CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak 2021 turizm sezonunu ve turizmdeki güncel sorunları ele alan kısa bir rapor hazırladı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Meclis’teki bütçe görüşmeleri sırasında Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un “İspanya’yı turist sayısında geçtik, Türkiye Akdeniz ülkeleri arasında en çok turist ağırlayan ülke” iddiasının 2021 yıl sonu rakamlarının netleşmesiyle gerçek olmadığının ortaya çıktığını söyledi.
İspanya’nın 2021 yılını 31.1 milyon turist, 39.6 milyar dolar turizm geliri ile kapattığını ifade eden Budak, kişi başı turizm harcamalarında da Türkiye’nin dünya ortalamasının yüzde 45 gerisinde kaldığını ifade etti.
“TBMM’YE YANLIŞ BİLGİ VEREN BAKAN ERSOY ÖZÜR DİLEMELİ”
Budak, “Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü verilerine göre, tüm Dünya’da 2020’de 1200 dolar olan kişi başı turizm harcaması, 2021 yılında 1500 dolara yükseldi. Dünyada kişi başı turist harcamaları yüzde 25 artarken, Türkiye’de sadece 762 dolardan 834 dolara yükselerek, yüzde 9.4 arttı. Kişi başı turizm harcamaları hem dünya ortalamasından yüzde 45 daha az, hem de hala 2003 yılındaki 850 doların gerisinde. Bunu bir başarı hikayesi gibi anlatan ve Türkiye turizmde rekorlar kırıyormuş havası yaratarak TBMM’ye yanlış bilgi veren Bakan Ersoy özür dilemeli” dedi.
BAKAN ERSOY, EMITT’DE REKORLARIMIZDAN BAHSETMEYİ UNUTTU
TBMM’ye yanıltıcı bilgiler veren Kültür ve Turizm Bakanı’nın, İstanbul’da düzenlenen 25. Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat (EMITT) Fuarı’nda Türkiye’nin kırdığı sözde turizm rekorlarından tek bir kelimeyle bile bahsedemediğine dikkat çeken Budak, hazırladığı raporda şu tespitlerde bulundu:
“DOLDUR-BOŞALT” TURİZMİ İLE GELİRLER YETERİNCE ARTMIYOR
“2020 yılında 762 dolar olan kişi başına turist harcaması, 2021 yılında yalnızca 834 dolara yükselebildi. Yaşanan yüzde 9.4’lük artış yüzde 25 olan dünya ortalamasının çok gerisinde kaldı. Türkiye’ye gelen yabancı turistlerin kişi başı ortalama turizm harcaması 785 dolar. Yurt dışında yaşayan gurbetçilerimizin kişi başı 1029 dolarlık harcama yapmaları gelirleri artıran önemli bir faktör oldu. Türkiye’nin pandemide sezonu uzatarak turizmi 12 aya yaymak ve alternatif turizm alanlarına yönelmek yerine düşük katma değerli “doldur-boşalt” turizmine bel bağlaması, dünyanın önemli turizm destinasyonlarının pandemi önlemleri kapsamında kapalı kaldıkları bir dönemde turizm gelirlerinin son derece sınırlı artmasına neden oldu”
“TURİZM SEZONU UZAMADIĞI İÇİN KAYITLI 123 BİN ÇALIŞAN İŞSİZ KALDI”
“2021 turizm sezonunun kapanmasının ardından, mevsimlik turizm çalışanları yeniden işsizlik sorunuyla karşı karşıya kalmışlardır. Sosyal Güvenlik Kurumu istatistiklerine göre, sadece konaklama sektöründe Ağustos 2021 yılında 435 bin kişi olan kayıtlı çalışan sayısı, Kasım 2021 itibariyle 312 bine gerilemiştir. Konaklama sektöründe kayıtlı olarak çalışırken işsiz kalan yurttaşlarımızın sayısı 123 bindir. Turizm sektörünün diğer faaliyet kolları ve kayıt dışı çalışanlar dikkate alındığında, işsizlik rakamlarının çok daha fazla arttığı değerlendirmesi yerinde olacaktır.”
