Müberra Eresin’den 2021 yılı ve sonrası için öngörüler…

Last Updated on 14 Aralık 2020 by Turizm Günlüğü

Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin’den 2020 yılı değerlendirmesi, 2021 ve sonrası için öngörüler…

COVID-19 pandemisinin gölgesinde geçen 2020 yılının son günlerine yaklaşırken Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin; 2020 yılına yönelik değerlendirme, 2021 yılı ve sonrası için öngörülerde bulundu.

İlk önceliklerinin insan sağlığını korumak, ikinci önceliklerinin ise konaklama işletmelerini ayakta tutabilmek ve yetişmiş insan kaynağını koruyabilmek olduğunu belirten Müberra Eresin; bunun için turizm sektörüne sağlanan desteklerin devam etmesinin ve yeni desteklerin sağlanmasının çok önemli olduğunu ifade etti.

Eresin, grafiklerin yeniden yükselişe geçmesinin öngörüldüğü 2021 yılının ortalarına kadar olan süreçte maddi desteklerin sürmesinin çok önemli olduğunun altını çizdi.

2020 YILI DEĞERLENDİRMESİ

* Pandeminin tüm dünyada olduğu gibi Türkiye turizmine de olumsuz yansımaları maalesef devam ediyor. Yaz döneminde haziran ayı itibariyle başlayan pandemi sürecinde normalleşme adımlarıyla küçük de olsa bir hareketlenme başlamıştı ve sayılar yavaş yavaş yeniden yükselişe geçmişti. Haziran ayında iç turizm kaynaklı olarak başlayan turizm trafiği yaz ortalarında da İngiltere, Rusya, Ukrayna ve kısmen Almanya’dan başlayan turist girişleri ile az da olsa kıyı bölgelerde hareket kazandı. Bu hareket kıyı bölgeler için can suyu olurken şehir otelleri sessiz kalmaya devam etti. Malum son dönemde de pandeminin yeniden yoğunlaşmasıyla turizm hareketinin yeniden duraklamaya geçtiğini söyleyebiliriz. Hastalığın ikinci dalga olarak dünyaya geri dönmesiyle ve Türkiye’de de pandemi sayılarının yükselmesiyle konaklama sektörü rakamları yine inmeye başladı.

Otellerin büyük bölümü geçici olarak kapalı kalmaya devam ediyor. Yaz döneminde açık olanların da çoğu yeniden geçici olarak kapanma kararı almış durumda.

2020 YILI KONAKLAMA SEKTÖRÜ DOLULUKLARI

* Türkiye’nin Ocak-Ekim 2020 otel dolulukları 2019 yılının aynı dönemine göre yüzde 47 düşüşle yüzde 36 oldu.

İstanbul’da ise Ocak–Ekim 2020 döneminde doluluk oranı yüzde 50 düşüşle 38.1 oldu.

* Yıl geneli için her şeye rağmen bu oran göreceli olarak yüksekmiş gibi izlenim veriyor olsa da işin özüne baktığımızda otellerimizin birçoğunun şu anda kapalı olduğunu biliyoruz ve bu doluluk oranları açık olan otellerin verilerinden oluşturulmuştur. Halen otellerin büyük bölümü kış sezonu için kapalı kalmaya devam ediyor. Açık olan şehir otellerinin doluluk oranı da yüzde 25-30 civarında. Dolayısıyla bahsettiğimiz bu doluluk oranı açık olan otellerde kaydedilen doluluk oranlarıdır.

AÇIK VEYA KAPALI OLMAK SEKTÖRÜN TERCİHİ

* Oteller pandemi nedeniyle tamamen kapatmaya mecbur tutulmadı. Bu, baştan beri otel işletmecilerinin tercihlerine bırakıldı ki bunun olumlu etkisi oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Aralık 2020’ye kadar isteyen turizm işletme belgeli otellerin geçici olarak kapatılabileceğini, ne zaman uygun görülürse açılabileceğini zaten belirtmişti. Dolayısıyla bu sektör için önemli bir destek oldu. Yani kapatmak isteyenler şu anda kapalılar. Açık kalmak isteyen işletmelerimiz de açık kalmaya devam ediyorlar. Sanıyorum bu süre Haziran 2021’e kadar uzatılacak. Dolayısıyla sektörü tamamen kapatmadık.

İş alabilecek durumda olmamız uluslararası uçuşların açılmasına bağlı. Avrupa ülkelerinin çoğu uçuşları zaten durdurmuş durumda ve özellikle turistler için uçuş izinleri yok. Farklı farklı destinasyonlardan mesela Bulgaristan’dan, Romanya’dan, Rusya’dan, Ukrayna’dan girişlerimiz arttı. Sıfıra indirmediğiniz bir hareketin tekrar ivme kazanması daha kolay olacaktır. Bu süreci en kısa zamanda tamamlayıp tekrar eski günlerimize dönmek istiyoruz.

2021 ÖNGÖRÜLERİ

* 2020 yılı için olduğu gibi gelecek yıl için de rakamları şu anda kestirebilmek, hedef belirleyebilmek ve plan yapabilmek pek mümkün değil.

