İki sene boyunca dünyayı beşik gibi sallayan pandeminin sonuçları birer birer ortaya çıkıyor. Bu süreçte en çok zarar gören sektörlerden biri de turizmdi hiç şüphesiz. Satılmayan paketler, binilmeyen uçaklar, gidilmeyen ülkeler, konaklanılmayan oteller… Dünya turizmini
Pandemi dünyanın en hızlı gelişen ve milyonlarca insanı doğrudan etkileyen sektörünü iki yıl boyunca ölüm sessizliğine itti adeta. Geçtiğimiz yıl hasarlar telafi edilirken, bu yıl sektör eski günlere dönmenin özleminde.
Artık sular çekildi ve resim daha net ortada. Şimdi kartlar bu resme göre karılıyor ve turizm yeniden yazılarak şekilleniyor. Bu, turizmin içindeki istisnasız her kişi ve kuruluşu kapsıyor.
Bunun ilk önemli yansıması da geçtiğimiz günlerde dünya gündemine düştü:
“Avrupa’nın ikinci büyük operatörü Der Touristik, üçüncü büyük Tur Operatörü FTI Touristik’i satın almak için görüşmeler yapıyor.”
Bu gerçekleşmesi halinde başlı başına dünya turizmini yeniden şekillendirecek bir gelişme. Zira bu iki tur operatörü Avrupa’nın turizm hareketine yön verecek kapasiteye sahipler. Her ne kadar taraflar bu haberi yalanlasalar da, görüşmelerin detayları bile kamuoyuna yansıdı. Aslında iki yıldır süren bu görüşmelerin bugün ifşa edilmesi, görüşmelerde tıkanıldığını ve çözüm için bir yerlere bir çağrı niteliği taşıyor sanki.
TOPLAM 10 MİLYON TURİST
Her iki tur operatörü de dünya turizmine turist üreten fabrika gibiler. Ağırlıkla Süpermarket zincirleri ve Turizm alanında faaliyet gösteren Rewe Group 350 bin kişilik işgücü ordusuna sahip. Yıllık cirosu 76,5 milyar olan şirketin Der Touristik Markası altında ITS, Jahn Reisen, Travelix, DERTOUR, Meiers Weltreisen, Clevertours, Kuoni, ve ADAC Reisen gibi önemli operatörleri bulunuyor. Dünya genelinde 4,4 milyon turist kapasitesine sahip olan Der Touristik, Antalya’ya yaklaşık 300 bin turist gönderiyor.
Merkezi Münih olan FTI Group ise sadece turizm alanında faaliyet gösteriyor ve 120 ülkeye 6 milyon civarında turist göndererek, yıllık 4,1 milyar Euro ciroya ulaşıyor. Big Extra, 5vorFlug, Sonnenklar TV markaları ile sektörde önemli bir yere sahip olan FTI Touristik yaklaşık 1,5 milyon turist ile Antalya ve Ege bölgelerinin en önemli aktörlerinden biri.
İki yıldır sürdürülen bu süreç henüz devam etmekle birlikte ‘bu işin çoktan bitmiş olabileceğini ve artık rötuşlara geçildiğini’ düşünüyorum. Zira artık bütün dünya konuyu biliyor. ‘Handelsblatt’ haberine göre artık sonuca yaklaşılmış bile. Eğer bu birleşme gerçekleşirse DER/FTI Almanya pazarının %30’nu alarak Avrupa turizminin baş aktörlerinden biri olacak.
ANCAK BORÇ SİLİNİRSE
Birleşme fikrinin arkasındaki ana neden bütün tur operatörlerinde olduğu gibi Der Touristic ve FTI cirolarının sert bir şekilde düşmesi ve bugüne kadar Pandemi öncesi seviyesine hala ulaşamamış olmasında yatıyor. Der Touristik geçtiğimiz yıl 2 milyar Euro ciro ile pandemi öncesinin %41 gerisinde kaldı. FTI grupta ise resim farklı, Pandemi sürecinde devletten aldığı kredi, deposito ve garantilerle 1 milyar euroluk bir borç yükü altında. Görüşmelerin tıkandığı kısım da bu. Der Touristic satışın gerçekleşmesi için devletin 500 milyon euroluk borcu silmesini talep ediyor ve bu borç yükünün altına girmek istemiyor. Birleşmenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği neredeyse buna endekslenmiş durumda. Borcun silinmesinin başka sıkıntılar doğurabileceğini tahmin etmek zor değil.
Bir satış, ancak alıcı olursa gerçekleşebilir. Alıcı olan Der Touristik ‘in satın alma fikrinin arkasındaki en önemli neden son yıllarda eriyen pazar payını tekrar yukarılara çekmek ve kan kaybını durdurmak. Pandemi öncesi dönemin en büyük ikinci Tur Operatörü Thomas Cook iflas bildirmiş ve sahip olduğu Pazar payı şaşırtıcı bir şekilde daha çok sahipleri tarafından yönetilen Alltours, Schauinsland, Ben Tours, V Tours, Anex Group, Coral Travel ve Online Tur operatörlerine yönelmişti. Büyükler burada bekledikleri potansiyeli pek bulamadılar ve şimdi telafi edebilmenin yollarını arıyorlar.
FTI Group‘un %75,1 Mısırlı Sawiris ailesine ait. 65 yaşındaki Samih Sawiris FTI Touristik’in eski sahibi Dietmar Gunz’un yakın ve samimi dostu ve özellikle krizli dönemlerde en büyük destekçisi idi. Samiris firmasını 31 yaşındaki oğlu Naugib’e devredince firmanın satış konusu hız kazandı. Yeni nesil sanırım bu düşük marjlı, meşakkatli işleri anlamsız buluyor…
TÜRKİYE’YE YANSIMASI NE OLUR?
Bu birleşmenin doğuracağı sonuçlar yeni Tur operatörünün izleyeceği stratejilerde yatıyor. Sürekli borç ve kredilerle ayakta kalmaya çalışmak ve çok düşük marjlarla boğuşmak yerine, ciddi anlamda fiyat artışlarını hayata geçirerek yeni markayı sağlam zemin üzerine kurmak isteyebilir ki, bu özellikle Türkiye ve Mısır fiyatlarının yükselmesi anlamına gelebilir. Zaten Avrupa’da hiç beklenmedik bir şekilde artan enflasyon, yakıt maliyetleri ve kontrol edilemez giderler artık Tur operatörlerinin süreci yönetmesinin önündeki en önemli engel.
Birleşme gerçekleşirse bir başka olasılık ta FTI in Mısır’daki otel yatırımlarından dolayı olan yoğunluğu tekrar Türkiye’ye dönebilir.
Ya satış gerçekleşmezse?
Cin şişeden çıktı artık… Eğer Rewe Group bu işten vazgeçecek olursa alıcı olabilecek yeni aktörler ortaya çıkabilir. Daha önce Almanya’da yaşadığımız gibi esnek ve hızlı hareket edebilen Türk tur operatörleri konuya müdahil olabilir. Bu durumda resim tamamen değişebilir.
Turizmci Recep Yavuz