Page 108 - Tourism Diary
P. 108
TDMAG ı ŞEHİR EFSANELERİ
ve krala aktaracak olması sırasında, aşırı güce devesi ile Çandarlı’ya gidiyormuş ve kötü nasiplerini
sahip olacağını düşünen Zeus tarafından yıldırım almışlar. Kalarga Tepesine sığınmak isteyen bir
çarpması sağlanıp yok edilmiş. Asklepios, elindeki bezirgân da taş olmaktan kurtulamamış. Bugünkü
ilaç da yere döküldüğünden yerden her derde Kalarga Tepesindeki kayaların oluşumuna vesile
deva sarımsak yetişmiştir. Diğer elinde bulunan olduğu da anlatılır.
ölümsüzlük reçetenin küçük kısmı çalılara takılı Kaynakça: Saim SAKAOĞLU: 101 Anadolu Efsanesi.
olarak bulunmuştur ve üzerinde şu dize vardır: Damla Yayınevi. S. 26 [Osman BAYATLI: Bergama’da
Efsaneler Âdetler. İstanbul, 1941 s. 28]
“Ayağını sıcak tut, başını serin https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/izmir/
Gönlünü ferah tut, düşünme derin” kulturatlasi/gelin-tasi-ve-dede-tepesi
Hristiyanlık tarihinin İncil’de geçen ilk 7 Philemon ile Baukis (Bergama’da
kiliselerinden biri; havra kısmı da bulunan Serapion birleşik Ihlamur ve Çınar Ağacı)
Tapınağından kiliseye dönüşen Kızıl Avlu’dur. Ihlamur ve çınar ağacı anlamına gelen Anadolu İzmir
5. yüzyılda Aziz Johannes’e (St. John) adanarak söylencelerinden biridir. Mitolojik hikâyesi ise şöyledir:
bazilikal planlı kiliseye dönüştürülmüş.
Eski Helen Tanrıları da insan kılığına bürünüp
Gelin Taşı ve Dede Tepesi – İzmir halkın arasına karışabilirlerdi. Hayvanların hâkimi,
(Bergama) yolların, seyahatlerin, konukseverliğin, haberciliğin,
Kaynarca denilen yerde bataklık bulunur. diplomasinin, ticaretin, hırsızlığın, dilin, yazmanın,
Toprak altı kaynakların olduğu bataklık sazlar ile ikna etmenin, kurnazlığın, yarışmanın, astronomi ve
örtülüdür. Verimli tarlaları, besili hayvanları olan astrolojinin tanrıçası Hermes ile tanrılar tanrısı Zeus
bir geçmişi vardır. Fakat bu zenginlik bir yandan insani görünümde Frigya kentine gitmişler. Misafir
değerlerin yitirilmesine neden olan yerlisi olmayan olarak ahaliden evlerine alınmayı düşündüğünden
işçilerin çalıştırılması ile ahlak bozulmuş. Ta ki Pir her bir evin kapısı çalınmış olduğu halde kimse
gelene kadar… Halka öğütler vermiş, fakat halk, kapısını açmamış. Fakat biri hariç… Yoksul bir
dinlemedikleri gibi altın ve gümüş dolu iki kuyunun kulübede oturan Baukis ve Philemon adlarındaki
arasına ekmek su vermeksizin hapsetmişler. iki yaşlı buyur etmişler, yemek ikram etmişler,
Yüreği iyi bir kız, Pir’e ekmek ve su vererek hayatta misafirperverlik göstermişler. Şarap ikramına
kalmasını sağlamış. geldiğinde ise arka arkaya şarapları tüketen Zeus’un
devamlı içmesi Philemon ve Baukis’in dikkatlerini
Gel zaman git zaman kızın düğününün olması çekmiş, misafirlerinin tanrı olduklarını anlamışlar.
esnasında bütün halk sarhoş olur. Geleneklere göre İstekleri de bağışlayıcı olmaları yönünde olmuş.
yeni evli gelinin köy yakınında bulunan kuyudan Zeus onları tepeye çıkartıp köyün sular altında
üç yudum su içirmek ve aynı kuyunun etrafında üç kalmasını seyrettirdi. Köydeki tek gösterilen
defa dolaştırmak gerekliymiş. Tam gelin su içeceği misafirperverliği de ödüllendirerek istekleri soruldu.
kuyuya geldiklerinde Pir karşılarına çıkar: Yaşlı çift; birbirlerinden ayrılmamak ve aynı günde
ölmek istediklerini aktardılar. Dilekleri yerine geldi.
“Durmadan arkamdan yürüyün, sakın arkanıza Öldükten sonra gömüldükleri yerde ıhlamur ve çınar
bakmayın. Yoksa hepiniz taş olursunuz!” der. Öyle ağacı büyümüş, Bergama yöresinde yükseltilerde
etkili olmuş ki ahali korkudan peşine takılmış. birleşip ulu, özellikli bir gövdesi çınar, diğer gövdesi
Arkalarında olan sesler gürültülü ve acı çığlıklar ıhlamur eşsiz, tek ağaç olmuş.
ile birlikteydi. Biri merak edince; evlerden Kaynakça: https://www.cerezforum.com/konu/
suların fışkırdığını, memleketi kara dumanların izmir-efsaneleri.88797/
bürüdüğünü görünce “yandım” diye kendisini yere
atmış. Ne olduğunu anlamak için herkes arkalarına Athena – Çeşme (Ildırı Erythra Antik
bakmış ve Pîri'n sözünü dinlemedikleri için de taş Kenti – Athena Tapınağı):
kesilmiş. Kurtarmak istediği kızın taş kesilmesine Yunan mitolojisinde Minerva adıyla anılan Athena
çok üzülen Pîr, tepeye tırmanmış ve fazla gidemeden savaş, akıl, bilim, sanat tanrısıdır. Athena Antik
orada ruhunu teslim etmiş. Bu hadiseden sonra, Dönem’de Erythrai (Ildırı) topraklarının koruyucusu
kızın taş kesildiği yere Gelin Taşı, Pîr'in ruhunu olarak kabul edilirdi. Ildırı tepesinde Athena Tapınağı
teslim ettiği tepeye de Dede Tepesi adı verilmiş. Bu yer alır. Babası Kronos’u yenmesi ile Tanrılar Tanrısı
söylenceye Katar Kayaları adının geldiği bir ekleme gücü ele geçiren Zeus, bir gün aynı şeyin başına
daha yapılmış: Aynı anda başka bir gelin ise katar geleceğini bu olayın Metis’ten doğacak ikinci çocuğu
108 TURIZMGUNLUGU.COM
