Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin uygulamaya konulduğu 2018 yılından bu yana Türkiye ekonomisi, döviz kurları, altın fiyatları, akaryakıt maliyetleri ve politika faiz oranlarında kayda değer değişimler yaşadı.
Bu analiz, Haziran 2018’den Şubat 2024’e kadar geçen süre zarfında, dolar kurunun yüzde 567, altın fiyatlarının yüzde 964, mazot ve benzin fiyatlarının sırasıyla yüzde 637 ve yüzde 533 oranında artış gösterdiğini ve politika faizinin ise yüzde 17,75’ten yüzde 45’e yükselerek rekor bir seviyeye ulaştığını detaylandırmaktadır. Bu dönemsel analiz, ekonomideki bu önemli değişikliklerin boyutlarını ve etkilerini ele alarak, Türkiye’nin Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş sonrası ekonomik gidişatına ışık tutmayı amaçlamaktadır.
Euronews Türkçe cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilen Haziran 2018 ve Mayıs 2023’teki son cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra temel ekonomik göstergeleri karşılaştırdı.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Altında Türkiye Ekonomisinde Yaşanan Dönüşümler: Dolar, Altın, Akaryakıt ve Faiz Oranlarındaki Artışların Analizi…
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi döneminde Türkiye’deki ekonomik göstergelerde yaşanan değişiklikleri madde madde özetlemek gerekirse:
1. Mazot Fiyatları: Haziran 2018’den Şubat 2024’e kadar mazot fiyatları yüzde 637 oranında artış gösterdi. 28 Mayıs 2023 seçimlerinden sonra bu artış yüzde 126 olarak gerçekleşti, mazotun litresi Haziran 2018’de 5,7 lira iken, Mayıs 2023’te 18,6 liraya, Şubat 2024’te ise 42 liraya yükseldi.
2. Dolar Kuru: Haziran 2018’den Şubat 2024’e kadar dolar kuru yüzde 567 oranında arttı. Mayıs 2023’ten Şubat 2024’e kadar olan dönemde ise bu artış yüzde 97 oldu. Haziran 2018’de 4,6 lira olan dolar kuru, Mayıs 2023’te 15,6 liraya, Şubat 2024’te ise 30,7 liraya yükseldi.
3. Gram Altın Fiyatı: Haziran 2018 ile Şubat 2024 arasında gram altın fiyatında yüzde 964 oranında bir artış yaşandı. Mayıs 2023 ile Şubat 2024 arasındaki dönemde bu artış yüzde 59 olarak kaydedildi. Haziran 2018’de 191 lira olan gram altın fiyatı, Mayıs 2023’te 1.275 lira, Şubat 2024’te ise 2.032 liraya çıktı.
4. Benzin Fiyatları: Haziran 2018 ile Şubat 2024 arasında benzin fiyatları yüzde 533 oranında arttı. Mayıs 2023-Şubat 2024 arasında benzin fiyatındaki artış yüzde 105 oldu. Haziran 2018’de 6,2 lira olan benzinin litresi, Mayıs 2023’te 19,8 liraya, Şubat 2024’te ise 40,5 liraya yükseldi.
5. LPG Fiyatları: Haziran 2018’den Şubat 2024’e kadar LPG fiyatları, 3,5 liradan 21,1 liraya çıkarak büyük bir artış gösterdi.
6. Politika Faizi: 24 Haziran 2018 seçimlerinden önce yüzde 17,75 olan politika faizi, Mayıs 2023 seçimlerinden önce yüzde 8,5 idi ve Mayıs 2023’ten sonra yüzde 45’e çıkarak rekor bir seviyeye ulaştı. Mart 2024’te ise yüzde 50’e çıkarıldı.
Bu dönemde Türkiye’de ekonomik göstergeler büyük oranda olumsuz yönde değişim göstermiş, dolar kuru, yakıt ve altın fiyatlarındaki artışlar dikkat çekmiştir.