’de, bu yıl sandık başında ya da posta yoluyla kullanılan erken oyların sayısındaki artış dikkati çekiyor.
Ülkede 100 milyona yakın kişinin 64 milyona yakını posta yoluyla, 35 milyondan fazlası da birebir erken seçim merkezlerine giderek oyunu kullandı.
ABD’de koronavirüs salgınının gölgesinde geçen seçim kampanyası dönemi sona erdi
200 milyondan fazla seçmen Cumhuriyetçi Parti’nin başkanlığa ikinci kez aday gösterdiği Donald Trump’a bir şans daha mı verecek, yoksa Demokrat Parti’nin adayı Joe Biden’ı başkanlığa mı taşıyacak? Bu sorunun yanıtını bugün yapılacak oylamanın sonucu verecek. Oylamada yeni başkanın yanı sıra Temsilciler Meclisi’nin 435 üyesi ile 100 sandalyeli Senato’nun 35 üyesi de seçilecek.
ABD SEÇİMLERİ
- 94 milyondan fazla Amerikalı halihazırda mektupla veya seçim öncesi açılan sandıklarda oyunu kullandı.
- Bu ABD tarihinde de bir rekora işaret ediyor.
- ABD Seçim Projesi’nin verdiği bilgilere göre, bu 2016 seçimlerinde oy kullanan seçmenlerin üçte ikisine tekabül ediyor.
- Seçim günü oy kullanacak olanların da eklenmesiyle seçime katılım oranının tarihi rekor kırması bekleniyor.
- ABD’deki ilk sandıklar TSİ gece yarısı kapanacak.
- Oyların sayımının çarşamba sabahı sona ermesi bekleniyor.
- Özellikle hem Demokratların hem de Cumhuriyetçilerin büyük bir destekçi kitlesine sahip olduğu “Swing States” adı verilen Florida, Pensilvenya, Michigan, Ohio ve Wisconsin eyaletlerindeki sonuçların seçim sonucu üzerinde etkili olacağı tahmin ediliyor.
ABD’de çoğu posta yoluyla olmak üzere yaklaşık 100 milyon seçmenin erken oy kullanmasına rağmen bugün seçim gününde seçim merkezleri önünde uzun kuyruklar oluştu. İlk sonuçların geldiği New Hampshire eyaletinde iki köy zıt tercihlerde bulundu.
ABD’de Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Başkan Donald Trump ile Demokrat Parti’nin adayı Joe Biden arasındaki 59. başkanlık seçimi için oy kullanma işlemleri başladı.
Doğu Yakası saatiyle 06.00 (TSİ 14.00) itibarıyla sandığa çağrılan seçmenler, ABD Başkanı’nın yanı sıra Kongre’nin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı ile 100 üyeli Senato’daki 35 sandalye için de oy veriyor.
Rekor katılım beklentisi
158 milyondan fazla kayıtlı seçmenin bulunduğu ABD’de çoğu posta yoluyla olmak üzere yaklaşık 100 milyon seçmenin erken oy kullanması, başkanlık seçimlerinde bir yüzyılın en yüksek katılım oranına ulaşılabileceğinin işareti olarak yorumlandı.
Postayla kullanılan oylarda hile tartışması
ABD çapında erken oy kullananların sayısı 100 milyonu bulurken, bu, 2016 seçimlerinde atılan oyların yüzde 70’inden fazlasına tekabül etti. Erken oyların yaklaşık 60 milyonu posta yoluyla gönderildi. Bu, 4 yıl önce postayla atılan oyların 2 katına denk. Trump, uzun zamandır, postayla kullanılan oylarda hile yapılacağı gerekçesiyle seçim sonuçlarını tanımayabileceğinden söz ediyor.
Kovid-19’a rağmen uzun kuyruklar
Haber ajanslarının deyimiyle ‘ABD tarihinin en kutuplaştırıcı seçimlerinden biri’ için bugün sandığa giden seçmenler, Kovid-19 pandemisinin gölgesinde maske takarak ve sosyal mesafeye uymaya çalışarak kuyruklar oluşturdu.
İlk sonuçlar iki köyden
Gerisinde Cumhuriyetçi-Demokrat fay hattı ve Başkan Trump’ın tartışmalı politikalarına bir kesimin çok sıkı destek olurken diğer kesimin çok keskin muhalefet etmesinin yattığı bu manzara, küçük köylerden gelen ilk sonuçlara da yansıdı.
Her yıl tercihini ilk ilan eden yerleşimlerden New Hampshire eyaletinin Kanada sınırındaki Dixville Notch köyünde atılan 5 oyun tamamı eski ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’a gitti.
