Last Updated on 2 Eylül 2022 by Yaşar Çelik
Buram buram Antalya kokan çok güzel ve etkileyici bir heykel var ülkemizde, mutlaka duymuşsunuzdur: Akdeniz Heykeli. Akdeniz’e adanmış, heykeltıraşı Türk olan, tamamen Akdeniz’e özgün, Akdeniz’i anlatan ve hiç görmediğim halde beni en çok etkileyen heykeldir Akdeniz Heykeli.
İki yana açılmış kıvrım kıvrım kolları, denizin ufkunda kaybolan dingin bakışları ve bembeyaz rengi ile Antalya’dan dünyaya gönderilen bir dostluk mesajı gibidir bu nadide eser. Eseri tasarlayan İlhan Koman’da bir gün Akdeniz’de denize doğru yerini bulur düşüncesiyle yaratmış eserini. ‘Akdeniz büyüktü, bizden bir denizdi. Kucak açmayı bu adla anlatmak istedim. Sevgiyi ve kucaklaşmayı anlatırken bir kadının bütünlüğünden yararlanmak istedim’. demişti Koman ve bence Antalya’ya özgün en güzel eseri yaratmıştı.
112 metal levhanın kullanıldığı heykel, kâğıt kesme katlama tekniğine dayalı olarak, birbirine eşit uzunlukta çok sayıda kaynaklarla birleştirilmiş 4,5 ton saç levhadan oluşuyor. Tarzı, malzemesi, insan üzerinde bıraktığı etkisi ile alışılagelmiş heykel formatından farklı bu eser. Ben resimlerine bakıp, filmlerini izlediğimde ‘kımıl kımıl Antalya’ tadını alıyorum.
Heykel zengini bir şehir değiliz. Hele bu tarz kuvvetli anıtsal heykellerimiz çok az. Roma ve Selçuklu döneminden kalan heykellerin dışında yaklaşık 800 yıldır şehri süsleyecek pek fazla anıt heykel yaratamamışız Antalya’da. Olanlar da çok az…
AKDENİZ HEYKELİ HİÇ AKDENİZ’E GELMEMİŞ
Heykeltıraş İlhan Koman tarafından Akdeniz’den esinlenerek, Akdeniz için yaratılan bu nadide eser maalesef Akdeniz’i hiç görmemiş. Göçebe gibi 42 yıldır İstanbul’da bir oraya, bir buraya taşınıp duruyor.
Akdeniz heykelinin mülkiyeti, Halk Sigorta’nın unvanının 2000’de Yapı Kredi Sigorta A.Ş. olarak değiştirilmesi sonucu Yapı Kredi Sigorta’ya geçmiş.
2005 yılının Mayıs ayında İstiklal Caddesi’nde bulunan Yapı Kredi Kültür Sanat binasında açılan İlhan Koman Retrospektif Sergisi için Akdeniz geçici bir süreliğine Galatasaray meydanına yerleştirilmiş ve 2005 Haziran ayında Levent’teki Yapı Kredi Plaza’nın önüne taşınmış.
Tourism Diary MAG’in 6. Sayısı İstanbul Gezi Rehberi, kültür & sanat bölümünde Yapı Kredi Müzesi ve Akdeniz Heykeli hakkında bilgi edinmek için tıklayın: Dergiler
Hikayesi böyle biraz karışık. Yasal hakları gereği sahiplerinin kararı neticesinde binanın üçüncü katında unutulmaya terk edilmiş bu eşsiz eser. Oysa Antalya’nın sesine kulak verip, heykeli vatanına gönderip, bu şehre çok güzel bir hediye verebilirler, milyonlarca turistin ziyaret edip resim çektireceği bir canlılığa kavuşturabilirlerdi. Yıllardır heykeli Antalya’ya getirmek için yapılan çağrılar, çabalar var. Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal da bu konuyu birkaç kez dile getirmiş ancak sonuç alamamıştı.
Akdeniz Heykelinin Antalya’ya getirilmesinin şehre önemli bir estetik katkı sağlayacağını düşünüyorum. Nereye yerleştirileceğini bile hayal ettim. Antalya’da en çok turistin ziyaret ettiği Karpuzkaldıran Şelalesinin olduğu Düden Park’ın kalbine dikelim Akdeniz Heykelini.
Denize kollarını açıp, dalgalarla bütünleşsin, İniş için alçalan uçaklardaki misafirlerimizi selamlasın gece gündüz!..
Ne işi var Akdeniz heykelinin Marmara’da? 42 yıldır orada, bir 42 yıl da Akdeniz’de olsun…
Turizmci Recep Yavuz
Son söz: Rivayet o ki İlhan Koman, aslında heykelinin “bir Akdeniz kentinin liman girişine konmasını, gelen geçen gemilerin ona düdük çalmasını, onu selâmlamasını” hayal edermiş. (Haluk Kalafat)
