Medeniyetlerin beşiği olan şehirlerimiz arasında kendine hatırı sayılır bir yer edinen Aksaray, tarihi İpek Yolu‘nun önemli duraklarından biri olma özelliğini de taşıyor. Kültür gezisi gurmelerinin iştahını kabartacak bu güzel şehrimiz sahip olduğu müze, örenyeri ve yeraltı şehri ile sizleri bekliyor. İşte Aksaray gezi rehberi.
Kültür gezisi meraklıları için kaleme aldığım “İşte il il Türkiye’nin müze ve örenyeri rehberi” başlıklı yazımın devam serisine hız kesmeden devam ediyorum. Hakkında ufak bilgiler vermeden geçemeyeceğim bu tarihi kent, İç Anadolu Bölgesinde konumlanıyor. Ayrıca kent yaklaşık bin yıldır tarihi adını muhafaza eden ender şehirlerden de biri olma özelliği taşıyor. Yenitaş Dönemi, Tunç Çağı, Bizans, Arap Müslüman, Türk ve Osmanlı kültürlerinden izler taşıyan şehir; müzeleri, yeraltı şehirleri, antik kentleri ve daha birçok gezilecek noktasıyla #TGilekeşfet ‘menizi bekliyor. Şimdi hazırsak Aksaray‘da mutlaka görmeniz gereken kültürel yerleri inceleyelim:
Aziz Mercurius Yeraltı Şehri
Bölgenin en büyük yer altı şehirlerinden biri olan Aziz Mercurius Yeraltı Şehrinde yer alan kilise, Hristiyanlığın yasak olduğu milattan sonra 250’li yıllarda Aziz Mercurius döneminde kullanılmıştır. Aksaray gezi rehberi
Yaz Dönemi (1 Nisan – 1 Ekim) Açılış Saati: 10:00 / Kapanış Saati: 17:00
Kış Dönemi (1 Ekim – 1 Nisan) Açılış Saati: 08:30 / Kapanış Saati: 17:30
Gişe Yaz / Kış Kapanış Saatleri: Yaz Dönemi: 16:00 / Kış Dönemi: 17:00
Kapalı Günler: Pazartesi, Cumartesi, Pazar
Giriş Ücreti: 12 TL Durum: AÇIK, Hafta sonu kapalıdır.
Aksaray Manastır Vadisi Örenyeri
Aksaray’ın Güzelyurt İlçesi sınırları içinde yer alan 4-5 km uzunluğunda olan bu vadi, döneminin özelliklerini en iyi yansıtan 28 adet kaya oyma kilisesi (17’si tek, 7’si çift, 1’i üç nefli, 1’i serbest haç planlı, 2’si Kapalı Yunan haçı planlıdır) ve yeraltı şehirleri ile “Küçük Bir Ihlara ” görünümüne sahiptir. Vadi boyunca yer alan Sivişli Kilise, Büyük Kilise Camii, Papaz Evi, Kalburlu Kilise, Kömürlü Kilise gibi çok sayıda kilise ve yeraltı şehri önemli kültür ve tabiat varlıklarıdır. Örenyeri bu özelliği ile bünyesinde ilk manastır yaşamının izlerini saklamaktadır. Aksaray gezi rehberi
Yaz Dönemi (1 Nisan – 1 Ekim) Açılış Saati: 10:00 / Kapanış Saati: 20:00
Kış Dönemi (1 Ekim – 1 Nisan) Açılış Saati: 11:00 / Kapanış Saati: 17:00
Gişe Yaz / Kış Kapanış Saatleri: Yaz Dönemi: 19:00 / Kış Dönemi: 17:15
Kapalı Günler: Cumartesi, Pazar
Giriş Ücreti: 10 TL Durum: KAPALI, Hafta sonu kapalıdır.
Saratlı Kırkgöz Yeraltı Şehri
Aksaray iline 25 km uzaklıkta bulunan, 2000 yılında temizlik kazısına başlanan ve 2002 yılında kapalı durumdaki bir mekanı daha açığa çıkarılan yeraltı şehri üç katlıdır. İçerisinde ahır, mutfak, su kuyuları, tandır, ocak, ambar damları gibi yaşamsal mekanlar olup bu mekanlar arasındaki bağlantılar dehlizlerle sağlanır. Plan özellikleri ve yapılış tekniğiyle yeraltı şehri Bizans dönemine tarihlenmektedir.
Yaz Dönemi (1 Nisan – 1 Ekim) Açılış Saati: 10:00 / Kapanış Saati: 20:00
Kış Dönemi (1 Ekim – 1 Nisan) Açılış Saati: 08:00 / Kapanış Saati: 19:00
Gişe Yaz / Kış Kapanış Saatleri: Yaz Dönemi: 19:00 / Kış Dönemi: 18:30
Kapalı Günler: Pazartesi, Cumartesi, Pazar
Giriş Ücreti: 12 TL – Durum: AÇIK, Hafta sonu kapalıdır.
