Yaklaşık 39 yıldır yürürlükte olan 2634 Sayılı Turizm Teşvik Kanunu sağlıklı ormanların imara açılmasına izin veriyor. Turizm Teşvik Kanunu’na göre orman alanlarının turizme açılması için bu alanların orman vasfını yitirmiş olması bile gerekmiyor. Turizm bölgelerinde bulunan her türlü orman için imar izni verilebiliyor.
Türkiye’de orman yangınları devam ederken geçen hafta yürürlüğe giren Turizmi Teşvik Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, yanan ormanlık alanlara turizm tesisleri yapılacağı endişesine yol açtı. Peki böyle bir endişeye mahal var mı?
ANAYASA’NIN 169’UNCU MADDESİNİN YANAN ORMANLARIN BAŞKA TÜRLÜ KULLANIMINA İZİN VERMİYOR
DW Türkçe‘nin bu konudaki sorularını yanıtlayan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Orman Fakültesi’nden Doç. Dr. Cihan Erdönmez, Anayasa’nın 169’uncu maddesinin yanan ormanların başka türlü kullanımına izin vermediğine dikkat çekerek “Yanan alanlarda turizm tesisi yapılması mümkün değil. Yanan alanlar Anayasa’nın 169’uncu maddesinin koruması altına gidiyor. Ve bu da bugüne kadar uygulanan bir Anayasa hükmü” bilgisini veriyor.
39 YILDIR YÜRÜRLÜKTE OLAN 2634 SAYILI TURİZM TEŞVİK KANUNU SAĞLIKLI ORMANLARIN İMARA AÇILMASINA İZİN VERİYOR
- Ancak öte yandan Türkiye’de orman alanlarının turistik amaçla yapılaşmaya açılması için ise ormanların yanmasına gerek yok.
- Sağlıklı ormanlar imara açılabiliyor
- Yaklaşık 39 yıldır yürürlükte olan 2634 Sayılı Turizm Teşvik Kanunu sağlıklı ormanların imara açılmasına izin veriyor.
ORMANLIK ALANA TURİZM TESİSİ İZNİ VEREN BAKANLIK İZİNLERİN KİME VERİLDİĞİNİ PAYLAŞMIYOR
Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Orman Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre 2014 yılından bu yana 32 hektarlık orman alanında 15 turizm tesisi için izin çıktı. 2014 yılında 15 hektarlık alanda 5 adet, 2015‘te 8 hektarlık alanda 3 adet, 2016‘da 7 hektarlık alanda 5 adet, 2017 ve 2019‘da ise birer hektarlık alanda birer adet turizm tesisinin yapımına izin verildi. Bakanlık, bu izinlerin nerelerde verildiği ya da hangi kuruluşlara verildiği konusundaki bilgileri ise paylaşmıyor.
PEKİ ORMANLARDA TURİZM TESİSİ YAPIMINA İZİN VERİLMESİ HANGİ ŞARTLARA DAYANIYOR?
TEK KOŞUL TURİZM BÖLGESİNDE OLMASI
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Orman Fakültesi’nden Doç. Dr. Cihan Erdönmez‘e göre bu iznin verilmesi için ormanın bozuk orman alanı olması veya orman vasfını yitirmiş olması gerekli değil. Aksine bu tesisler, sağlıklı ormanlarda yapılıyor.
Erdönmez, “Sağlıklı ormanlarda turizm tesisi yapılması, 1982 yılında çıkarılan 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 8’inci maddesi doğrultusunda yıllardır yapılan bir uygulama. Kanunda turizmi geliştirme bölgeleri, turizm merkezleri gibi tanımlar var. Bu bölgelerin içerisinde kalmak kaydıyla o bölgedeki toplam orman alanının binde 5’ini geçmemek kaydıyla bu izinler veriliyor. Düzenleme, korunan alanlar da dahil, milli parklar da dahil her türlü orman alanını kapsıyor. Tek koşul bu alanın turizm bölgesi içerisinde yer alması” diye konuşuyor.
Erdönmez’e göre Turizmi Teşvik Kanunu’nun en kısa sürede tekrar ele alınıp daha makul, daha akılcı, daha bilimsel ve tüm tarafların görüşleri alınarak daha katılımcı yöntemlerle yeniden şekillendirilmesi gerekiyor.
SON YAPILAN DEĞİŞİKLİK BÜTÜN YETKİYİ KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI’NA VERDİ
Geçen hafta yürürlüğe giren kanun değişikliği ise turizm tesislerine izin verme sürecindeki bütün yetkilerin Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda toplanması ile ilgili. Erdönmez, “Son yapılan değişiklik bu orman alanlarının turizm tesislerine tahsisi ve o alanlarda ne tür yapıların yapılabileceği ile ilgili bütün yetkiyi Kültür ve Turizm Bakanlığı’na veriyor. Orman Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da bu yetkileri paylaşıyordu” diyor.
6831 SAYILI ORMAN KANUNU UZUN SÜRELİ ARAZİ KULLANIMINA İZİN VERİYOR
Öte yandan 6831 Sayılı Orman Kanunu’nun 16, 17 ve 18’inci maddeleri ile de orman alanlarında uzun süreli olarak başka arazi kullanımlarına izin verilebiliyor. İzin süresi en fazla 49 yıl olabilirken, süre bitiminde iznin 99 yıla çıkarılması mümkün. Orman Kanunu’nun 16’ıncı maddesi ile maden arama, işletme, tesis ve altyapı tesis izinleri veriliyor. 18’inci maddesi ile de devlet ormanları içindeki odun kömürü ocakları, define arama gibi izinler düzenleniyor.
YANAN ORMANLARIN İMARA AÇILMASINA YALIKAVAK OTEL ÖRNEĞİ
Yanan ormanların imara açılması Anayasa’ya aykırı olsa da geçmişte Bodrum Yalıkavak’ta yaşanan bir örnek de bulunuyor.
2007’de gerçekleşen orman yangınından sonra bölgede otel yapımına izin verilmiş dönemin Orman Bakanı Veysel Eroğlu, imar izninin 2634 Sayılı Turizm Teşvik Kanunu’na dayanılarak yangından önce verildiğini savunmuştu.