Page 65 - Tourism Diary

TARİHİ HAVAGAZI FABRİKASI

Ürettiği havagazı ile İzmir’de kent içi sokaklar, kamu binaları, otel, gazino,

mağaza, kıraathane gibi yerler aydınlanmaya başlamıştı. Şimdilerde ise
İzmirlilerin vazgeçilmez kültür-sanat merkezlerinden biri haline geldi.

Görsel: izmirinrenkleri.com

Görsel: vikipedi
Sanayi devrimi ile birlikte tüm dünyada köklü bir
değişiklik yaşandı ve yeni hayatın kapıları açılmıştı.
Osmanlı dönemine ait fabrikanın kuruluş hikâyesine
temel atan kişi Andre Morchais. Kendisi girişimci
ve iş adamı idi. Paris Gaz Şirketi adına İzmir’de bir
havagazı fabrikası açmak üzere Osmanlı Devleti’ne
başvuruyor. Fakat vefat etmesi üzerine bu başvuru
geçersiz sayılıyor. Daha sonrasında İngiliz gazeteci
Edwards olaya el atıyor ve o başvuruyor. Çünkü bu
projenin devam edilmesi gerektiğine ve çok büyük
karlar getireceğine inanıyor. Gerekli izinler alınıyor, Belediyesi’ne bağlı ESHOT ve İZULAŞ firmaları
başvuru tamamlanıyor, inşa süreci başlıyor. Fabrika tarafından kullanıldı. Burada belediye araçları bakım
için, kömür tozlarının yığılmasını önlemek amacıyla, ve onarım gördü. Daha sonrasında İzmir Büyükşehir
kentin en rüzgârlı bölgesi olan Alsancak Darağacı Belediyesi kolları sıvadı ve bir kültür merkezi
mevkiinde yer seçildi. Bu sayede İzmir, Osmanlı olarak kullanılabilmesi için restorasyon başlattı.
İmparatorluğu içinde İstanbul ve Ankara’dan önce 2007 yılında başlanan ve 2008 yılında tamamlanan
ilk kez havagazı ile tanışan kent oldu. restorasyon sonucunda fabrika bugünkü şeklini aldı.
1862 yılında kurulan yıllarca hizmet veren fabrika, Bugün ise fabrikanın dökümhanesi kafe, depo olarak
1904 yılında İzmir ve civarına elektriğin gelmesi inşa edilen yerler ise sergi salonları için hizmet
ile birlikte havagazı kullanımı sadece mutfaklarla veriyor. Her yıl; çim konserleri, açık hava sineması
sınırlı kaldı. 1907-1913 yılları arasında fabrikaya gösterimi, resim ve fotoğraf sergileri ile şiir, tiyatro vb.
gaz soğutucu, gaz emme ve basma pompalarının atölye çalışmaları gibi birçok etkinliğe ev sahipliği
yapılması gibi büyük ölçüde yenilemeler yapıldı. yapıyor. Hatta belediye yemekleri ve düğün-nişan
Fabrika, ülkede yaşanan savaşa ve elektrik gibi özel günlerin adresi haline de gelmiş durumda.
kullanımın artmasına karşın, Cumhuriyet Alsancak Garı’ndan çıktıktan sonra sağa doğru
döneminde de varlığını sürdürdü. Fabrika yıllarca yapacağınız kısa yürüyüşün ardından bu tarihi
farklı işlere hizmet ettikten sonra, İzmir Büyükşehir değere ulaşabilirsiniz.
TURIZMGUNLUGU.COM 65