Aksaray Müzesi
Aksaray Müzesi 1969 yılında Zinciriye Medresesi’nde müzecilik faaliyetlerine başlamıştır. 2006 yılında tamamlanan sekizgen plan üzerine üç katlı olarak inşa edilen yeni binasına taşınmıştır. 2013 yılında kronolojik sıralamaya göre düzenlenmiş yeni teşhiri ile hizmete açılmıştır. Akeramik Neolitik dönemden, M.S.19. yy sonuna kadar olan dönemlere ait eserler altı teşhir salonu ve bahçede sergilenmektedir. Müzede 15 bin 354 eser bulunmaktadır.
Yaz Dönemi (1 Ocak – 1 Ocak) Açılış Saati: 10:00 / Kapanış Saati: 17:00
Kış Dönemi (1 Ocak – 1 Ocak) Açılış Saati: 08:30 / Kapanış Saati: 17:30
Gişe Yaz / Kış Kapanış Saatleri: Yaz Dönemi: 16:00 / Kış Dönemi: 17:00
Kapalı Günler: Pazartesi, Cumartesi, Pazar
ÜCRETSİZ – Durum: AÇIK, Hafta sonu kapalıdır.
Ihlara Vadisi Örenyeri
Dünyanın en büyük kanyonları arasında sayılan Ihlara Vadisi, Hıristiyanlığın kuruluş yıllarından beri önemli bir dini merkez olmuştur. 14 kilometrelik vadide sayısız kilise ve tarihi yaşam alanı bulunmaktadır. Ihlara Vadisi, asırlar önce Hasan Dağı’nın püskürmesiyle oluşan volkanik tabaka, doğa olayları ve Melendiz Çayı’nın aşındırmasıyla oluşmuştur.
Yüksekliği 120 metreyi bulabilen bu büyüleyici kanyon, Ihlara Kasabası’nda başlayarak Belisırma ve Yaprakhisar üstünden Selime’ye uzanıyor. Kanyon boyunca akan Melendiz sebebiyle, bölgenin eski sakinlerine “dönerek akan suyun halkı”, yani “Peristremma” denilmiştir. Bölgede 4. yüzyıldan itibaren öncü Hıristiyan din adamlar yetişmiştir.
Kapadokya sınırları içinde yer alan Belisırma, Ihlara ve Gelveri’yi (Güzelyurt) kapsayan bölgede, 382 basamaklı merdivenden inip yemyeşil bir vadi tabanını takip edenler, pek çok kilise ve yaşam alanlarıyla karşılaşmaktadır.
Yörenin jeolojik özelliği sayesinde oluşan freskli kiliseler, manastır ruhuna uygun olarak kayalara oyulmuştur. 105 adet kiliseden 14 tanesi yani; Ağaçaltı, Sümbüllü, Yılanlı, Kokar, Prenliseki, Eğritaş, Direkli, Saint Georgeus, Karagedik, Ala, Bezirhane, Bahattin Samanlığı ve Batkın Kiliseleri ziyarete açıktır. Ihlara’ya yakın olanlarda Doğu etkisi gözlenirken, Belisırma civarındaki kiliselerde Bizans tipi duvar resimlerine rastlanılmaktadır.
HAZIR GELMİŞKEN: Tarihi önemi yanı sıra doğal güzelliğiyle de görenleri etkileyen vadinin başında yer alan Ziga Kaplıcası’nın şifalı sularından faydalanabilir, Belisirma Köyü’nde Melendiz Çayı’nın üzerine kurulan çardaklarda mola verebilirsiniz.
Yaz Dönemi (1 Nisan – 1 Ekim) Açılış Saati: 08:00 / Kapanış Saati: 18:30
Kış Dönemi (1 Ekim – 1 Nisan) Açılış Saati: 10:00 / Kapanış Saati: 16:00
Gişe Yaz / Kış Kapanış Saatleri: Yaz Dönemi: 18:00 / Kış Dönemi: 15:15
Kapalı Günler: Pazartesi
Giriş Ücreti: 45 TL – Durum: AÇIK
Aksaray’da görülmesi gereken diğer tarihi-kültürel yerlerin listesi:
- Eğri Minare / Kızıl Minare
- Acemhöyük
- Sümbüllü Kilise
- Güzelyurt Evleri
- Aksaray Zinciriye Medresesi
- Nora Antik Kenti
- Hasan Dağı
- Aziz Gregorius Kilisesi / Camii
- Çanlı Kilise
- Alay Han
- Aşıklı Höyük
- Aksaray Sultanhanı / Aksaray Sultanhanı Kervansarayı