
Last Updated on 10 Şubat 2025 by Turizm Günlüğü
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), Aralık 2004’te iş insanları, bürokratlar ve akademisyenler tarafından kurulan bir düşünce kuruluşu olarak, kamu politikalarına yön veren araştırmalarıyla dikkat çekiyor. TEPAV’ın yayınladığı son rapor, “Turizm Belgeli Otellerde Yangını Önlemenin ve Müdahalenin Bir Standardı Var Mı? Neden Yangın Hizmet Standartlarını Fonksiyonel Kavrayan Bir İrade Ortaya Koyamıyoruz?” başlığıyla Türkiye’deki yangınla mücadele sistemini mercek altına aldı.
Bolu Kartalkaya Yangını: Sorumluluklar ve Eksiklikler
Rapor, 21 Ocak 2025’te Bolu Kartalkaya’da 78 kişinin hayatını kaybettiği otel yangını üzerinden Türkiye’deki yangın güvenliği ve müdahale sistemini analiz ediyor. Felaketin ardından, “izin, denetim ve koordinasyon eksiklikleri” öne çıkıyor. TEPAV, yangın önleme ve müdahalede standartların yetersizliğini beş ana başlıkta ele alıyor:
- Mevzuatın sık değişmesi ve kurumlar arası koordinasyon eksikliği,
- Yapı ruhsatı ve işletme izinlerinde uyum sorunları,
- Proje sorumlularının yasal yükümlülükleri yerine getirmemesi,
- Yangın güvenlik sistemlerinde teknik yetersizlikler,
- Denetim mekanizmalarının kapasite eksikliği.
Türkiye’de İtfaiye Hizmetleri: Dağınık Yapı ve Kritik Sorunlar
Raporda, Türkiye’de itfaiye hizmetlerinin merkezi ve yerel yönetimler arasında parçalı bir yapıda olduğu vurgulanıyor. Örneğin, büyükşehirlerde belediyeler, diğer illerde ise il özel idareleri sorumlu tutuluyor. Ancak, denetim kapasitesinin düşük olması, mevzuatın sık değişmesi ve risk değerlendirmelerinin yetersizliği, yangın güvenliğini zayıflatıyor.
Öne Çıkan Tespitler
Turizm Teşvik Kanunu 42 yılda 101 kez değiştirildi; değişikliklerin %52’si son 6 yılda yapıldı. Bu durum, kurumların uyum sağlamasını zorlaştırıyor.
Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği teknik detaylarda eksik kalıyor; yangın algılama ve söndürme sistemleri için net standartlar bulunmuyor.
Denetimlerde uzman personel eksikliği ve kurumlar arası iş birliği kültürünün olmaması, mevcut kuralların kağıt üstünde kalmasına yol açıyor.
TEPAV’dan Çözüm Önerileri
Mevzuatın istikrarlı hale getirilmesi: Yönetmeliklerin “yaşayan dokümanlar” olarak sürekli güncellenmesi.
Koordinasyon mekanizmalarının güçlendirilmesi: İl Afet ve Acil Durum Kurulları’nın risk tabanlı çalışmalar yürütmesi.
Özel denetim birimleri: Yangın güvenliği konusunda uzmanlaşmış ekiplerin oluşturulması.
Teknik kapasitenin artırılması: İtfaiye teşkilatlarına uluslararası standartlarda eğitim ve ekipman desteği.
Yerel ve merkezi iş birliği: Belediyeler, valilikler ve bakanlıklar arasında ortak protokollerin hayata geçirilmesi.
Son Söz
TEPAV raporu, Türkiye’de yangın güvenliği konusunda “standartların netleşmesi ve sorumlulukların şeffaflaşması” gerektiğinin altını çiziyor. Bolu Kartalkaya yangını gibi felaketlerin tekrarlanmaması için acil adımlar atılması çağrısı yapılıyor.
Detaylı bilgi için: TEPAV Resmi Web Sitesi