Endüstriyel turizm kavramı, belirli bir yerde en yaygın olan endüstrilerle bağlantılı yerleri ziyaret etmektir.
Şunları içermektedir:
- Operasyonel şirketlere ve endüstriyel mirasa ziyaretler;
- Belirli ürünlerle ilgili bir deneyim sağlamak;
- Ziyaretçilerin üretim sürecini öğrenmelerine ve deneyimlemelerine olanak tanımak;
- Turistlere söz konusu endüstrinin tarihi ve geçmişi hakkında bilgi vermek.
Frew’e (2000) göre, endüstriyel turizm, bir turistin operasyonu, faaliyeti turizm amaçlı olmayan bir operasyon sahasına veya işletmesine ziyaret etmesidir.
Bir diğer deyişle, turistlerin turizm dışında bir endüstri ile ilişkili bir yeri ziyaret etmesidir. Pek çok insan bunun imalat sanayi ile sınırlı olduğuna inanır, ancak gerçekte endüstriyel turizm, kapılarını turistlere açan herhangi bir kuruluş veya işletme ile ilgilidir.
Türkiye-İstanbul’daki Gazhane Müzesi
Hollanda’daki Yel Değirmenleri
Türkiye-Eskişehir’deki Kiremit Fabrikası
Endüstriyel turizme birçok örnek verilebilir
Örneğin, Türkiye-İstanbul’daki Gazhane Müzesi; Hollanda’daki Yel Değirmenleri; Avusturya’daki Haslach Dokuma Sanayi Müzesi; Türkiye’deki Seka Kağıt Müzesi; Türkiye’deki Rahmi Koç Müzesi; Türkiye’deki Eskişehir Kiremit Fabrikası; Türkiye’deki İzmir Kent Koleji; Birleşik Krallık-York’taki Demiryolu Müzesi; Endonezya’daki Java Tren İstasyonu; İsveç’teki Falun Bakır Madeni gibi.
Bu örneklerde ve daha fazlasında, iş izleme;
- Fabrika veya işletme turları;
- Maden örneği ise maden turu;
- Çiftlik turu;
- Şarap turu;
- Parlamento turu;
- Belirli şirket tesisine turlar;
- İş amaçlı turistlerin fabrika ziyaretleri görülebilmektedir.
Eğitim turizmi
Endüstriyel turizm esasında eğitim turizminin güzel bir örneğidir. Bunun nedeni ise genellikle belirli bir endüstri veya kuruluş hakkında bilgi edinme etrafında döner.
Türkiye’nin doğal olarak bu turizm türü ile ilgili de büyük avantajı söz konusudur. Bu avantajını iyi değerlendirmesi gerek ülke ekonomisine, gerek uluslar arası ilişkilere, gerek toplumsal ilişkilere, gerek bilimsel gelişmelere ve bunlarla bağlantılı olabilecek birçok konuya yararlı olacaktır.
Varlıklarımızı önce yeniden keşfedip, tanımlayıp, gerekli düzenlemelerle korumak ve geliştirmek elzem haline gelmiştir.
Ne yazık ki, bu konuda da yeterince başarılı olduğumuz söylenemez. Ancak her şeye rağmen, bu ve bunun gibi farkındalık yaratacak çalışmalar ilerleme konusunda mutlaka yardımcı olacaktır.
KAYNAKLAR
• Frew, E. A. (2000). Industrial tourism: a conceptual and empirical analysis (Doctoral dissertation, Victoria University).
Teoman Toraman
Kıdemli Otel Genel Müdürü & Uzman Bilgisayar Mühendisi & Eğitim Teknoloğu & Araştırmacı ve Yazar
Antalya, Türkiye
teoman.toraman@metu.edu.tr
teomantoraman@gmail.com