Last Updated on 17 Nisan 2020 by Yaşar Çelik
Seyahat acentalarının temsilcileri Türkiye turizminin içinde bulunduğu durumu 9 başlık altında değerlendirdi. İşte sonuçlar…
2001 yılından beri turizm sektör inisiyatifi ve tartışma platformu TURSAPNET, coronavirus salgının sektöre yönelik zararlarını daha somut bir şekilde ortaya koyabilmek adına bir anket düzenledi.
ANKETE KATILIM
Ankete Türkiye’nin dört bir yanından acentalar ankete katılım gösterdi. Katılım gösteren acenta temsilcilerinin il ve ilçeleri ise şu şekilde: Manisa, Ankara, Fethiye, Gölcük, Batman, Bursa, Muğla, İzmir, İstanbul, Gaziantep, Antalya, Trabzon, Sivas, Nevşehir, Manavgat, Bodrum, Kuşadası, Kaş, Şanlıurfa, Samsun, Kayseri, Mersin ve Didim.
Anket gerçekleştirilirken değerlendirme kriteri olarak 100 kişi ve katları baz alınmıştır. Bazı üyeler her soruya yanıt vermediği için toplam rakamlar farklılık göstermektedir.
İşte turizm sektörün kriz sonrasındaki halini ve turizm yöneticilerinin beklenti ve görüşlerini 9 başlık altında ortaya koyan anketin sonuçları:
1- ŞİRKETİNİZİN ŞU AN Kİ DURUMUNU NASIL DEĞERLENDİRİYORSUNUZ?
Bu soruya cevap veren katılımcıların %80’i kötü, %16’sı orta, %4’ü ise iyi cevabını verdi.
2- ŞİRKETİNİZDEKİ ÇALIŞAN SAYISI HAKKINDA BİLGİ VERİNİZ.
Bu başlık kapsamında acentaların kaç kişiye istihdam imkanı sunduğu, firmalarında kaç kişinin çalıştığı sorulmuştur. Buna göre acentalar “5’ten az çalışan”, “6 – 15 çalışan” ve “16’dan fazla çalışan” olmak üzere üç kategoriye ayrılmıştır.
Buna göre ortaya çıkan tablo şu şekildedir:
- 5’ten az çalışan: %67
- 6 – 15 çalışan: %17.18
- 16’dan fazla çalışan: 14.15
3- ŞİRKETİNİZİN İSTİHDAM SAYISI ÖNÜMÜZDEKİ 12 AY İÇERİSİNDE NASIL BİR DEĞİŞİM GÖSTERECEK?
Katılımcıların yüzde 64’ü bu soruya “istihdam sayısı azalacak”, yüzde 33’ü “istihdam sayısı aynı kalacak”, yüzde 3’ü ise istihdam sayısı artacak şeklinde yanıt vermiştir.
4- ÖNÜMÜZDEKİ 6 AY İÇİNDE ŞİRKETİNİZİN İŞ YAPMA POTANSİYELİNE İLİŞKİN BEKLENTİNİZ NEDİR?
Katılımcıların %85’i 6 ay içinde iş potansiyelinin “daha kötü” olacağını, %12’si “aynı kalacağını”, %3’ü ise “daha iyi” olacağını belirtmiştir.
5- BULUNDUĞUNUZ ŞEHİRDE, ÖNÜMÜZDEKİ 6 AYLIK EKONOMİK GELİŞMEYİ NASIL ÖNGÖRÜYORSUNUZ?
Acentalara önümüzdeki 6 aylık dönemde faaliyet gösterdikleri şehirlerin ekonomilerinin nasıl bir seyir göstereceği sorulduğunda; acentaların %91’i “daha kötü”, %4’ü “aynı kalacağını”, %5’i ise “daha iyi” bir seyir izleyeceğini belirtmiştir.
6- ÖNÜMÜZDEKİ 12 AY İÇİNDE ŞİRKETİNİZİN FAALİYETLERİNİ EN ÇOK ETKİLEYECEK FAKTÖRLER HANGİLERİDİR?
