İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) başlattığı “150 Günde 150 Proje” kapsamında yenilenen Tarihi Moda İskelesi ve Kütüphanesi törenle açıldı.
Moda Caddesi’nden yokuş aşağı inerken gözünüze çarpan, hem eşlik ettiği tarih ile hem de mimarisi ile dikkat çeken iskele, semtinin en değerli kültürel simgelerinden bir tanesidir.
Moda İskelesi’nin tarihine bir bakış atmadan önce restorasyon ve açılış sürecine bakalım.
İstanbul Kadıköy’ün simge yapılarından Tarihi Moda İskelesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı İBB Miras ekiplerinin yürüttüğü restorasyon çalışmalarının ardından tekrar hizmete açıldı.
İstanbul’un en eski iskelelerinden biri olan Moda İskelesi’nin ev sahipliği yapacağı yeni kütüphane; açık hava çalışma alanları, terası ve zengin kitap seçkisiyle Kadıköylüleri ve İstanbulluları ağırlayacak. 250 metrekarelik alanda 87 kişilik kapasitesiyle hizmet verecek olan Moda Kütüphanesi 9 bin eserden oluşuyor.
2015 yılında ilk restorasyon çalışmalarının başladığı iskelede yürütülen işlemlerin yapıya zarar verdiği tespit edilmiş ve itirazların ardından çalışmalar durdurulmuştu. Uzun yıllar kapalı kaldıktan sonra “150 Günde 150 Proje” kapsamında İstanbul halkına açılmış oldu.
Yeniden Kadıköylülerin hizmetinde
Yenilenen Moda İskelesi ve Kütüphanesi açılış töreni düzenlendi. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun katılımıyla yapılan açılışta birçok konuya değinildi.
İmamoğlu yaptığı konuşmada, “Göreve gelirken İstanbullulara atıl olan iskeleleri, atıl olan deniz yapılarını en doğru şekilde hayata geçireceğimizi ifade etmiştik. Deniz ulaşımı İstanbul’un önemli bir meselesi. Az önce ben de Deniz Taksi ile geldim. Deniz ulaşımını yüzde 3,5 seviyelerinde devraldık, sadece Boğaz’da yüzde 25 arttırdık. 50 Deniz Taksi’nin 50’sini de kendi tersanemizde ürettik” dedi.
Yapının daha önce tarihi özelliği tamamen devre bırakılarak yarım yamalak bir süreçle ele alındığını kaydeden İmamoğlu, “İstanbul’da bu anlamda bizi üzen çok yapı vardı. Tek tek ele alıyoruz.” ifadelerine yer verdikten sonra iskelenin içerisinde yer alan kütüphane ve kafeyi gezdi.
Yeni hali çok beğenildi
Açılışından sonra oldukça fazla ilgi gören Tarihi Moda İskelesi yoğun ziyaretçi altında. Sosyal medyada da gündem olan yerin, kafa dinlemek için oldukça ideal olduğu söyleniyor. Fakat açılışı daha çok yeni olduğu için bir süre kalabalık olacaktır 🙂
İçerisinde 9 bin eser bulunduran kütüphaneden faydalanmak için kayıt olmalısınız. Üstelik ayda 3 kitap alma hakkına sahipsiniz. Ya da kitabınızı alıp gün boyu manzaranın tadını çıkararak kahvenizi yudumlayabilirsiniz.
Haftanın her günü 7/24 açık olan Tarihi Moda İskelesi ve Kütüphanesi, görülmesi gereken yerler listenize mutlaka bir not olarak düşmeli…
Peki Moda İskelesi’nin tarihinde neler yaşandı?
Moda’dan Pendik’e kadar kıyı boyunca sıralanan iskelelere köprüden kalkıp Adalar-Anadolu-Plaj Seferleri hattında çalışan vapurlar uğrardı. Bu hattaki vapurların ilk iskelesi Moda İskelesi idi.
Ulusal Mimarlık Akımı öncülerinden biri olan Vedat Tek tarafından 1917 yılında Haydarpaşa İskelesi ile birlikte yapımı tamamlanan Moda İskelesi, vapur seferleri için ticari amaçla kullanılmıştır. Seneler boyunca bir yandan vapur iskelesi bir yandan su sporları kulüplerine ev sahipliği yapan Moda İskelesi, önemli uluslararası devlet toplantılarına da ev sahipliği yapmıştır.
Başta Ulu Önder Atatürk olmak üzere İsmet İnönü, İngiltere Kralı Edward, İran Şahı Rıza Pehlevi, Irak Kralı Faysal gibi önemli şahsiyetler iskeleyi ziyaret etmişlerdir.
1930’larda çıkan şiddetli bir fırtına sonrası zarar gören yapı, 1980’lerin sonlarına doğru yolcu sayısının yetersiz olması nedeniyle kaderine terk edilmiş. Türk Deniz İşletmeleri ve Deniz Ticaret Odası önderliğinde 2000 – 2001 yılları arasında gerçekleşen restorasyon çalışmalarının sonucunda yeniden faaliyet göstermeye başlamıştır.
Yeniden restorasyon çalışmaları yapılarak restoran olarak işletilmeye başlanan Moda İskelesi, Mimarlar Odası ve Kadıköy Belediyesi tarafından 2000 yılında onaylanan restorasyon planına uyulmadığı gerekçesiyle Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na bildirilmiş ve işletmenin kapatılarak restorasyonun yeniden denetim altında yapılmasına karar verilmişti.
Tüm bu olanlara rağmen Moda İskelesi, tarihin acımasızlığına karşı kendini korumayı başarmış ve güzelliğiyle görenleri etkilemeye devam etmektedir. Şu anda ise tüm kapılarını açarak ziyaretçilerini bekliyor.