Last Updated on 11 Nisan 2022 by Yaşar Çelik
“Cide, doğduğum eşsiz, benzersiz memleket. Ne iyi etmiş de anam beni bu cana yakın memlekette doğurmuş!” demiş Kastamonulu ünlü yazar Rıfat Ilgaz. Birçoğumuz kalıpları yıkıp geçiş rotası olarak düşündüğü bu bakir şehirde birkaç gün kalsa ünlü şairin bu söylediğine mutlaka hak verecektir. Ben doğasından tutun sarı şeritlerle çizilmiş kıvrımlı yollarına, şehir düzeninden sahip olduğu kültürel değerlere kadar tüm özelliklerine hayran kaldım. Ve Kastamonu’da gezilecek yerler listesini sizin için hazırladım.
İstanbul gibi bir metropolde yaşamanın getirdiği dezavantajların bıkmışlığıyla Kastamonu’nun doğasıyla bütünleştim. Şehrin simgesi tarihi ahşap konakları, taşlı sokakları, sizi milattan öncesi tarihlere bile götüren müze ve antik kentleri, heyecanı iliklerinize kadar hissedeceğiniz mağara ve milli park gezileri, yöresel lezzetleriyle mest olacağınız gastronomisi ile keşfedilmesi ve değerinin bilinmesi gereken önemli bir destinasyon oluveriyor benim için.
Karadeniz’in bir başka cennet köşesini için bkz: Trabzon gezi rehberi: Görülmesi gereken 61 yer
Yazıdaki Başlıklar
KASTAMONU HAKKINDA GENEL BİLGİLER
Yeşilin her tonundan, mavinin sonsuzluğuna uzanan doğal güzelliği ile tarihini korumuş olan Kastamonu, Batı Karadeniz Bölgesi’nde yer almaktadır. Doğuda Sinop ve Çorum, güneyde Çankırı, batıda Karabük ve Bartın illeri ile çevrelenen şehrin güneyinde doğu-batı doğrultulu Ilgaz Dağları ve kent merkezinin kuzeyinde denize paralel uzanan Küre Dağları bulunmaktadır. 13 bin 108 kilometrekare yüzölçümüne sahip Kastamonu, Karadeniz’e 170 kilometrelik bir sahile sahiptir. Topraklarının yüzde 65’ini ormanlar oluşturmaktadır. Kastamonu’da merkez dahil 20 belediye ve 1071 köy, köy sayısı bakımından Türkiye’de ikinci sırayı alan Kastamonu’nun ayrıca bu köylere ait 2558 adet yerleşimi de bulunmaktadır.
Yapılan arkeolojik kazı ve yüzey araştırmaları sonucunda Kastamonu’nun Paleolitik dönemden günümüze kadar kesintisiz bir kronolojiye sahip olduğu görülür. Kastamonu ve çevresi Son Tunç Çağı denen MÖ II. Binlerden itibaren yazılı kaynaklarda geçmeye başlar. M.Ö. II. Bin Anadolu’sunda Kastamonu ve bölgesi Pala ve Tummana kavimlerinin yerleştiği topraklar olarak görülür. Bu tarihten sonra sırasıyla Kastamonu kronolojik olarak Frig, Lydia, Pers, Helen, Pontus ve Roma hâkimiyetine girer.
Tarihi önemi
Antik dönemde Paphlagonia olarak bilinen bölge Troya Savaşının anlatıldığı Homeros’un İlyada adlı eserinde onurlu bir halk olarak geçer. Kastamonu ve çevresi M.Ö. 64 yılında Romalı General Pompeius Magnus tarafından tamamen Roma egemenliği altına girer. Bu dönemde Pompeiopolis bölgenin birlik meclisinin toplanma kenti iken M.S. 150 yılında itibaren M.S. 300’e kadar bölgenin metropolisi yani başkenti olur.
Kastamonu ismine yazılı kaynaklarda ilk kez 11. yy’ın başlarında “Castamon” olarak rastlanır. Kastamonu, 1461 tarihinde Fatih Sultan Mehmed tarafından Osmanlı Devleti sınırlarına katılarak önemli bir sancak haline getirilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, idari taksimat bakımından, geçmişten gelen bir yönetim merkezi olma özelliğini sürdüren Kastamonu Sancağı, doğuda Samsun, batıda İzmit, güneyde Kalecik ve kuzeydeki doğal sınırı olan Karadeniz sahili ile imparatorluğun geniş bir eyaleti olarak, Cumhuriyet’e kadar bir idari merkez konumunu sürdürmüştür. Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte yapılan yeni değişikliklerle Kastamonu 12 ilçe ile birlikte, bu il olarak Cumhuriyete intikal etmiştir.