Aşının gündeme gelmesiyle pozitif bir hava esmiş durumda. Turizm sektöründe bugün itibariyle beklentimiz, yılın ikinci yarısından sonra yavaş yavaş tekrar işlerin açılmaya başlayacağı ve sektörde yukarı doğru gidecek grafiklerin oluşacağı yönünde. Kamu-özel sektör iş birliği ile atılacak adımlar sonrasında turizm sektörünün hedeflerine ulaşarak ülke ekonomisi, istihdamı ve kalkınmasına en güçlü desteği verecek sektör olacağına inanıyoruz.

Tüm umut ve beklentimiz pandemiyi geride bırakarak 2021’in ikinci yarısından sonra yeniden ekonominin lokomotif sektörü haline gelebilmek.

DESTEKLERİN DEVAMI ŞART

* Grafiklerin yeniden yükselişe başlamasını beklediğimiz döneme kadar olan, yani 2021 ortalarına kadar olan süreç bizim açımızdan çok önemli.

Her zaman altını çizdiğimiz gibi önceliğimiz insan sağlığı. İkinci önceliğimiz de işletmelerimizi ayakta tutabilmek, dolayısıyla da sektörde çalışan yetişmiş insan kaynağımızı koruyabilmek. Bu nedenle sektöre sağlanan desteklerin devamı ve yeni desteklerin sağlanması bizler için çok önemli.

Turizm sektörü 2021 yılında da desteklenmesi halinde ekonomiye en güçlü katkıyı sunan sektör olacaktır.

Sektörümüzün bu süreci atlatabilmesi için hali hazırda bu yıl sonuna kadar geçerli olan;

– KDV indirimlerinin,

– Normalleşme desteğinin,

– Kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin gibi istihdam uygulamalarının,

– Vergisel uygulamaların 2021 yılında da devam etmesi bizim için çok önemli destekler olacaktır.  

Ayrıca;

– Sektör kuruluşlarının kredi yapılandırmaları veya yeni krediye ulaşmaları için oluşturulacak KGF devam ettirilebilmelidir. Geçtiğimiz günlerde yeni tanımlanan KGF’nin özellikle turizm sektörüne kullandırılması konusunda her zamanki gibi Sayın Kültür ve Turizm Bakanımızdan da destek istedik.

* Turizm sektörü temsilcileri olarak, dünyada pandeminin kontrol altına alınması ile birlikte, hükümetimizin desteğinde alınan/alınacak ekonomik ve sosyal önlemler, sektörün geçmiş tecrübesi ve krizleri yönetme kabiliyeti ile birçok krizde olduğu üzere pandemi süreci sonunda ilk toparlanacak ve güçlenerek krizden çıkacak sektörün yine turizm sektörü olacağını düşünüyoruz. Pandemi sonrasında güçlü bir toparlanma ile tüm kayıplarımızın telafi edileceğini umuyoruz.

TGA VE SEKTÖR TEMSİLCİLERİYLE ETKİN TANITIM SEFERBERLİĞİ

Pandemi sonrası döneme de şimdiden hazırlık yapmalıyız. Bu konuda Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı’nın başlattığı etkin tanıtım çalışmalarını sürdürmesinin çok olumlu sonuçları olacaktır.

Pandemi sonrası döneme hazırlık ve çeşitli ülkelerin turizm pazarlarındaki payımızı arttırmak amacıyla, TGA ve sektör temsilcilerinin tanıtım seferberliği ve pazarlama çalışmalarını en verimli olabilecek düzeye çıkarmalarında fayda görüyoruz.

2021 İKİNCİ YARI SONRASI İÇİN YUKARI DOGRU HIZLI İVME BEKLENTİSİ

* Bugünlerde sektör açısından sürekli negatif konuşuyoruz ama 2021 sonrası yıllar için sektöre yönelik umut doluyuz. 2021’den sonra Türkiye için de dünya için de turizm sektörünün çok büyük bir ivme ile yukarı çıkacağını umuyoruz. Herkes pandemi sürecinden çok sıkılmış durumda. İnsanlar bir an önce seyahate çıkmak istiyorlar ve bunun için şimdiden planlar yapıyorlar. Arama motorlarının raporlarına göre başta İstanbul ve Türkiye bugünlerde çok fazla gündemde. Dolayısıyla haziran, temmuz sonrası toparlanmaya başlayacak turizm sektörünün en azından önümüzdeki 2-3 yıl gerçekten parlayan bir sektör olacağına inanıyoruz.

SEKTÖRDE YENİ NORMALLER NE OLACAK?  

• Maske ve sosyal mesafe hayatımızın vazgeçilmezi olmaya devam edecek.
• Temizlik, hijyen, el yıkama artık temel yaşam kavramı olacak,
• İş modelleri; konaklama gibi hizmet sektörlerinde çok yoğun olmamakla birlikte, uzaktan çalışma başta olmak üzere birçok yenilik geldi/gelecek. Birçok mesleğe olan talep düşeceğinden eğitim modelleri de yeni mesleklere göre evrilecek, bu dönemde işsizlik tüm dünyada önemli bir sorun olarak ortada duracak,
• Bireysel ve kurumsal sigorta sistemleri COVID-19 etkisiyle yeni klozlarla pahalanacak,
• Teknoloji hiç olmadığı kadar hayatımızın vazgeçilmezi olacak,
• En azından virüsün etkisi geçinceye kadar eskisi kadar sosyal olamayacağız.
• Kısaca, yeni sistemin adı “Kontrollü Sosyal Hayat” olacak.