“YERLİ TURİST İÇİN TATİL HAYAL”
“TÜİK’in yayımladığı Ocak 2022 enflasyon rakamlarına göre, yurt içi bir hafta ya da daha fazla süreli tur fiyatları son bir yılda yüzde 535 arttı. Ocak 2021’de 362 Lira olan tur fiyatları, Ocak 2022’de 2 bin 300 Lira’ya yükseldi. Yine TÜİK’in rakamlarına göre, otel ücretleri son bir yılda yüzde 178 arttı. Bu fiyat artışları karşısında yerli turistlerin 2022 sezonunda tatile çıkmaları umutları dahi kalmadı”
“ERKEN REZERVASYONLAR UMUT VERİCİ, ANCAK TEHLİKELER DE VAR”
“Turizmde faaliyet gösteren firmalara göre, 2022 yılı için yapılan erken rezervasyon sayıları Türkiye’nin turizmde rekor yılı olan 2019 yılı seviyelerine çok yaklaşmış durumda. Gelişmiş ülkelerde Covid-19 vaka sayılarındaki artış ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından Omicron’un son varyant olmadığına dair yapılan açıklamalar dikkate alındığında, rezervasyon iptalleri gündeme gelebilir.”
UKRAYNA-RUSYA KRİZİ: ÇANLAR TÜRKİYE TURİZMİ İÇİN ÇALIYOR
“2021 yılında Türkiye’ye en çok turist gönderen ilk üç ülke arasında yer alan Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim, Türkiye’ye için doğurduğu diğer risklerin yanında 2022 yılı turizm sezonunu da tehlikeye atıyor.
2021 yılında Türkiye’ye en çok ziyaretçi gönderen Rusya’dan 4 milyon 694 bin, en çok ziyaretçi gönderen Ukrayna’dan 2 milyon 60 bin turist geldi. Bu iki ülkeden gelen yabancı ziyaretçiler toplam yabancı ziyaretlerin yüzde 27’sini oluşturuyor. Yaşanacak bir savaş durumu, 2016 yılında Rusya ile yaşanan uçak düşürme krizine benzer bir krizle Türkiye’nin karşı karşıya kalmasına yol açabilir”
Budak, 2022 yılı turizm sezonuna yönelik uygulanması gereken politikaları ise şu şekilde sıraladı:
- Türkiye’nin doğrudan döviz kazandıran en önemli sektörüne yönelik uzun vadeli, pandemi sonlanana kadar ödemesiz KGF kredileri hayata geçirilmelidir.
- Alternatif turizm alanlarını (Kültür, Doğa, Kongre vs.) geliştirmeye yönelik teşvik politikaları hızla uygulanmalıdır.
- Sezonun 12 aya yayılması için özel vergi indirimleri ve teşvikler gündeme alınmalıdır.
- Sektörün istihdamının korunması için otellerin kapalı kaldığı dönemlerde mevsimlik çalışanların sigortaları devlet tarafından karşılanmalıdır.
- Sektöre ekstra yük olacak ve henüz uygulanma şansı bulunmayan Konaklama Vergisi kaldırılmalıdır.
- Sektörde faaliyet gösteren işletmelerden ciroları üzerinden alınan Turizm Tanıtım Payı karlar üzerinden alınmaya başlanmalı ve tanıtım paylarının yerel yönetimlere aktarılması için gerekli mekanizmalar kurulmalıdır.
- Sektörün tamamına hizmet etmek yerine, otellerin temsilcisi haline gelen Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı’nın yapısı değiştirilmelidir.
- Turizm sektörü paydaşlarının eşit temsili sağlanmalıdır.
- İç turizmin teşvik edilmesi için dar gelirli yurttaşlarımıza dağıtılmak üzere tatil kuponları hazırlanmalıdır.