Kastamonu’da şu ana kadar yapılan çalışmalarda 2009 adet taşınmaz kültür varlığı tescili yapılmıştır. Bunların içinde 1359 adet sivil mimarlık örneği, 345 adet dini-kültürel yapı, 17 adet askeri, 32 adet idari yapı ile 5 adet de doğal sit bulunmaktadır. Bunun yanında ilde toplamda 145 adet sit sahası bulunmaktadır. Bu sitlerden 132’si arkeolojik, 5’i kentsel 5’i doğal 3’ü de tarihi sit alanlarıdır. Toplam 1359 adet sivil mimari örneğinin yaklaşık 600 adedi kent merkezinde bulunmaktadır.
ŞEHİR HAYATI
Gece hayatının hareketli olmadığı bu şehir, eğlence ve alkollü mekan olarak birkaç otel içinde barındırmaktadır. Bunlar; Gölköy Yaşam Resort, Kurşunlu Han, Uğurlu Konak Oteli, Ilgaz Dağı Milli Parkı bölgesinde konumlanan Etap Altınel Ilgaz Dağbaşı Otel, Kütük Bar olarak sıralanabilir.
KASTAMONU’YA NASIL VE NE ZAMAN GİDİLİR? ŞEHİR İÇİ ULAŞIM
Kıyı kesimlerinde Karadeniz, iç kesimlerinde karasal iklimin görüldüğü Kastamonu’ya aslında nasıl bir seyahat gerçekleştirmek istediğinizle alakalıdır ne zaman gitmeniz gerektiği konusu. Eğer kış sporları için gidecekseniz en ideal aylar Ocak ve Şubat aylarıdır. Tarihi-kültürel bir gezi planlıyorsanız ilkbahar ayları, kanyon ve deniz turizmi için ise yaz ayları en elverişli seyahat zamanlarıdır. Tabii aşağıda vereceğimiz festival tarihlerini de seyahat planınıza ekleyebilirsiniz.
2016 yılında faaliyete açılan Ilgaz 15 Temmuz İstiklal Tüneli yolculuk süresini 35 dakikadan 8 dakikaya indiren bir ulaşım tercihi olmanın yanı sıra Kastamonu’ya İstanbul’dan özel araba ile gidecek olanlar yaklaşık 6 saatlik, Ankara’dan ise yaklaşık 4 saatlik bir yolculukla şehre ulaşabiliyor. Yol üstünde karşılaştığınız yerleri keşfetmeyi unutmayın.
Şehirlerarası otobüs ulaşımını tercih etmek isteyenler için ise yolculuğun kısa duraklamalar nedeniyle biraz daha uzadığını söylemekte fayda var. Yolculuk süresi Büyük İstanbul Otogarı’ndan (Esenler Otogarı) yaklaşık 9 saat, Ankara Otagarı’ndan yaklaşık 5 saat sürmektedir. Otogardan şehir merkezine ise toplu taşıma araçlarını kullanarak ulaşabilirsiniz.
Kastamonu’ya en rahat ulaşım ise uçakla gitmek olacaktır. İstanbul’dan Kastamonu Havalimanı‘na 1 saatte ulaşmanız mümkündür. Ancak havalimanı ile şehir merkezi arasındaki mesafenin 13 km olduğunu belirtelim. Burada havayolu firmalarının servislerini kullanabilirsiniz. Ayrıca diğer bir ulaşım tercihleriniz arasında taksi ve araç kiralama seçeneklerini değerlendirebilirsiniz. Bizim önerimiz araç kiralamanız olacaktır.
‘Kaç günde gezilir‘ diye soracak olursanız Kastamonu’yu 5 günde ayrıntılı bir şekilde gezebilirsiniz.
KASTAMONU’DA NEREDE KALINIR?
Yaz mevsiminde yemyeşil doğası, kış mevsiminde bembeyaz görüntüsüyle hayranlığınızı katbekat arttıracak olan Kastamonu, farklı turizm türlerine ev sahipliği yaptığı için konaklama tercihlerinizde buna göre şekillenebilmektedir. Tarihi-kültürel ve inanç turizmi için tercihiniz şehir merkezinde ve ilçelerde yer alan pansiyonlar, hanlar, konaklar, şehir otelleri ve çiftlikler olabilir.
Doğa veya kamp tatilini tercih edecekseniz dağ otel ve evleri, kamp alanları, ekolojik tarzdaki küçük otelleri seçebilirsiniz. Biz Kastamonu seyahatimizde konaklama için Gölköy Yaşam Resort‘u seçtik. 20 odalı, doğayla bütünleşen ve organik ürünlerle bezeli bir konaklama istiyorsanız Gölköy Yaşam Resort’un hikayesini şuradan okuyabilirsiniz: Basketbolu bırakıp turizmci oldu!
