Last Updated on 31 Ağustos 2024 by Turizm Günlüğü
Kars gezi rehberi, Kars’ta gezilecek yerler, Kars neyi ile meşhur?, Kars’ta yapılacaklar ve daha fazlası bu yazıda!
Biz onu umut ve hayallerle bağlanmış, uzak coğrafyaları birbirine yakın eden Doğu Ekspresi Treni ile biliriz. Bir de atlı kızakların korkusuzca üzerinde kaydığı, Türkiye’nin tamamı buz tutan tek gölü Çıldır ve İpek Yolu üzerindeki antik ticaret şehri Ani ile… Biz onu böyle bilsek de aslında bilmediğimiz daha birçok yüzü var Kars’ın. Derlermiş ki burası kış, kara kış, yaz ve tekrar kış yaşanan bir memleket imiş. Bu yüzden 8 ay beyaz, 3 ay ayaz, 1 ay yaz görülürmüş. Gerçekten de, Kars’ta yaz, temmuzun başından ağustos ortasına dek sadece kısa bir süreliğine misafir olurmuş. Bu özel yaz döneminde, karla özdeşleşmiş Kars manzaralarından uzaklaşarak, şehrin az bilinen ve keşfedilmeyi bekleyen diğer yüzünü sizlerle paylaşmak için buradayım. Kars’ı turist rehberinden keşfetmek isteyenler buraya tıklayabilir.
Kars, kültürel çeşitliliği ile dikkat çeken bir mozaik, farklı kavimlere yurt olmuş bir yerleşim yeri; Azeriler, Terekemeler, yerli halk ve Kurmanci lehçesini konuşan Kürtler bu zengin dokuyu oluşturan toplulukların en yerleşik olanları. Burada, yerel halkın misafirperverliği, her köşede karşınıza çıkıyor. Özellikle kış aylarında kente gelen turistlere karşı gösterdikleri yardımseverlik ve sahiplenici tutum, onların sıcak yüreklerini yansıtıyor.
M.Ö. Hurriler, Urartular, İskitler, Partlar, Bagratlı Ermeni Krallığı, Karsaklar, Sasaniler, Selçuklular, Gürcüler, Moğollar, Karakoyunlular, Akkoyunlular bölgede egemen olmuş medeniyetlerden birkaçı. 1535 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun topraklarına katılan Kars, uzunca bir süre Osmanlı-Rus Savaşına sahne olmuş. Şehrin sokaklarında dolaşırken, geçmişe tanıklık eden Rus mimarisinin izlerini görmek mümkün. Ancak günümüzde, bu tarihi yapıları görmek için Rus turistlerin şehre olan ilgisi bir zamanlar olduğu kadar yoğun değil. Biz ise bu mimari yapılara büyük bir ilgiyle baktık. Kimisinde gezdik kimisinde konakladık. Kars gezi rehberi.
İşte Kars’ta Gezilecek Yerler
130 Yıllık Yaşayan Tarih
Hotel Cheltikov
Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) sonrasında Kars’a yerleşen Rus ailelerinden biri olan Cheltikov ailesinin yaşadığı bu konak, Rus mimarisinin görkemli örneklerinden biri. Bizimde konakladığımız otel oluyor kendisi. 1877-1896 yılları arasında inşa edilen konak, Rus hükümetine hediye edildikten sonra opera binası, sıbyan mektebi, askeri ecza deposu, hastane ve doğumevi gibi farklı işlevlerde kullanılmış. Kars’ın da ilk konservatuvar binası unvanını taşıyan yapı, 2011 yılında orijinal mimari özelliklerine sadık kalınarak gerçekleştirilen restorasyon sonrası otele dönüştürülmüş. Kars merkezde konumlanan otel; Kars Kalesi, Peynir Müzesi, Taş Köprü, 12 Havariler Kilisesi (Kümbet Cami), çarşı, cadde ve restoranlara yürüme mesafesinde bulunuyor. Adres: Yusufpaşa, Şht. Hulusi Aytekin Cd. No:37, 36000 Kars Merkez/Kars
Binbir Kiliseler Şehri
Ani Ören Yeri
Kars’a 42 km uzaklıkta, Ermenistan sınırının yanı başındaki Ani Ören Yeri, yerli yabancı turistlerin şehirdeki ilk uğrak yeri aslında. Farklı dinlerin kesiştiği açık hava inanç merkezi diyebileceğimiz Ani’de Büyük Katedral (Fethiye Cami), Ebu’l Menuçehr Camii, Aziz Gregory Kilisesi, Aziz Prkich (Halaskar) Kilisesi, İpek Yolu Köprüsü, Selçuklu Kervansarayı, Bakireler Manastırı (Genç Kızlar ya da Rahibeler Manastırı), Abughamrents (Polatoğlu) Kilisesi, Şehir Surları (4500 metre uzunluğunda) yer alıyor. 2016 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine alınan İpek Yolu üzerindeki, dönemin 100 bin nüfuslu bu krallar diyarı; 78 hektarlık bir alana kurulu. Ne kadar büyük olduğunu düşünebiliyor musunuz? Ani, Kars’ın Ermenistan sınırına yakın bir bölgesinde, Ocaklı Köyü’nde, Arpaçayı boyu üzerinde yer alıyor.