Bu soru kapsamındaki faktörler 8 başlık altında toplanıyor. Bu başlıklar ve oransal dağılımı şu şekilde:
- Mevcut ekonomik koşullar: %19
- Devlet desteğinin yetersiz kalması: %19
- Finansman: %18
- İşinize olan rağbetin azalması: %17
- Çalışanların maliyeti: %10
- Döviz kurunun etkisi: %10
- Bölgedeki turizm altyapısı: %4
- Kalifiye eleman konusundaki eksiklik: %3
7- SİZE GÖRE ŞİRKET HARCAMALARINIZ ÖNÜMÜZDEKİ 6 AY İÇERİSİNDE NASIL DEĞİŞECEK?
Bu soru kapsamında acenta temsilcilerinin %36’sı harcamaların azalacağını, %28’i harcamaların aynı kalacağını, %19’u harcamaların artacağını, %17’si ise harcama yapılmayacağını; faaliyetlerini süresiz olarak durdurduklarını beyan etmiştir.
8- ÖNÜMÜZDEKİ 12 AYDA ŞİRKETİNİZİN SATIŞLARINDA, CORONA VİRUS KAYNAKLI NASIL BİR ETKİ ÖN GÖRÜYORSUNUZ?
Acenta temsilcilerinin %79’u coronavirus nedeniyle satışlarının yüzde 50’den fazla azalma göstereceğini, %18’i yüzde 25 ile yüzde 50 arasında bir azalma göstereceğini, %3’ü ise yüzde 10 ile yüzde 25 arasında azalma göstereceğini öngördüklerini açıklamışlardır.
9- CORONA VİRUS KAYNAKLI KAYIPLARIN İŞİNİZİ HANGİ ALANLARDA ENGELLEYECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORSUNUZ?
Bu soruya acentaların verdikleri yanıtlara göre ise dağılım şu şekilde gerçekleşmiştir.
- Ulusal ve uluslararası seyahat kısıtlamaları: %18
- Nakit akışındaki düzensizlik ve aksamalar: %16
- Kendi turlarınızdaki talep azalması ve iptaller: %14
- Uçuş iptalleri ve kapanan oteller nedeniyle ürün arzının zorlaşması: %13
- Bireysel tatil iptalleri: %12
- Kurumsal iş/fuar/etkinlik iptalleri: %11
- İş birliği yapılan havayolu ve tur operatörlerinin paket programlarındaki değişiklik ya da iptaller: %9
- İptal edilen ya da ertelenen turizm yatırımları: %7
TURİZMDE HASAR TESPİT RAPORU GENEL DEĞERLENDİRME
- Sektör genelinde moraller bozuk ve turizmcilerin %80’i gibi önemli bir kısmı geleceğe endişe ile bakıyor.
- Görünüşte 5 kişi ve altında eleman çalıştıran şirket sayısı %67 gibi yüksek bir oranda görünüyor, buna karşılık 6-15 kişi arası çalıştıran şirket oranı %17 ve 16 kişiden fazla kişinin çalıştığı şirketlerin oranı ise %14 olarak görünüyor.
- Ortalama bir hesapla çalışan sayılarını (66 şirket x 3 personel = 198 kişi) + (19 şirket x 10 personel = 190 kişi) + (14 şirket x 20 personel = 280 kişi) olarak bakarsak, segmentler arasında nispi en yüksek istihdam yükünün 16 kişi ve fazlası personel çalıştıran şirketlerde olduğunu görüyoruz.
- TÜRSAB üyeleri istihdamın azalacağı konusunda neredeyse hem fikir. İşletmelerin bir kısmı İŞKUR’dan yararlanacağını ilan etmesine rağmen, istihdam sözlerini tutmakta zorlanacaklarını ve sektörde ciddi bir istihdam kaybı yaşanabileceğini gösteriyor.
- Katılımcılara sorulan en kritik sorulardan birine verilen yanıtlar % 85 gibi çok yüksek bir oranda iş kaybı yaşanacağını işaret ediyor.
- Turizmciler sadece kendi meslek dallarında değil, bulundukları şehrin ekonomisinin de bu krizden ciddi oranda etkileneceğini, hatta genel durumun kendi iş kollarından da fazla olumsuz olacağını öngörüyorlar.
- Şirket harcamalarının önümüzdeki 6 ay içinde azalması ya da aynı kalması öngörülüyor.
- Ankete katılan üyeler başta ulusal ve uluslararası kısıtlamalar olmak üzere coronavirus kaynaklı kayıpların işlerimizin büyük bölümünü doğrudan etkileyeceğini düşünüyorlar.