Kastamonu’da konaklama için tercih edebileceğiniz diğer tesisler:
- İksir Resort Town
- Otel Şadıbey Çiftliği
- Park Ilıca
- Ferko Ilgaz Mountain Resort Hotel
- Amorium Pak Otel
- Uğurlu Konakları
- Kadıoğlu Konak
Okuma önerilerimiz:
KASTAMONU GENELİNDE MUTLAKA GEZİP GÖRMENİZ GEREKEN YERLER
- Kastamonu konakları
- İnebolu evleri
- Arkeoloji müzesi
- Etnografya müzesi
- Cide Rıfat Ilgaz Kültür Evi
- Livapaşa Konağı
- Şeyh Şaban-ı Veli Türbesi ve Vakıf Müzesi
- Kent Tarihi Müzesi
- Kastamonu Kalesi
- Taşköprü
- Saat Kulesi
- Kurşunlu Han
- Yakupağa Külliyesi
- Nasrullah Köprüsü
- Nasrullah Cami
- Kasaba Köyü Mahmut Bey Camii
- Münire Sultan Medresesi ve El Sanatları Çarşısı
- Ilıca Şelalesi
- Uzungöl Şelalesi
- Ilgarini Mağarası
- Dağlı Dolini
- Horna Kanyonu
- Valla Kanyonu
- Çatak Kanyonu
- Loç Vadisi
- Gideros Koyu
- Küre Dağları Milli Parkı
- Ulukaya Şelalesi
- Pompeiopolis Antik Kenti
- Evyaka Mezarları
- İstiklal Yolu
- Abana – Hacıveli Konağı, Hacıveli Kanyonu, Hacıveli Kayalıkları
- Doğanyurt – Uzunkum Plajı, Marçula Plajı, Ballık, Ortaburun ve Sultanyatağı Mağaraları
KASTAMONU’YA GELMİŞKEN BURALARA DA UĞRAMADAN GİTMEYİN!
- Bartın, Amasra
- Bartın, Ulukaya Şelalesi ve Güzelcehisar Falezleri
- Safranbolu (Şehir merkezi, Tokatlı Kanyonu Kristal Cam Seyir Terası, Tepetaklak konak, Ters Ev, Çikolata Müzesi, Bulak Mencilis Mağarası)
BUNLARI YAPMADAN DÖNME!
- Zincirlerini kır ve en az 3 gün Kastamonu’da kal.
- Kastamonu’nun sahip olduğu inanç, kültür, eko ve outdoor, deniz, yayla, kış, spor ve gastronomi turizmi türlerini yakından tanıyacak aktivitelerden en az birini yap.
- Ilgaz Dağı Milli Parkı’nda ATV turu ile doğanın içinde tozu dumana kat.
- İkinci kez geliyorsan gezi listene görmediğin yerleri ekle ve ilk önce oraları gez.
- Acele etmeden, bir şeyleri öğrenmeyi kenara bırak ve sadece doğa yürüyüşü yap.
- Mutlaka Kastamonu’nu hatırlatacak bir şey al.
- Yöreye özgü lezzetleri tat.
- Düzenlenen etkinliklere, festivallere, şenliklere katıl.
- Şehir ya da kanyon manzarasını seyretmek için cam seyir teraslarını ziyaret et.
- Çevre illere uğra ve oradaki zenginlikleri gör.
- Tarihi izler taşıyan konakların, evlerin, antik kentlerin mistik havasıyla bir araya gel.
- Müzeleri ziyaret ederek Kastamonu’nun tarihi geçmişine tanık ol.
- Kastamonu’nun gizli kalmış plajlarını keşfet.
- Kış ve ekstrem sporların tadını çıkar.
- Yaylara çık, doğanın gücünü hisset.
- Sevdiklerin ve kendin için hediyelik eşya satın al…
KASTAMONU’DAKİ FESTİVAL VE ŞENLİKLER
- Geleneksel Kar ve Kızak Festivali – Şubat Ayı
- Şeyh Şaban-ı Veli ve Kastamonu Evliyalarını Anma Haftası – Mayıs Ayının ilk Haftası
- Rıfat Ilgaz Sarı Yazma Kültür ve Sanat Festivali – Temmuz Ayı
- Abana Kültür, Sanat ve Deniz Şenlikleri – Temmuz Ayı
- Atatürk’ün Kastamonu’ya Gelişi, Şapka ve Kıyafet İnkılabı Kutlamaları – Ağustos Ayı
- Uluslararası Taşköprü Kültür ve Sarımsak Festivali – Eylül Ayı ilk haftası
- İnebolu Uluslararası Heyamola Deniz Şenlikleri Kültür ve Sanat Festivali – Temmuz Ayı
NOT: Her festivalin tarihini kendi sitelerinden ve yılın takvimini kontrol etmeyi unutmayın.