Doğu’nun Taş Evleri
Koşapınar Köyü ve Açık Hava Müzesi
Mimaride nadir görülen taş işçiliği örneklerini başarılı bir şekilde sunan Koşapınar Köyü; geleneksel taş evlerde konaklamak, yerel detaylarla süslenmiş mimariyi görmek, yöresel yemeklerin ve köy kahvaltısının tadını çıkarmak, ata binmek, cirit izlemek ve köy hayatını deneyimlemek için harika bir yer. Doğu Anadolu Bölgesinin ilk özel müzesi olarak öne çıkan Koşapınar Açık Hava Müzesi, ilin ve bölgenin zengin kültürünü ziyaretçilere aktarmayı hedefliyor. Müzenin kapalı alanında etnografik eserler sergilenerek bölgenin tarihi ve kültürel zenginlikleri paylaşılıyor.
Sarıkamış Ormanları İçerisinde Kışlık Bir Av Köşkü
Katerina Köşkü
1896 yılında, Rus Çarı II. Nikola’nın emriyle Baltık mimari tarzında inşa edilen bu köşk, 19. yüzyılın son çeyreğinden günümüze dek özgün mimarisini koruyarak gelmiş ender tescilli yapılar arasında yer alıyor. Yapının uzun koridorlarında yürürken, her bir odasını keşfederken, çevresinde dolaşırken ve neredeyse her köşesinde fotoğraf çekilirken tarihin derinliklerine bir yolculuğa çıkıyorsunuz.
Dikdörtgen planıyla tamamı ahşap olarak tasarlanan köşkün dikkat çekici yanı hiç çivi kullanılmadan tahtaların birbirine geçme tekniği ile inşa edilmiş olması. Ancak, köşkün şimdiki hali, bakımsızlığı ve üzerindeki ilgisizlik içimi burkmadı değil. Tarihe olan saygısızlığın kanıtı olan duvarlara yazılan yazıları gördüğünüzde, bu değerli mirasa yapılan muamele karşısında üzülmekten ve sinirlenmekten kendinizi alamıyorsunuz. Adres: İnönü, 36500 Sarıkamış/Kars
Dondurucu Soğuğa Yenik Düşen Cesur Kahramanlar
Sarıkamış Şehitlikleri
19. yüzyıl sonlarında başlayan Rus işgali sırasında doğu cephesinde yaşanan dramın ve 1915 Sarıkamış Muharebesi’nin anısına Erzurum ve Kars’ta anıt, abide ve heykel formunda yapılan birçok şehitlik; çoğu kurşun atamadan dondurucu soğuğa karşı yenik düşerek ölen 90 bine yakın Türk askerini temsilen ziyaretçileriyle buluşuyor.
