Türkiye’de sosyal medya fenomenleri, yani influencerlar ve vloggerlar, artık “tehlikeli iş” kategorisinde değerlendiriliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın aldığı bu karar, Resmi Gazete’de yayımlanan “İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” ile duyuruldu.
Kitleleri etkileme gücü olan “fenomenler”in video içeriği yapım ve yayın faaliyetleri, iş sağlığı ve güvenliği açısından bazı riskler taşıdığı için “tehlikeli” sınıfına alındı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının, Resmi Gazete’de yayımlanan “İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”i ile söz konusu tebliğin ekindeki “İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi”nde güncelleme yapıldı.
Buna göre, “Video içeriklerinin yapım ve yayın faaliyetleri (Fenomenler (influencerlar) ve vloggerlar tarafından)” maddesi “tehlikeli” sınıfına eklendi.
‘Duruş bozukluğu gibi ergonomik riskler’
Tebliğdeki değişikliği değerlendiren İş Güvenliği Uzmanları Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Abidin Özler, özellikle sosyal medya platformlarında yayımlamak üzere video hazırlayan fenomenlerin yaptıkları işlerin, iş sağlığı ve güvenliği açısından duruş bozukluğu gibi ergonomik riskler taşıdığını ifade etti.
Bu risklerin çeşitli meslek hastalıklarına neden olduğunu belirten Özler, “Bu nedenle, ekran önünde yapılan uzun süreli çalışmalar, bu tür hastalıklara sebep olduğu için tehlikeli sınıfına alındı.” dedi.
Bir iş yeri açarken yapılacak faaliyetin tehlike sınıfının da belirlendiğini ifade eden Özler, şunları söyledi:
- “Bu sınıflandırmanın tek başına çalışan influencerlar için bir getirisi yok.
- Tehlike sınıfının uygulanabilmesi için influencerin, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına girmesi gerekiyor.
- Kanuna girebilmesi için de yanında en az bir SGK’li işçinin çalışması lazım.
- Kendi nam ve hesabına çalışan kişiler için buradaki tehlike sınıfının bir anlamı yok.
- Yanına bir işçi alırsa o zaman o işçi için bu tehlike sınıfına göre eğitim vermesi, yaptığı işin risk analizini çıkarması, acil durum eylem planlarını hazırlaması gerekiyor.”
Bu düzenleme, ekip olarak çalışan influencerleri kapsıyor
Acil durum eylem planına ilişkin bilgi veren Özler, “Eğer dışarıda video çekimi falan yapıyorsa, ona göre iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili her türlü teknik emniyet tedbirlerini almak zorunda kalacak. Dolayısıyla bu düzenleme, ekip olarak çalışan influencerleri kapsıyor.” diye konuştu.
Bir iş yerinin tehlike sınıfının artmasıyla orada çalışanların iş sağlığı ve güvenliği konusunda alması gereken eğitim sıklığı ve süresinin de arttığını belirten Özler, risk değerlendirmesi ve acil durum eylem planına ilişkin yenileme periyot süresinin ise kısaldığını ifade etti.
Özler, tebliğde yapılan değişiklikle huzur hakkı alan kişilerin kongre ve toplantıya katılmak, araştırma yapmak gibi faaliyetlerinin de “az tehlikeli” sınıfına dahil edildiğini söyledi.