KASTAMONU’DA NEREDE NE YENİR?
Tarihi geçmişinde farkı kültürlerin etkisi altında kalmış olan Kastamonu, hem bu avantajı hem de coğrafi konumunun getirdiği özgünlük ile birlikte çeşitli ve lezzetli bir mutfağa sahip olmuştur. Tarımsal faaliyetlere bağlı olarak yemek çeşitliliği, beşeri koşullara bağlı olarak da bu yemeklerin isimlendirilmesi, pişirme yöntemi, ahşap ve bakırdan sofra araç ve gereçleri üretimine kadar yayılmıştır.
Kastamonu mutfağı üzerine yapılan derleme ve tespit çalış- maları 1950’li yıllarına kadar gider. Bu tarihlerde Arkeolog Ahmet Gökoğlu’nun yaptığı çalışma sonucunda 812 çeşit yemek tespit edilmiş, ancak tespit edilen bu türlerin tümünün yer aldığı bir yayın çıkarılamamıştır. Genel anlamda ekmekler, çorbalar, et yemekleri, hamurlu yemekler, sebze yemekleri, tatlılar ve içecekler ana başlıklar olarak ayrılan Kastamonu mutfak kültürü içinde neredeyse her ilçe, sahip olduğu bir meyve ya da başka ürünle ön plana çıkar. Kastamonu Elması, Üryani Eriği, İnebolu Kestanesi, Taşköprü Sarımsağı, Araç Cevizi bunlara örnek olarak gösterilebilir. Bir sembol haline gelen Çekme Helva yapımı Kastamonu Mutfağı’nın spesifik bir başka alanını oluşturur.
Etli ekmek ve pastırma başta olmak üzere kuyu kebabı, pastırmalı ekmek, ovmaç çorbası, haluçka, Azdavay kara çorba, manca, eyşili pilav, Ecevit çorbası, ala pilavı, banduma, Bozkurt kestane çorbası, Kastamonu döneri, kel simit, tirit, püryan, cırık tatlısı, kaşık helvası gibi yöresel lezzetlerin buluşma noktasıdır. Restoran olarak hizmet veren bedestenler ve hanlarda hem bu yöresel lezzetleri deneyimleyebilir hem de ambiyansın tadını çıkarabilirsiniz.
(Cem Sultan Bedesteni, Kurşunluhan Otel’in Restoranı ve Enfanili, Aşiyan, İsmail Bey, Sinan Bey, Toprakçılar, Uğurlu Konakları; restoran olarak hizmet veren tarihî yapılardan bir kısmı. Kahvaltı için İzbeli Çiftliği tercih edilebilir. Etli Ekmek için ise Kastamonu’nun uğrak noktası olan Kaya Pide & Kebap salonuna gidebilirsiniz.)
KASTAMONU’DAN NE ALINIR?
Kastamonu denince gastronomi alanında aklımıza gelen ilk ürün Taşköprü Sarımsağıdır. Keskin ve lezzetli bir tadı olan Taşköprü Sarımsağı, Taşköprü ilçesinin coğrafi işaret belgeli ürünüdür.
İkinci sırada ise yumuşaklığı baskın olmayan ama keskin tada sahip pastırması gelmektedir. Pastırma ve sucuk almak için en doğru adres Tabakoğlu diyebiliriz. Dükkana girdiğinizde şık bir şekilde dekore edilmiş iç tasarımla karşılaşacak, aynı zamanda Taşköprü Sarımsağından çekme helvasına, pekmezlerden siyez ürünlerine, reçellerden yoğurt ve peynire kadar ürün çeşitliliği göreceksiniz. Tabakoğlu Pastırma & Sucuk iletişim bilgisi: Mahkemealtı Çarşısı, No: 16 Kastamonu – 0366 214 89 79
Kastamonu’dan alınabilecek bir diğer lezzet de çekme helvadır. Kastamonu merkezde yer alan Yakupağa Kulliyesi’ndeki Helva Evi’nde çekme helvanın hem yapımını izleyebilir hem tadabilir hem de satın alabilirsiniz.
Yabani buğday türünün kültüre alınmış formu olan Siyez buğdayından elde edilen ürünlerin hepsini tercih edebilirsiniz. Benim tercihim Siyez Makarnası oldu.
Yiyecek ürünleri dışında alabileceğiniz diğer ürün ve eşyalar: Şimşir kaşık, mutfak gereçleri, el işi oyuncaklar, el işi ahşap oyma sandık ve mücevher kutuları, sarı kıvrak dokuması, Selalmaz bezi, Cizde sarı yazması, iğne oyası…
