Last Updated on 2 Ocak 2021 by Yaşar Çelik
İngiltere’den ülkeye giriş yapan 15 kişi de koronavirüsün yeni türüne rastlandığını açıklayan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, sosyal medya paylaşımında söz konusu kişilerin izolasyon altında olduğunu aktardı. İngiltere’de tespit edilen koronavirüsün daha bulaşıcı varyantının Türkiye’de de görülmesi üzerine İngiltere’den Türkiye’ye tüm uçuşlar askıya alındı.
Yüzde 70 daha bulaşıcı olduğu belirtilen koronavirüsün yeni varyantı ile ilgili neler biliyoruz?
Euronews.com’da Melis Özoğlu imzalı haberde, İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın ülkenin güneydoğusunda Covid-19’un daha hızlı yayılan yeni bir türünün keşfedildiğini açıklamasının ardından Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ‘alarma’ geçti.
Uçuşları tekrar başlatan ülkeler, yolcuların Covid-19 testi yaptırmasını şart koştu
Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Avusturya, Hollanda ve İrlanda, İngiltere ile uçuşları durduracaklarını bildirirken, Çekya ise bu ülkeden gelenler için daha katı karantina önlemleri uygulanacağını açıkladı. Uçuşları tekrar başlatan ülkeler, yolcuların Covid-19 testi yaptırmasını şart koştu, seyahat etmesi zorunlu olan belirli kişilerin yolculuklarına izin verildi.
Bir açıklama da Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) geldi. Örgüt, koronavirüsün yüzde 70’e varan oranlarda daha bulaşıcı olduğu belirtilen mutasyonuyla ilgili İngiliz yetkililerle “yakın temasta” olduklarını duyurarak, virüsün riskleri üzerine AB’den daha fazla kontrol talep etti.
Koronavirüsün yeni türü ilk ne zaman bildirildi?
Avrupa’da İtalya’dan sonra Covid-19 kaynaklı en çok ölümün görüldüğü ülke konumundaki İngiltere’nin Sağlık Bakanı Matt Hancock ilk olarak 14 Aralık’ta Avam Kamarası’nda yaptığı açıklamada, Londra ve güneydoğu İngiltere’de koronavirüsün mutasyona uğramış bir versiyonu olduğunu duyurdu.
“İlk analiz, bu versiyonun mevcut virüsten daha hızlı yayıldığını gösteriyor” diye uyaran Hancock, 60 farklı yerel yönetim alanında binden fazla vaka tespit edildiğini söyledi.
Yine 14 Aralık’ta Londra ile Essex ve Hertfordshire’ın bazı bölgelerinin sıkı önlemlerin yer aldığı 4’üncü kademeye geçeceğini açıklayan Hancock, bu yerlerde görülen artışta yeni türün ne kadar etkili olduğunu henüz bilmediklerini de ifade etti. 31 Aralık’ta İngiltere’nin neredeyse tamamında 4’üncü kademe önlemler uygulanmaya başlandı.
Virüsün sadece gençler değil 60 yaş üstündekiler arasında da yayıldığına dikkati çeken Hancock, “Gidişatı değiştirmek için şimdi harekete geçmeliyiz çünkü boşa harcayacak bir an yok” şeklinde konuştu.
Covid-19’un mutasyona uğramış yeni türünde ne farklar var?
İngiliz hükümetinin bilim danışmanı Sir Patrick Vallance, Covid-19’un yeni türünün son günlerde artan vaka oranları dikkate alındığında baskın bir tür haline geldiği konusunda uyardı.
Vallance ayrıca yeni varyantın “çoğu virüsün yaptığı protein değişiklikleriyle alakalı” 23 farklılık olduğunu söyledi.
Bu tür ilk olarak ülkede eylül ayında ortaya çıktı ve kasım ayında Londra’daki Covid-19 vakalarının yüzde 28’inden sorumluydu. Yetkililer, 9 Aralık haftasında ise Londra’daki vakaların yüzde 62’sinden fazlasının mutasyon geçiren virüsle enfekte olduğunu açıkladı.
Vallance tüm bu bilgilerin ışığında yaptığı son açıklamada, “Öyleyse bunun bize gösterdiği şey, bu yeni varyantın yalnızca hızlı hareket etmekle kalmayıp, iletim kabiliyeti açısından gelişmesi, aynı zamanda da baskın tür haline gelmesidir. Aktarım açısından diğerlerini yeniyor” şeklinde konuştu.
Mutasyona uğramış koronavirüs ne kadar tehlikeli?
İngiliz yetkililer, yeni varyantın daha ciddi hastalıklara veya daha fazla ölüme neden olduğunu düşünmediklerini, ancak çok daha hızlı yayıldığı için vaka sayılarında büyük sorunlara neden olabileceğini belirtiyor.
İngiltere’nin baş tıp görevlisi Profesör Chris Whitty yaptığı açıklamada, “Yeni türün daha yüksek bir ölüm oranına neden olduğunu ya da aşılar ile tedavileri etkilediğini gösteren hiçbir mevcut kanıt yok, fakat bunu doğrulamak için çalışmalar ivedilikle devam ediyor” dedi.
Vallance da, bu varyantın daha fazla hastaneye yatışa neden olduğuna dair hiçbir kanıt olmadığını, şimdilik bunun bir bulaşma sorunu olduğunu söylemişti.
Virüsler nasıl ve neden değişime uğruyor?
- Virüsler genetik seçimin bir sonucu olarak sürekli şekilde değişim geçiriyor.
- Hafif genetik değişimler mutasyon (değişinim) sonrası gerçekleşirken, büyük genetik değişimler rekombinasyon (yeniden birleşme) üzerine yaşanıyor.
- Mutasyon virüsün genomu yani genetik materyelinde bir hata oluşması üzerine gerçekleşiyor.
- Rekombinasyon ise eş zamanlı enfekte olan virüslerin genetik bilgi değişimi sonrasında yeni bir tip virüs olarak ortaya çıkmasına neden oluyor.
- Örneğin Covid-19 pandemisine neden olan SARS-Cov-2‘nin yarasalarda bulunan bir virüsün aracı bir hayvandaki başka bir virüsle yeniden birleşmesi yani rekombinasyonu sonrasında ortaya çıktığı ve insanı etkileyebilecek genetik materyele sahip olduğu biliniyor.