İsviçre Alpleri Dışında Kristal Karın Yağdığı Tek Yer
Sarıkamış Kayak Merkezi
Ormanlara ve vadilere yayılan yürüyüş, bisiklet ve kültür rotalarının yanı sıra manzaralı araç yolu ve jip safari güzergahlarıyla yaz aylarında da alternatif turizm aktivitelerine de olanak sağlayan Sarıkamış ilçesi, yüksek irtifa seven kayak tutkunlarını Kristal Karlar Diyarı Sarıkamış Kayak Merkezi’nde ağırlıyor. 12 km uzunluğundaki kayak pistinde 5 etap buluyor ve yüksekliği 2700 metre rakıma ulaşıyor.
Türkiye’de Tamamı Buz Tutan Tek Göl
Çıldır Gölü
Doğu Anadolu Bölgesi’nin en büyük tatlı su gölü ve ikinci büyük gölü olan Çıldır Gölü, kış aylarının efsanevi turizm merkezi. Türkiye’de tamamı buz tutan tek göl olma özelliği ile dikkat çeken Çıldır’ın üzerinde yürüyüş ve atlı kızakla gezinti yapabilir veya balıkçıların buzu kırarak aynalı sazan balığı avlamalarını izleyebilirsiniz. 49 metre derinliğe sahip olan göl kışın donduğunda 40 cm civarında buz tutuyormuş. Bu fotoğrafseverler için de mükemmel bir doğal stüdyo demek. Bu gezimde bana kısmet olmasa da siz donmuş gölün üzerine rahatça çıkıp görsel sanat tutkunuzu başka bir boyuta çıkarabilirsiniz. Burası kesinlikle kışın görülmesi gereken bir yer.
Türkiye’nin İlk ve Tek Tematik
Peynir Müzesi
30’dan fazla peynir çeşidiyle dünyanın 18. Peynir Rotası olarak tescillenen Kars, Tarihi Süvari Tabyası’nda kurulan Türkiye’nin ilk tematik Peynir Müzesi’ne de ev sahipliği yapıyor. Mart 2022 yılında bölge turizmine kazandırılan müze haftanın 7 günü 09:00 – 18:00 saatleri arasında açık. Müzeye girişler ise 40 TL (Temmuz 2024 fiyatıdır. Güncel bilet tarifesi için resmi @karspeynirmuzesi instagram sayfasını ziyaret edebilirsiniz). 65 yaş üstü ve 12 yaş altı ziyaretçiler için ise girişler ücretsiz. Kars yöresine ait peynirlerin imalat serüvenini yakından göreceğiniz müzenin ışıklandırması ve dış cephe ile iç dizaynı, görsel-işitsel interaktif canlandırmalar, heykeller, minyatürler benim en çok beğendiğim detaylar oldu. Sizce bir teker Kars gravyeri kaç kilogramdır? Kaldırabilir misiniz? Mutlaka deneyin! (: Adres: Ortakapı, Tabya Altı, 1. Şener Sk., 36100 Kars Merkez/Kars
Kafkas Cephesi Harp Tarihi Müzesi (Kanlı Tabya)
Pazartesi günleri hariç haftanın her günü 08.00 – 16.30 saatleri arasında açık olan müzeye Müzekart ile giriş yapabilirsiniz. Savaş döneminde tabya içerisindeki günlük yaşamdan sahnelerin (revir, ameliyathane, kiler, koğuş…vb.) canlandırıldığı müze binası (Kanlı Tabya), 1803 tarihinde Padişah III. Selim Dönemi’nde Yeni Tabya ismiyle yapılmış 46 adet tabyadan bir tanesi. 1828 yılında Rusların Kars’a yaptıkları saldırılarında bir gece baskını sırasında tabyadaki askerlerin tamamı şehit edildiği için bu tabyanın adı Kanlı Tabya olarak anılmakta. Adres: Örnek, Azat Çk., 36000 Kars Merkez/Kars
Kars Kalesi
Şehre adımınızı attığınız anda Kars Kalesi dikkatimizi çekiyor ve kentin neredeyse her yerinden kolaylıkla görülebildiğini keşfediyoruz. Şehre tepeden bakan, Selçuklular döneminden kalma kale, Kars’ın sahibi gibi görkemli bir şekilde karşımızda duruyor. Halk arasında “Bu kaleye bir kez çıkan Kars’a mutlaka geri döner” inancı da var. Adres: Kaleiçi, 36100 Kars Merkez/Kars
Kars’ta Nerede, Ne Yenir? Ne Alınır? Ne Yapılır?
İşte ‘Yapmadan Dönme’ Listesi
- Şehrin damaklara şenlik yaşatan meşhur yemeklerinden yiyin. (Favorilerim; Kars böreği, Evelik çorbası, Piti, aşotulu ayranaşı, Kars kazı. Kaz eti yemeğini ve evelik çorbasını mutlaka Pushkin Cafe & Restaurant’ta deneyimleyin. Adres: Yusufpaşa, Atatürk Cd. No:25 D:28, 36100 Kars Merkez/Kars). Görsel şölen sunan Kafkas Dansı geceleri için ise Ala Han Restaurant’a gidin.
- Sarıkamış Kayak Merkezi’nde otantik bir ortamda dinlenmek için Sarıkamış Kütük Evi’ni ziyaret edin.
- Çıldır Gölüne has bir balık olan sarı balık yiyerek benzersiz bir gastronomi deneyimi yaşayın.
- Baldan tereyağına, kazdan Kars peynirlerine, keteden kömeye kadar en iyi yöresel ürünlerin satıldığı “Malakan Peynircilik’ten” benim favorilerim olan taze kaşar, dil peyniri ve dut pekmezi çeşitlerini deneyin ve satın alın. (Adres: Yusufpaşa, Atatürk Cd. No:29, 36000, 36000 Kars Merkez/Kars)
- Game of Thrones’un Meşhur “Ejderha Camı” olarak bilinen Obsidyen Taşı’nın yoğun olarak çıkarıldığı şehirlerden birisi olan Kars’ın Sarıkamış ilçesinde doğal taş mücevherleriyle ünlü “Siyah İnci”den kendinize ve sevdiklerinize mutlaka takı alın. (Adres: Cumhuriyet, Kazım Paşa Cd. No:114, 36900 Kars Merkez/Kars)
- Kars hatırası olarak şehrin coğrafi işaret tescilli ürünlerinden satın alın. (Kars el halısı, Sümer Kars el halısı, Kars kaşarı, Kars balı, Kağızman uzun elması.)
- Şehirdeki buluşma noktalarının simge yapıları olan aslan ve at heykellerini görün.
- Kars merkezin üç işlek caddesi olan Sait Faik Caddesi, Atatürk Caddesi ve Kazım Paşa Caddesinde şehri ve yerel halkı yakından tanıyın. Yerel dükkanlardan alışveriş yapın.
- Yusufpaşa, Ortakapı ve Cumhuriyet mahallelerinde yer alan Baltık mimarisi örneklerini fotoğraflayıp kendinizi bir kartpostalın içinde hissedin.
Gezi Notları
- Kafkaslardan Anadolu’ya giren Türklerin ilk uğrak yerlerinden biri olan Kars’ta Ermenilerden kalma kiliseler, Caferilerin camileri ve Anadolu’ya ilk gelen evliyalardan biri olan Ebul Hasan Harakani’nin türbesi ve külliyesi şehrin en çok ziyaret edilen kutsal yerleri arasında.
- Anadolu’da ilk Türk cami (Ebu’l Menuçehr Camii) Kars’ta yapılmış. Türklerin Anadolu’daki ilk cuma namazı yine Kars’ta kılınmış (Ani Büyük Katedral).
- Türk İslam tarihinin başlangıç noktası sayılan Kars’ın, Ani Ören Yerinde ilk cami, hamam ve çarşı, ayrıca Türklerin Anadolu’da inşa ettiği ilk kaya mescidi dikkat çeken yerler arasında bulunuyor.
- Burada Ani Ören Yeri için söylenen “Ani bir dünya, dünya bir Ani etmez” diye meşhur bir cümle varmış. Kars gezi rehberi. Kars gezi rehberi. Kars gezi rehberi.
